door: Frank Molema | 15 juli 2021
Er dreigt een fors tekort aan beweegprofessionals met een MBvO-diploma (Meer Bewegen voor Ouderen). Dat zegt Mieke Regelink, voorzitter van de VML-Nederland (de vakvereniging van lesgevers van sport en bewegen aan 55-plussers). Deze vereniging pleit voor een intensievere samenwerking tussen zorg, welzijn en sport en wil de deskundigheid van beweegdocenten bevorderen om zo onder andere kwetsbare senioren in beweging te houden.
De zogeheten MBvO’ers zijn gespecialiseerd in bewegen voor ouderen volgens de MBvO-methodiek. Dat houdt in dat zij specifieke kennis hebben van psychosociale aspecten en de motorische vaardigheden van deze doelgroep. De focus van de beweegprofessionals gaat voornamelijk naar kwetsbare ouderen die door ouderdomsmotoriek steeds minder zelfredzaam worden en door immobiliteit steeds minder buiten komen. Je ontvangt een MBvO-diploma na het volgen van de mbo- of hbo-opleiding ‘Seniorensport(bege)leider’. Ook is er aanbod bij enkele provinciale sportservicepunten. Mieke Regelink is in 1996 met de Nederlandse Vereniging van MBvO-Leid(st)ers (VML) begonnen. Er zijn nu zo’n 450 MBvO’ers bij aangesloten.
Vergrijzing ledenbestand
De belangenbehartiger ziet de laatste tijd een lichte daling van het aantal leden. “Dat komt door onder andere vergrijzing in ons bestand”, zegt voorzitter Mieke Regelink, die naast MBvO-coach ook buurtsportcoach is. “Ook worden weinig sportopleidingen voor senioren inclusief MBvO aangeboden en er is weinig nieuwe aanwas. Er is een grote kans dat over enkele jaren een grote groep professionals stopt, waardoor een groot tekort dreigt.” Volgens eerste berekeningen van VML zijn er op termijn duizenden coaches te weinig om gediplomeerd les te geven. Regelink vreest dat inactiviteit een grote invloed gaat hebben op kwaliteit van gezond ouder worden. “Het gaat om een groep die moeilijk weer op de been te krijgen is”, weet ze uit ervaring. “Door hen te laten bewegen, kan je juist zorgkosten besparen. Denk bijvoorbeeld aan kwaliteit van leven, eenzaamheid, depressie en valongelukken.”
“Ouderen een balletje over laten gooien, daar gaat het niet om. Het gaat er wel om dat ze een vaardigheid leren"
Geen sexy beroep
Kortom, er moeten meer MBvO’ers opgeleid worden. Dat is zo makkelijk nog niet omdat het vak onder jongeren geen goed imago heeft. Regelink: “Het is geen sexy beroep. De oplossing is dat er meer bijscholingsaanbod komt voor bestaande lesgevers, zodat professionals geïnspireerd worden voor een leven lang leren. Daarmee zouden we grote stappen kunnen maken.” Regelink wil om dit te realiseren een duidelijke structuur, met samenwerking tussen verschillende organisaties zodat het aanbod landelijk dekkend is.
Ze vreest dat jonge coaches voor een groep ouderen komen te staan zonder dat ze juiste kennis in huis hebben over bijvoorbeeld de ouderdomsmotoriek. “Ouderen een balletje over laten gooien”, zegt zij gechargeerd, “daar gaat het niet om. Het gaat er wel om dat ze een vaardigheid leren. Zij gaan voor plezier in bewegen en het verbeteren van functioneel bewegen. Juist het toepassen van de MBvO-methodiek zorgt een gevarieerd en een lesprogramma op maat. MBvO draagt bij aan valpreventie, zelfstandigheid en samenwerking onderling zodat ook het sociale leven een impuls krijgt.”
Urgentie
Ze zou graag zien dat de MBvO-docent beter wordt ingezet in bestaand lokaal aanbod. Ze neemt haar eigen gemeente Amstelveen als voorbeeld. “Die hebben valpreventie hoog op de agenda staan. Maar na de cursus In Balans hierover zijn er weinig doorstroommogelijkheden naar het reguliere beweegaanbod. MBvO zou een uitstekend vervolg zijn, maar ook een betere imbedding van de MBvO-methodiek in opleidingen voor seniorensport zou een vooruitgang zijn. We hopen meer steun te krijgen van het ministerie van Volksgezondheid. Ik hoop dat ze de urgentie omarmen.”
Vakvereniging VML-Nederland, die dit jaar 25 jaar bestaat, benadrukt dat zij dreigende tekorten niet alleen kan oplossen en zoekt intensievere samenwerking met andere partijen. “Ik hoop dat we met meer partijen naar de toekomst kunnen kijken om zodoende beter in te kunnen spelen op de groeiende groep ouderen en we de juiste specialisten kunnen opleiden zodat we ‘een leven lang’ bewegen mogelijk kunnen maken. Dan denk ik bijvoorbeeld aan Kenniscentrum Sport & Bewegen, de Landelijke Academie Buurtsportcoaches en MBO Raad en HBO Raad. Er liggen veel mooie kansen voor MBvO’ers.”
"Bewegen is ook geluk ervaren en dat zie ik ook bij mijn deelnemers”
Tekort aan professionals
Volgens de voorzitter is er momenteel veel aandacht voor ouderen en bewegen, maar interventies die nu worden ingezet bieden vooral aandacht aan mobiele en actieve ouderen. “Daarna zit dus een witte vlek, juist voor de inactieve ouderen, die minder mobiel zijn. En daar gaat het fout, want er zijn te weinig professionals met deze expertise.”
Regelink zou graag minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid uit willen dagen om eens mee te komen doen met haar MBvO-les. “Zodat hij het kan voelen en zien wat het doet met deelnemers. Ik ben zelf enorm happy als ik les geef. Bewegen is ook geluk ervaren en dat zie ik ook bij mijn deelnemers.”
Voor meer informatie: de Nederlandse vereniging van lesgevers van sport en bewegen aan 55-plussers