door: Frank Molema | 3 december 2020
Reddingsbrigade Nederland wil na de brandweer, politie en ambulance de vierde hulpdienst van Nederland worden. Om deze ambitie te realiseren, én om te voldoen aan de steeds hogere eisen in de waterhulpverlening, participeert de bond in het programma Slagvaardig Organiseren van Sport (SOS).
Het speelveld waarin de Reddingsbrigade opereert is sterk in ontwikkeling, ziet directeur Koen Breedveld van de bond. “Steeds meer mensen komen in het water in de problemen en dat vergt dat wij strategie moeten ontwikkelen”, zegt hij. “Daarnaast stellen burgers en overheden steeds hogere eisen aan ons werk. Wij moeten meegaan in die ontwikkeling.”
25 veiligheidsregio’s medeverantwoordelijk
De Reddingsbrigade is verantwoordelijk voor de strandbewaking, de veiligheid bij evenementen en de Nationale Reddingsvloot. Laatstgenoemde wordt ingezet bij grote watercalamiteiten en overstromingen in Nederland. Tot 2010 kreeg de Reddingsbrigade van het toenmalige ministerie Veiligheid en Justitie een subsidie, maar door nieuwe wetgeving zijn sindsdien de 25 veiligheidsregio’s medeverantwoordelijk.
Voor de Reddingsbrigade betekent dit dat het niet langer te maken heeft met één – ‘weinig kritische’ – subsidieverstrekker, maar dat het nu 25 klanten te bedienen heeft. Gevoel voor ondernemen is daarom belangrijker geworden. “Terwijl het ministerie erop vertrouwde dat het goedkwam, stellen Veiligheidsregio’s – terecht – vragen. We maken daarom met hen prestatieafspraken. Het is dus zaak dat we investeren in relatiebeheer. Dat vergt omdenken in de organisatie.”
“Steeds minder gemeenten doen aan schoolzwemmen, terwijl wij juist vinden dat schoolzwemmen goed leren zwemmen kan stimuleren"
Meebewegen
Ook op andere werkvelden moet de bond meebewegen met veranderingen. Zo wil de organisatie nadenken over nieuw aanbod van zwemles, zodat kinderen op de juiste wijze kennismaken met de zee en op een veilige manier met het open water omgaan. Daarnaast staat schoolzwemmen op de radar van de Reddingsbrigade. “Steeds minder gemeenten doen aan schoolzwemmen, terwijl wij juist vinden dat schoolzwemmen goed leren zwemmen kan stimuleren. Een school kan veel activiteiten ontplooien die daaraan bijdragen. Het is aan ons de taak om de scholen hierin mee te nemen.”
Op het gebied van het opleiden van lifeguards ziet Breedveld twee dynamieken. Ten eerste vragen andere strandbewakingsorganisaties nu aan de Reddingsbrigade om hun medewerkers op te leiden. De bond wil hieraan graag meewerken om de kwaliteit van lifeguards hoog te houden. Daarnaast constateert Breedveld een alternatieve tijdbesteding van jongeren. “Wij moeten nadenken over de vraag hoe we jongeren blijven stimuleren om lifeguard te worden. Hoe maken we de opleiding bijvoorbeeld aantrekkelijk voor de zij-instromer?”
Professionaliseringsslag
Relatiebeheer met de Veiligheidsregio’s, veranderingen rond zwemles en opleiden: het vergt een professionaliseringsslag van de Reddingsbrigade. Mede daarom is de bond het SOS-traject gestart. Daarbij is het, in tegenstelling tot andere bonden, niet het primaire doel om meer leden te werven. Breedveld: “Ik zie ons geen aanbod ontwikkelen voor de ongeorganiseerde sporter. Mensen redden doe je samen. Ik investeer liever in sterke brigades, die bestuurlijk slagkracht hebben. Ik weet zeker dat die besturen dan de juiste manieren zullen vinden om leden te binden en te boeien.” Wat dan wel het belangrijkste doel is van de bond? “Onze missie is mensen veilig laten genieten van water. Daarom willen we uitgroeien tot de vierde hulpdienst van Nederland.”
"Dingen die wij als bond doen, moeten altijd in het belang zijn van de brigades”
Om intern de neuzen allemaal dezelfde kant op te krijgen, hecht de directeur veel waarde aan het belang van de brigades. Breedveld merkte bij zijn aantreden in 2017 dat de bond en de brigades niet altijd op dezelfde lijn zaten en dat de brigades met lichte argwaan naar hun bond keken. “Daarom heb ik bij brigades mijn oor te luister gelegd. Dingen die wij als bond doen, moeten altijd in het belang zijn van de brigades.”
Formidabele stappen
Mede dankzij de hulp van de veranderspecialisten van de The Brown Paper Company heeft de Reddingsbrigade al veel voor elkaar weten te krijgen. Zo is er een voorzichtige stap gemaakt in de zakelijke dienstverlening en is er een nieuw opleidingshuis gerealiseerd. Ook op het gebied van communicatie is veel verbeterd, vertelt Breedveld. “Afgelopen zomer verdronken vier mensen langs de kust. Toen hebben alle brigades daar de rode vlag gehesen en ging een NL-Alert uit over die rode vlag met de boodschap om niet het water in te gaan op die plekken. Dat was uniek. Een week lang hebben we niets anders gedaan dan de media informeren. Afgelopen zomer hebben we hierin formidabele stappen gezet.”
Als Breedveld het SOS-traject opnieuw mocht beginnen, zou hij de hele organisatie betrekken. Nu hebben drie medewerkers er baat bij gehad. “Je kunt wel een soort ‘kopgroep’ maken van medewerkers, maar ik denk dat het slim is om te verbreden, zodat kennis breder wordt opgepakt en je meer profijt hebt van het verandertraject.”
De komende periode wil de Reddingsbrigade in samenwerking met The Brown Paper Company een meerjarenbeleidsplan opstellen en zich meer focussen op het verwezenlijken van de ambities.
Voor meer informatie: www.reddingsbrigade.nl
Slagvaardig Organiseren van Sport
Slagvaardig Organiseren van Sport (SOS) is de naam van een programma - ontwikkeld door een aantal middelgrote sportbonden en gefinancierd door VWS - dat met name kleinere en middelgrote sportbonden slagvaardiger maakt zodat ze beter kunnen anticiperen op een veranderende samenleving. Twintig sportbonden hebben als eerste het SOS-programma gevolgd. Op Sport Knowhow XL is in een serie artikelen te lezen hoe deze sportbonden het programma doorlopen hebben. Aan de orde komt onder meer op welke wijze de bond het veranderingstraject heeft uitgevoerd, welk effect dat had en wat de volgende stappen zijn. Eerder publiceerden we
deel 1 (m.m.v. het handbalverbond),
deel 2 (m.m.v. de cricketbond),
deel 3 (m.m.v. de badmintonbond),
deel 4 (m.m.v. de judobond),
deel 5 (m.m.v. de rugbybond),
deel 6 (m.m.v. de jeu de boulesbond),
deel 7 (m.m.v. de basketbalbond),
deel 8 (m.m.v. de skivereniging),
deel 9 (m.m.v. de hippische sportfederatie),
deel 10 (m.m.v. de roeibond) en
deel 11 (m.m.v. de biljartbond).