door: Leo Aquina | 20 januari 2022
De Hogeschool van Amsterdam start in september 2022 met een nieuwe opleiding: de Associate degree Sport, kortweg Ad Sport. “Er bestaat in Nederland niet echt een goede coachopleiding op het hoogste niveau, zoals bijvoorbeeld het Australian Institute of Sport of de Deutsche Sporthochschule. Dat gat willen we opvullen,” zegt projectleider Martin Breedijk. De AD Sport is een tweejarige niveau 5 opleiding, waar trainers en coaches uit de praktijk aan deel kunnen nemen. De Ad Sport is een gezamenlijk initiatief van vijf hogescholen. Er komen aan diverse instellingen verschillende uitstroomprofielen en NOC*NSF levert een grote bijdrage aan het uitstroomprofiel topsport- en talentcoach, waar de HvA zich specifiek op richt.
Het idee voor een Ad Sport leeft al langer bij de vijf Nederlandse hogescholen met een opleiding sportkunde: de Hanzehogeschool (Groningen), Windesheim (Zwolle), Fontys (Eindhoven), HAN (Arnhem/Nijmegen), Hogeschool Zeeland en de Hogeschool van Amsterdam (HvA). De Hanzehogeschool had sinds 2016 een Ad Sport, Gezondheid en Management, die nu ook onder de noemer Ad Sport verdergaat. De Ad Sport kent vier verschillende uitstroomprofielen: (ondernemende) leefstijlcoach, sportondernemer, buurtsportcoach en topsport- en talentcoach.
“In Amsterdam bieden we het laatste uitstroomprofiel aan”, vertelt Martin Breedijk. “Hiervoor hadden we de samen met NOC*NSF en Hanze Hogeschool Groningen ontwikkelde TopCoach5 opleiding, die nu opgaat in de Ad Sport. De instap-eis is dat iemand minimaal 16 uur in de week actief moet zijn als topcoach of talentcoach. Je kunt daarbij denken aan mensen die werkzaam zijn bij TeamNL-centra of die werkzaam zijn in de hoogste divisies in de nationale of internationale sport, zowel individueel als bij teams.”
"We zien toetsen als leermomenten en we werken met portfolio’s en interviews om de voortgang in kaart te brengen"
Curriculum
Hoe ziet het curriculum van de Ad Sport aan de HvA eruit? Breedijk: “We werken in totaal met vier semesters verspreid over de twee jaar van de opleiding. Ieder semester voegen we een nieuw aspect van het coachvak toe. In het eerste semester gaat het specifiek om het trainen en coachen van de sporter of het team. In het tweede semester voegen we daar het begeleidingsteam aan toe. Hoe ga je bijvoorbeeld om met de fysiotherapeut, de conditietrainer; wie bepaalt wanneer een sporter weer kan trainen na een blessure, dat soort zaken. In het derde semester komt the team around the team erbij. Daarbij moet je denken aan media, bestuur, ouders, sponsors, maar ook dopingproblematiek en matchfixing. In het vierde semester is er tot slot vrije keuzeruimte en een afstudeeropdracht.”
De opleiding is praktijkgericht en deelnemers zullen veel van hun studieopdrachten binnen hun eigen coachingpraktijk invullen, daarom is de toelatingseis om minimaal 16 uur actief te zijn als coach ook echt noodzakelijk. Breedijk: “We hebben in de opleiding geen klassieke toetsen. We zien toetsen als leermomenten en we werken met portfolio’s en interviews om de voortgang in kaart te brengen.”
"We hebben het curriculum nauw afgestemd met het werkveld. De bonden zijn erbij betrokken en zij zitten ook in onze veldadviesraad"
Voetbal of kunstschaatsen
Er zijn enorm veel verschillende sporten. Bij een algemene coachopleiding rijst de vraag of bijvoorbeeld een voetbalcoach en een kunstschaatscoach wel binnen dezelfde opleiding passen? Breedijk: “In onze optiek is er meer overlap dan verschil. Beide coaches moeten het beste uit de sporter halen. Natuurlijk zijn er sportspecifieke verschillen, maar die leren ze in de praktijk. We hebben het curriculum nauw afgestemd met het werkveld. De bonden zijn erbij betrokken en zij zitten ook in onze veldadviesraad. Op die manier komen we tot een goed evenwicht tussen het praktijkgerichte deel en de algemene tools in de opleiding.”
Een belangrijk onderdeel binnen de opleiding, is een veilig en verantwoord sportklimaat, zo benadrukt Breedijk: “Dat is een van de redenen waarom we deze opleiding in Nederland willen. Didactisch en pedagogische goed geschoolde coaches zijn vereist om een veilig sportklimaat te creëren. We werken binnen de opleiding daarom aan het ethisch kompas van de coach, bijvoorbeeld door middel van intervisie.”
Accreditatie bijna afgerond
Hoewel de HvA al druk is met het inrichten van de nieuwe opleiding, is de accreditatie formeel nog niet afgerond. De HvA heeft al groen licht van de Commissie Doelmatigheid Hoger Onderwijs (CDHO), maar wacht nog op het afronden van de Toets Nieuwe Opleiding van de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) die gaat over de kwaliteit en in de inhoud van de opleiding. Breedijk: “We hebben het accreditatiegesprek gehad en de commissie gaf aan een positief advies te zullen uitbrengen, maar de procedure is nog niet afgerond. Wij gaan ervan uit dat het positieve advies wel gehonoreerd zal worden en we bereiden ons voor om op 1 september te kunnen beginnen.”
Voor meer informatie over Ad Sport: klik hier