door: Emma Meertens | 1 september 2022
Binnenkort ondertekenen de betrokken partijen rondom Gezond Kindcentrum in Beweging een convenant om de samenwerking te bekrachtigen. Gezond Kindcentrum in Beweging is een langlopend programma voor kinderen op basisscholen en op kinderopvang in Maastricht waarbij een programma op maat wordt samengesteld omtrent bewegen en voeding. In Maastricht heeft het programma duidelijk zijn vruchten afgeworpen.
Het programma Gezond Kindcentrum in Beweging bestaat al sinds 2015, toen nog onder de naam Basisschool in Beweging. Dave Van Kann is een van de personen die al sinds de start ervan bij het project betrokken is. Hij is lector aan de Fontys Sporthogeschool en houdt zich vanuit het lectoraat Move to Be bezig met de inhoud van het programma Gezond Kindcentrum in Beweging. De invulling van het programma is voor elke school anders, de kindcentra kunnen namelijk zelf bepalen wat ze willen. Van Kann omschrijft het daarom zelf als een begeleidingstechniek waarmee deze organisaties in staat worden gesteld om beweegstimulering en/of gezonde voeding goed in te richten.
Checklist als vertrekpunt
De eerste stap is het doornemen van een checklist met een begeleider vanuit Maastricht Sport, de eigenaar van de aanpak. “Die checklist maakt visueel inzichtelijk wat ze op dit moment al doen rondom bewegen en voeding. Dit vormt het vertrekpunt en vervolgens gaan we aan de slag met de zaken die verbeterd moeten worden om tot samenhang in de beweegstimulering te komen”, aldus Dave Van Kann. “Dat doen we op een hele systematische en stapsgewijze manier, op die manier is het relatief eenvoudig uit te voeren en kun je verandering teweeg brengen die blijvend is.”
Het programma richt zich op kinderen van 0 tot en met 12 jaar. Dat is een andere doelgroep dan toen het programma in 2015 startte. “We richtten ons in eerste instantie alleen op de basisschool, maar al snel concludeerden we dat het belangrijk is om de jongste leeftijdsgroep erbij te betrekken. Daar wordt namelijk de basis gelegd voor al het gedrag.”
De vernieuwde aanpak en inhoudelijke doorontwikkeling vormen de basis van het convenant dat in september getekend zal worden
Verschillende thema’s
De maatregelen zijn inmiddels onderverdeeld in vier leeftijdsgroepen. “De onderbouw heeft bijvoorbeeld andere maatregelen nodig dan de bovenbouw”, zo legt Van Kann uit. De verjonging en de opsplitsing in verschillende leeftijdsgroepen zijn een van de veranderingen binnen het programma sinds het ontstaan in 2015. Ook kunnen de deelnemers nu kiezen voor verschillende thema’s: bewegen, voeding of bewegen én voeding. Deze vernieuwde aanpak en inhoudelijke doorontwikkeling vormen ook de basis van het convenant dat in september getekend zal worden.
Uit onderzoek is gebleken dat kinderen vanaf hun tiende levensjaar minder gaan bewegen. Van Kann: “Een mogelijke verklaring daarvoor is dat kinderen op steeds jongere leeftijd geprikkeld worden door inactieve uitdagingen.” In Maastricht is het gelukt om die daling te voorkomen. Dat lukt onder andere door bij de bovenbouwleerlingen meer in te zetten op bewegend leren.
Verlenging met vier jaar
Deze successen vloeien voort uit een samenwerking tussen verschillende stakeholders: basisscholen en kinderopvangcentra die zich bezighouden met de uitvoering, het lectoraat Move to Be van de Fontys Sporthogeschool dat als kenniscentrum fungeert en Maastricht Sport dat de directe begeleiding met de schoolbesturen en de kinderopvangbesturen tot stand brengt. Maastricht Sport vervult ook een belangrijke rol in de ondersteuning in de praktijk. De huidige samenwerking zal de aankomende vier jaar worden voortgezet, zo staat in het convenant. Daarnaast is het opgenomen in het gemeentelijk akkoord van het gemeentebestuur. Daaruit blijkt niet alleen dat het programma serieus genomen wordt; het biedt ook stabiliteit en rust. Iets wat cruciaal is om ook op lange termijn vooruitgang te boeken. Naast de concrete afspraken, staat in het convenant ook uitgelegd hoe het programma gefinancierd wordt.
"Je kiest voor een thema waar je aan wil werken, beweegstimulering bijvoorbeeld, en daar kun je vervolgens alles aan gaan ophangen"
De aankomende jaren zal Gezond Kindcentrum in Beweging als kapstokmodel worden gebruikt in Maastricht voor alle gerelateerd leefstijlinitiatieven op het gebied van bewegen en gezonde voeding. “Er komen natuurlijk duizend-en-een initiatieven op scholen af en maak daar dan maar eens een goede keuze in”, zo beschrijft de lector. “Daarom hebben we gekozen voor die kapstok. Je kiest voor een thema waar je aan wil werken, beweegstimulering bijvoorbeeld, en daar kun je vervolgens alles aan gaan ophangen, zoals initiatieven als een dynamische schooldag.”
Dat houdt overigens niet in dat die kapstok er bij elk thema hetzelfde uitziet; omdat scholen van elkaar verschillen is de invulling ook anders. Doordat het op-maat-gemaakt is, plus het feit dat het programma geen enorme investering is, zou kunnen leiden tot de implementatie in andere gemeentes. “Ik zou het enorm toejuichen, met name vanwege de successen die je gaat zien op de lange termijn”, zo concludeert Van Kann.
Voor meer informatie: klik hier