Michiel van Nispen: “De sportrevolutie is nog niet gerealiseerd”

door: Emilie Maclaine Pont | 16 september 2025

Je bent een groot sportliefhebber. Waar komt jouw liefde voor de sport vandaan?
“Ik ben vrij competitief aangelegd. Als jongetje was ik altijd in beweging en later ben ik atletiek gaan doen. Ik heb mij gespecialiseerd in de midden- en langeafstand (zijn PR op de halve marathon is een zeer verdienstelijke 1:09:03, red.). Sport is voor mij niet alleen fysieke inspanning, maar ook ontspanning. Soms is hardlopen bijna meditatief, een manier om mijn hoofd leeg te maken naast het drukke werk als Kamerlid. Het sociale aspect speelt ook mee: samen sporten, elkaar uitdagen, plezier maken. En die liefde voor sport komt terug in mijn politieke werk. Ik werd in april 2014 woordvoerder Justitie, en een paar maanden later nam ik Sport en Bewegen erbij. Die portefeuille heb ik bewust naar mij toegetrokken, uit passie.”

In Trouw (25 juli 2025) was je vol lof over je collega’s in de sportcommissie: Mo Mohandis (GroenLinks-PvdA) en Inge van Dijk (CDA). Op welke punten hebben jullie één front kunnen vormen?
“In sportgerelateerde debatten zaten we vaak op één lijn. Bijvoorbeeld over het belang dat alle kinderen hun zwemdiploma halen. Over de noodzaak dat sportverenigingen het hoofd boven water kunnen houden. En over de waardering van vrijwilligers, die eerder een lintje verdienen dan te verzanden in bureaucratie. Daarom besloten we samen op te trekken.”

Je zei in Trouw ook: “Het kabinet komt op dit gebied met niets.” Hoe frustrerend is dat?
“Verschrikkelijk frustrerend. Juist de eensgezindheid in de sportcommissie zou voor een minister of staatssecretaris een steun in de rug moeten zijn om stappen te zetten. Sport en bewegen hebben zoveel voordelen: financieel, sociaal, maatschappelijk. Het helpt bij re-integratie naar werk, voorkomt dat jongeren afglijden naar criminaliteit, het is een zinvolle dagbesteding en een middel voor integratie. Het verbaast en stelt mij teleur dat dit kabinet dat niet op waarde weet te schatten. Er had een sportrevolutie moeten komen. Na elf jaar Kamerlidmaatschap kan ik niet zeggen: we zijn er.”

Welke successen heb je wel geboekt?
“Een paar voorbeelden: ons plan voor meer buitenspelen voor kinderen, samen met Jantje Beton. Dat staat nu op de politieke agenda. Het plan dat ik samen met D66 en GroenLinks schreef over sport voor mensen met een handicap. Daarin worden nu stappen gezet, bijvoorbeeld het uitlenen van sporthulpmiddelen via Fonds Gehandicaptensport. En fundamenteler: de sportpas. Met steun van sportbonden, NOC*NSF, vakbonden en jongerenorganisaties heb ik gepleit voor gratis sport voor jongeren onder 23 jaar. Dat is nog niet geregeld, maar de discussie is aangezwengeld.”

Hoe kan de sportsector er zelf voor zorgen dat sport hoger op de agenda komt?
“De sportsector doet al veel. De lobby is sterk. Sportverenigingen wijzen terecht naar Den Haag: daar moet het gebeuren. Maar ze zorgen ook voor maatschappelijk draagvlak, bijvoorbeeld door petities en volle publieke tribunes bij debatten. Ze kunnen zich nog meer laten horen in talkshows en duidelijk maken welke partijen sport serieus nemen. Desnoods stemadvies geven. De PVV heeft het bijvoorbeeld laten afweten op dit terrein.”

De Sportwet komt telkens terug in debatten. Tot een concrete wet heeft dit (nog) niet geleid. Ben jij een voorstander?
“Volmondig: ja. De NL Sportraad adviseert dit al lang, maar er is nog steeds geen actie. Ik wil een wet waarin staat dat sport een publieke voorziening is, dat iedereen het recht heeft om te sporten en bewegen. Rollen en verantwoordelijkheden van Rijk, provincies en gemeenten moeten duidelijk worden vastgelegd. Gemeenten moeten in staat worden gesteld om hun taak waar te maken, in plaats van te bezuinigen. Ook moet er speciale aandacht zijn voor doelgroepen die achterblijven: mensen met een beperking, gezinnen met lage inkomens.”

Rudmer Heerema gold als het sportgeweten van de VVD, maar schoof de Sportwet voor zich uit. Wat vond je daarvan?
“Rudmer heeft een groot sporthart, ongetwijfeld letterlijk maar zeker ook figuurlijk. Alleen moest hij zich committeren aan de VVD-lijn. Daardoor verschilden we ook wel eens van mening en was ik er destijds chagrijnig over dat hij de Sportwet om zeep heeft geholpen. Ik heb hem er zeker ook op aangesproken, maar uiteindelijk heeft de VVD-fractie het tegengehouden, niet Rudmer persoonlijk. Maar doordat het is afgeketst, hebben we nu, jaren later, nog steeds geen goed sportbeleid. Alle waardering voor zijn inzet, maar de VVD loopt achter qua resultaten. En dat is wat uiteindelijk telt.”

Over topsport: welke rol heeft de overheid?
“Ik vind het een misvatting om top- en breedtesport tegen elkaar uit te spelen. De overheid moet zorgen voor goede regelingen, zoals een stipendiumregeling en goede accommodaties waar talenten zich kunnen ontwikkelen. Niet alle jonge topsporters kunnen dat zelf regelen. Het is maatschappelijk waardevol dat zij hun talenten ontwikkelen en dat mensen daarvan kunnen genieten.”

En de breedtesport?
“Daar is de rol van de overheid nog veel groter. Helaas leunt de Rijksoverheid achterover en laat het aan gemeenten. Daarom pleit ik voor de Sportwet. Ieder kind moet kunnen zwemmen en sporten. Binnen bereik moet voor elk kind een plek zijn. Dat kost geld, maar levert ook veel op: het Kenniscentrum Sport & Bewegen  berekende dat iedere geïnvesteerde euro 2,7 euro oplevert. We moeten niet alleen kijken naar de kosten, maar naar de opbrengsten.”

Het Mulier Instituut concludeert dat contributies harder stijgen dan de inflatie. Wat vind je daarvan?
“Dat is een ramp. Sport in clubverband wordt zo ontoegankelijk. Het leven is al duur. Mensen schrappen dan sport. Het risico is dat sportverenigingen elitair worden en dat zou desastreus zijn voor een gezonde samenleving. Je kan het clubs niet kwalijk nemen, want zij kampen met hogere energiekosten en minder subsidie.”

Heeft Den Haag hier een rol?
“Absoluut. Sportclubs moeten ondersteund worden om het betaalbaar te houden. Bijvoorbeeld via steun bij energiekosten, verduurzaming en professionalisering. CDA en GroenLinks-PvdA trekken daar ook aan. Maar er moet nu echt wat mee gebeuren.”

Dit interview verschijnt op Prinsjesdag. Wat verwacht je van de plannen voor sport?
“Ik ben niet geïnformeerd over de plannen en als ik dat wel zou zijn, zou ik daar uit vertrouwelijke overwegingen niets over delen. Maar ik verwacht weinig nieuws. Waarschijnlijk bezuinigingen. Dat is dom. In een samenleving waar mensen steeds meer zitten en kampen met obesitas en andere welvaartsziekten, moet je juist investeren. Sporten en bewegen zijn niet alleen doelen op zich, maar ook middelen om elkaar te ontmoeten, criminaliteit te verminderen en je beter te voelen.”

Na elf jaar Kamerlidmaatschap stop je. Waarom nu?
“Het is een enorme eer geweest om volksvertegenwoordiger te zijn, maar het is ook zwaar om dit werk te combineren met een gezin met vier kinderen van 12, 9, 8 en 2 jaar. Na 11,5 jaar is het tijd om meer bij hen te zijn. Het werk is nooit af, ook niet op sportgebied, maar je moet ook keuzes maken.”

Waar ben je het meest trots op?
“Dat ik discussies heb aangezwengeld over zwemdiploma’s, sporthulpmiddelen, buitenspelen, toegankelijkheid en de sportpas. Sommige zaken hadden er misschien net wat anders uitgezien als ik mij er niet mee had bemoeid.”

En wat is je grootste teleurstelling?
“Dat de sportrevolutie niet is gerealiseerd. Dat er bezuinigd wordt op sport en bewegen, terwijl bewindspersonen zeggen dat het belangrijk is. En dat de politiek vaak pas reageert op negatieve zaken in de sport, zoals misbruik of spreekkoren. Terwijl 99 procent van de sport positief is.”

Wat ga je doen na de Kamer?
“Tot mijn laatste dag, 11 november, zet ik mij vol in. Daarna ga ik meer tijd besteden aan mijn gezin en zelf meer sporten: naast hardlopen ook fietsen. Ook wil ik meer betekenen op de atletiekvereniging van mijn kinderen. En qua werk: iets waar ik in geloof. Iets met sport of met mijn juridische achtergrond, bijvoorbeeld toegang tot de rechtsstaat.”

Tot slot: je stelde Kamervragen over de overname van Sport Knowhow XL door Golazo. Waarom?
“Ik vond het belangrijk om daar aandacht voor te vragen. Journalistiek moet onafhankelijk blijven. Niet het grote geld volgen. Ik zie nu geen aanleiding om erop door te gaan, maar ik hoop dat er goed op gelet blijft worden. En dat dit ter harte wordt genomen.”