door: Leo Aquina | 12 mei 2022

Den Haag is de Europese sporthoofdstad van 2022. In dat kader organiseert de stad dit najaar een internationaal congres waar drie grote thema’s centraal staan: ‘sportstimulering’, ‘ruimte voor sport’ en ‘talentontwikkeling’. In een interview met senior beleidsmedewerker sport Iris Kramer zoomen we in op het eerste thema. Wat doet de gemeente Den Haag als het gaat om sportstimulering en betekent de titel Europese sporthoofdstad voor het Haagse sportbeleid?

“Er zijn binnen de Europese Unie veel lobbynetwerken actief waarbinnen steden zich kunnen profileren,” vertelt Iris Kramer. Een van die lobbynetwerken is ACES Europe. In 2017 wees die organisatie de titel Europese sporthoofdstad na een lang en intensief bidproces toe aan Den Haag. Kramer: “Iedere stad heeft zijn eigen sportinfrastructuur en dit is een manier om te laten zien dat je onderscheidend bent. Den Haag heeft onder meer het sportstrand, de sportcampus en evenementen zoals de Volvo Ocean Race. Dankzij de titel Europese sporthoofdstad kunnen we bestaande activiteiten en sport in het algemeen onder de aandacht brengen bij de bewoners en kennis uitwisselen.”

Go Go Den Haag
De titel Europese sporthoofdstad doet nog niet bij alle Hagenaars een belletje rinkelen. Kramer: “We hebben natuurlijk twee jaar corona achter de rug. Sporten was in die tijd sowieso lastig. Vorig jaar zijn we begonnen met een campagne ‘Go Go Den Haag’ om mensen te laten weten dat het weer kan en mag. Via dat kanaal brengen we allerlei bestaande activiteiten onder de aandacht en dat willen we ook doen in het kader van het label European Capital of Sport.”

Geld om de titel Europese sporthoofdstad glans te geven komt uit de totale sportbegroting van 46 miljoen euro over 2022. “Binnen die sportbegroting zijn voorzieningen uiteraard de grootste post”, aldus Kramer. “In totaal is er 6,4 miljoen euro beschikbaar voor combinatiefunctionarissen. Dat bedrag komt voor 60% van de gemeente en 40% van het rijk en het komt via de combinatiefunctionarissen ten goede aan sport, cultuur en onderwijs.”

De buurtsportcoach vervult een cruciale rol in het beleid, zo blijkt volgens Kramer ook uit onderzoek van de Haagse Hogeschool; “Wijken die achterblijven op het gebied van sportdeelname kampen ook met andere grootstedelijke problemen. Voor veel mensen in die wijken is de stap naar een sportvereniging vaak veel te groot. Een buurtsportcoach blijkt vaak een vertrouwenspersoon, ook voor de jeugd. Dankzij die buurtsportcoach voelen ze zich veilig om ook steeds weer terug te komen om te sporten.”

Drie pijlers
Het Haagse sportstimuleringsbeleid bestaat uit drie hoofdonderdelen. Kramer legt uit: “Het belangrijkste deel is schoolgaande jeugd. We investeren enerzijds in naschools sportaanbod en anderzijds in vakdocenten lichamelijk onderwijs. Dat koppelen we aan combinatiefunctionarissen die het sportaanbod vullen bij verenigingen. Als een vakdocent aangeeft dat hij een periode basketbal gaat doen, kan er een match plaatsvinden met de verenigingen in die sport.”

De tweede pijler van het beleid heeft ook te maken met schoolgaande jeugd van 6-18. Kramer: “Dat doen we onder de noemer streetsport. Daarbij draait het om activiteiten die na schooltijd plaatsvinden in de wijken, op de straten en op de pleintjes. Daarbij maken we gebruik van streetsportcoaches op Krajicek- en Cruyff Courts die activiteiten aanbieden. Dat doen we vooral om in wijken waar mensen minder lid zijn van sportverenigingen toch te zorgen voor een sportaanbod. Het zwaartepunt hiervan ligt in de wijken Escamp, Laak en Centrum.”

De derde pijler van het sportstimuleringsbeleid richt zich op volwassenen. Kramer: “Daarbij gaat het met name om minder actieve volwassenen. Dat zijn vaak mensen die ook een zorgvraag hebben, mensen met een beperking of bijvoorbeeld senioren. Ook hierbij gaat het om wijken met een sportachterstand en ook hier zetten we buurtsportcoaches in, die op hun beurt weer samenwerken met zorgaanbieders en welzijn.”

Doorstromen naar vereniging
Of het nu gaat om jeugd of volwassenen, de grote uitdaging blijft om ervoor te zorgen dat die mensen uiteindelijk structureel blijven sporten bij voorkeur bij een vereniging. Kramer: “Verenigingen zorgen voor duurzame sportdeelname, een netwerk en sociale cohesie.” Op het congres dat Den Haag dit najaar organiseert in het kader van de titel Europese Sporthoofdstad 2022, staat die uitdaging centraal. Kramer: “Het gaat er niet alleen om dat we die mensen richting de verengingen krijgen, maar ook dat verenigingen zelf hun aanbod meer op die mensen richten. In de genoemde wijken zitten traditioneel ook weinig sportverenigingen. Daar is simpelweg ook weinig ruimte. We weten van sportverenigingen ook dat ze weinig mensen uit die wijken aantrekken. Daar is een mismatch.”

Deels heeft het gebrek aan sportdeelname in die wijken een financiële oorzaak, maar er is meer. Kramer: “We hebben in Den Haag een Ooievaarspas zodat mensen tegen een gereduceerd tarief kunnen sporten. Mensen worden wel gestimuleerd, maar hoe zorgen we er nou voor dat we die doelgroepen ook aantrekkelijk maken voor de verenigingen? Daartoe hebben we een team sportconsulenten. Alle acht stadsdelen hebben een eigen sportconsulent die de lokale behoeftes als geen ander kent. Zij kunnen verenigingen helpen; ze kunnen gebruik maken van verschillende subsidiepotten en combinatiefunctionarissen inzetten.”

Doelstelling
Het Haagse Sportakkoord heeft als doelstelling in 2030 tot 100% sport- en beweegdeelname in de stad te komen. Kramer: “Op dit moment ligt het aantal frequente sporters – dat zijn mensen die minstens één keer per week sporten – op 58%. We beseffen dat die 100% een utopie is, want je kunt natuurlijk nooit iedereen vangen. Op basis van onderzoek en de ontwikkeling van nieuw beleid willen we tot een nieuwe realistische en aangescherpte doelstelling komen. Wat blijft staan is dat we ernaar streven om alle inwoners van Den Haag de mogelijkheid te beiden om frequent te sporten. De faciliteiten zijn er en we houden er ook rekening mee in onze stedelijke ontwikkeling.”

Voor meer informatie: Ontwerp Haags Sportakkoord