Skip Navigation LinksHome-Nieuws-Open Podium-Item

Sportimpuls? Clubs hebben (financiële) begeleiding nodig! 22 september 2015

door: Ivar Spierings

Voor veel bestuurders van sportclubs voelde het vorige week als ‘do or die’. Ze kregen te horen of hun aanvraag in het kader van de subsidieregeling 'Sportimpuls' gehonoreerd was of niet. Honorering van de aanvraag was zeker niet voor iedere club weggelegd. NOC*NSF liet weten dat het niveau van de aanvragen nog nooit zo hoog was geweest en dat alleen topaanvragen in aanmerking kwamen. Nu de uitvoering van die projecten nog…

Waarom ik de nadruk leg op de uitvoering van projecten? Ik ga even terug in de tijd, het was ergens in 2013. Als interventie-eigenaar bezocht ik een ‘lerende netwerk’-bijeenkomst in Zaandam. Naast interventie-eigenaren waren ook de Sportimpuls-projectleiders aanwezig. Tijdens een werksessie zat ik naast een vrijwilliger van een voetbalclub die tevens Sportimpuls-projectleider was. Zijn club had
€ 150.000 ontvangen voor een gehonoreerde Sportimpuls-aanvraag. Na anderhalf jaar was de
€ 150.000 op en hij had geen flauw idee hoe nu verder. Doelstellingen waren niet helemaal behaald. Ze hadden vijftig procent van de doelgroep bereikt. Daar was hij trots op.

"Hoe kun je het zo verknallen? Bij hoeveel clubs zal dit zo gegaan zijn?"

Op dat moment ga je nadenken, hoe nuttig besteden we ons geld nu echt? Anderhalf jaar verder en
€ 150.000 die niet tot structurele projecten of sportactiviteiten leiden. Hoe kun je het zo verknallen? Bij hoeveel clubs zal dit zo gegaan zijn? Nu, tweeënhalf jaar later, kijk ik er anders naar en vraag ik mij af: kun je een club, gerund door vrijwilligers, wel de verantwoordelijkheid geven om die € 150.000 juist te besteden én van ze verwachten dat ze na een impuls van twee jaar structureel aanbod hebben gerealiseerd? Ik denk het niet. Niet zoals het nu gaat.

Tussentijdse evaluatie
Wat een flinke verbetering van de Sportimpuls is ten opzichte van de start is het voortgangsverslag dat na één jaar geschreven dient te worden Loopt het project volgens plan? Hoe is de samenwerking binnen het project? En ligt het project op schema om na twee jaar de geformuleerde doelstellingen te behalen? En ook wordt er om een financiële onderbouwing gevraagd. Hoeveel is er reeds aan personeel, materieel en indirecte kosten uitgegeven? Is dit voldoende om clubs er van te weerhouden om de subsidie voor andere doeleinden te gebruiken?

"Het ministerie van VWS ziet het geld van de Sportimpuls sowieso niet meer terug"

Ik moet even denken aan het huis dat ik pas geleden gekocht heb. Bij een huis gaat het meestal om twee, drie of vier ton. Een Sportimpuls-subsidie gaat over maximaal één ton. Een ander verschil: banken lenen het geld en zien bij financiële problemen van de huiseigenaar mogelijk hun geld niet volledig terug. Het ministerie van VWS ziet het geld sowieso niet meer terug. Het is geld om doelgroepen in beweging te brengen. Wat VWS terug wil zien is een toename van het aantal Nederlanders dat beweegt. Maar moet je dan minder scherpe financiële afspraken maken met de ontvangers van de subsidie die bedoeld is om dat te realiseren?

ZonMw als beheerder van ‘bouwdepot’
Deze gedachte kwam op toen ik de zoveelste declaratie voor mijn bouwdepot bij mijn hypotheekverstrekker indiende. Wat nou als ZonMw de hypotheekverstrekker wordt die het geld beheert van alle Sportimpuls-aanvragers? En niet alleen die tien of twintig procent na vaststelling, maar het totale toegekende bedrag. De aanvrager moet facturen indienen om geld te ontvangen, zeg met een minimumbedrag van tweeduizend euro. Anders zal het voor ZonMw niet te overzien zijn. Bij de ingediende factuur zit een begeleidend schrijven. Met een beschrijving van de werkzaamheden die al zijn uitgevoerd. Een verantwoording. Zo voorkom je dat na twee jaar misschien wel negentig procent van het subsidiebedrag verkeerd besteed is.

"Onder de huidige regels is het mogelijk dat een sportschool pakweg € 80.000 gebruikt om schuldeisers te betalen"

Want onder de huidige regels is het mogelijk dat een sportschool pakweg € 80.000 gebruikt om schuldeisers te betalen. Ondertussen vult de projectleider in dat financieel alles volgens plan loopt en aan het eind van het project kan het zijn dat er uitvoerende partijen geen euro terug zien voor het werk dat zij gedaan hebben. Of nog erger: dat er geen persoon extra in beweging is gebracht. Terwijl de Sportimpuls daar wel voor bedoeld is. En niet om als club te overleven!

Professionals
Het is moeilijk om na te gaan hoeveel geld er 'fout' besteed is of wordt. Maar dát het gebeurt, is wél zeker. Dat terwijl het niveau van de aanvragen zo hoog ligt. Je zou toch van de aanvragende clubs mogen verwachten dat ze - als ze als professionals de aanvraag schrijven - ze de projecten ook uitvoeren als professionals. Daar ligt alleen een probleem. Omdat het schrijven van een uitstekende Sportimpuls-aanvraag erg ingewikkeld is, zijn veel clubs daarmee gestopt.

Wat gebeurt er vervolgens? Subsidie-adviseurs benaderen sportclubs met het aanbod om een aanvraag te schrijven. Met als resultaat: een heel hoog niveau van aanvragen, maar niet geschreven voor de clubs zelf. Na honorering van de aanvraag, ontvangt de adviseur zo'n vijf procent en laat de club aan zijn lot over. En daar ligt het gevaar: een club gerund door vrijwilligers, in financieel zwaar weer, met opeens € 125.000 op de rekening...

"De Sportimpuls kan zoveel betekenen voor de burgers in een gemeente. Laat gemeenten de clubs helpen, zodat het geld juist besteed wordt"

Het is voor VWS, NOC*NSF en ZonMw bijna onmogelijk om de clubs hierin te begeleiden. Wellicht ligt hier een taak voor de gemeenten. De Sportimpuls kan immers zoveel betekenen voor de burgers in een gemeente. Laat gemeenten de clubs helpen, ook op financieel vlak, zodat het geld juist besteed wordt en er daardoor in die gemeente meer mensen structureel gaan bewegen. De Sportimpuls heeft tijd nodig om zich te ontwikkelen en volgens mij gaat het de goede kant op. Laten we allemaal meedenken en ons steentje bijdragen om de '+ 10%'-sportdeelname ambitie te realiseren.

Ivar Spierings werkt bij 2Basics Breedtesport & Marketing. Hij is als ‘directeur’ Schooljudo verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van Nederlands grootste schoolsport programma in het basisonderwijs. Hij spreekt dagelijks belangrijke stakeholders uit onderwijs, overheid en sport en vormt vanuit zijn eigen ervaringen en visies van anderen een eigen mening over hoe deze werelden werken en hoe het volgens hem beter kan. Voor meer informatie: ivar@2basics.nl of www.2basics.nl.

« terug

Reacties: 13

Dick Zeegers
22-09-2015

Beste Ivar,

Interessante stellingname. Ik denk dat je een terecht punt hebt. Goede financiele controle op sportorganisatie (die worden gerund door vrijwilligers) lijkt me passend gezien de subsidiestromen die hier naartoe omgaan. Hierbij moeten we wel in ogenschouw nemen dat het geen bureaucratisch geheel moet worden.

Mvg,

Dick Zeegers,
directeur Waarborgfonds Sport

Lydia Zwier
22-09-2015

Goed punt! Op deze site staat ook het artikel 'prijswinnend project kent ook subsidiestress' > http://www.sportknowhowxl.nl/achtergronden/archief/nieuwsberichten/item/91377/ Artikel uit 2014, dit gaat ook over sportimpulssubsidie. Tussentijdse waarschuwingen zijn ook hier (werkgroep stapte op na opzeggen vertrouwen in bestuurlijk verantwoordelijke) niet serieus genomen. mensen en kinderen beschadigd, project beschadigd. Maar de belangen lagen blijkbaar bij doorgang subsidieprpject ook al had dat dat niets meer met essentie te maken. Zolang de procedures die tussentijds wijzigden maar schijnbaar gevolgd werden. ZonMW en VWS zijn destijds gewaarschuwd. Kortom: begeleiding en ondersteuning idd meer nodig! Bij tussentijdse evaluatie moet ook subsidie gestopt kunnen worden en signalen moeten serieus genomen worden. 40.000 is voor 'Den Haag' niet veel maar voor  kleine dorpsclubs  wel, en aanleiding tot stress .. of erger. Tevens worden ' nieuwe werkwijzen' ondersteund maar juist door procedures gedwarsboomd. Kortom, er valt veel te verbeteren om de goede intenties die er zijn ook daadwerkelijk tot bloei te laten komen. En dat kan alleen samen en als we bereid zijn ook op tijd te stoppen of daadwerkelijk te ondersteunen.

PS: In dit geval werd de aanvraag geschreven door een intern betrokkene, geen betaalde externe. Dit aspect is dus hier niet een probleem.probleem lag hier bij gedrag bestuur!

Dank voor het schrijven van dit artikel!  

B.T.
22-09-2015

Het was op dezelfde bijeenkomst in Zaandam dat een gehonoreerde aanvrager uithaalde naar de gemeente; nu het project op zijn einde liep vond deze man het belachelijk dat de gemeente niets deed om te zorgen dat het kon doorgaan.

Het illustreerde mooi hoe de intentie van de Sportimpuls (geld rechtstreeks naar sportaanbieders, vooral niet eerst via gemeenten of sportbonden) botste met de praktijk waarbij sportaanbieders bij geldtekort zich vaak wenden tot: de gemeente. En dat terwijl de betrokkenheid van de gemeente bij indienen aanvraag minimaal was/is. Oftewel; er zijn de afgelopen jaren veel projecten van start gegaan waar gemeenten wellicht helemaal niet zo enthousiast over waren. Bij einde van die projecten wordt de gemeente dan toch aangekeken / beschuldigd van het feit dat het geld op is en er geen doorgang wordt gegeven aan het project. Daar komt bij dat er soms aanvragers worden gehonoreerd waar gemeente/sportbond vraagtekens bij zetten. 

Ik ben benieuwd of anderen dit ook zo ervaren. De insteek van de Sportimpuls om direct sportaanbieders te financieren vind ik begrijpelijk, maar in de praktijk lijkt meer afstemming met gemeenten en sportbonden mij wenselijker. Ook voor wat betreft de zaken die in dit artikel worden beschreven.

B.T.
(naam op verzoek van degene die bovenstaande reactie schreef 3,5 jaar later geanonimiseerd - redactie)

Lydia Zwier
22-09-2015

Beste B.T,

Weer een ander interessante ervaring. Herkenbaar, zij het niet voor het geval dat ik beschreef. Daar was afstemming met bond  zeer intensief en ook met gemeente. Tegenwoordig moeten zij ook door de aanvrager gevraagd worden mee te doen en tekenen. Dus dat is in elk geval opgepakt door ZonMw. Er is dus ook al veel verbeterd. En we moeten niet in regelreflex schieten zoals Dick terecht benoemde. Daarom vind ik die begeleiding die in het artikel wordt geopperd mooi. Zorgen dat we samen dat doen wat we wel willen. Nog een aardige weg te gaan  dus.

Ivar Spierings
22-09-2015

@ Dick: helemaal mee eens. Bureaucratischer moet het zeker niet worden. Geld 'verspillen' is al erg genoeg, dus laten we niet heel veel extra uren en extra mensen er op zetten, waardoor het bureaucratischer wordt en we misschien nog wel meer geld weggooien. 

@Lydia: bedankt voor de link. Ik had het nog niet gelezen. Het gaat inderdaad om samen kijken naar de juiste oplossingen voor de problemen die er spelen. 

@ B.T: klopt! Ik probeer in mijn column niet naar instanties te wijzen en ook niet naar gemeenten. Ik denk dat (de meeste) beleidsmedewerkers juist veel beter weten wat er speelt binnen de diverse doelgroepen in hun gemeente. Voor de laatste Sportimpuls ronde die er aan zit te komen, moeten de clubs de weg naar de gemeente beter weten te vinden. En niet alleen om een handtekening te scoren, maar al bij de start van verkenning van mogelijkheden aankloppen. 

Carolien Daniels
22-09-2015

Beste Ivar, 

Ik snap je zorg en zie inderdaad op veel plekken situaties zoals je beschrijft. Enorme bedragen worden binnen gehengeld door adviesbureaus en de sportaanbieder wordt verder aan zijn lot overgelaten. Soms pakt het goed uit, vaak minder.

Wij, van De Sportcombinatie, ondersteunen sportaanbieders ook bij het aanvragen van een Sportimpulssubsidie. Precies zoals je beschrijft. We weten hoe de wereld van subsidieland en sport en bewegen eruit ziet en hebben daarom succesvolle aanvragen geschreven. Het verschil echter met hoe jij het omschrijft is dat we na toekenning ons blijven bekommeren om het project. We voelen hier een stuk verantwoordelijkheid en die nemen we ook. Op vraag en in overleg met de sportaanbieder blijven we een rol vervullen binnen het project. Daar is al over gesproken, voordat de aanvraag wordt ingediend. Als de sportaanbieder wil dan vervullen we de rol van financieel projectbeheerder en wordt de projectleider gecoacht op voortgang en kwalitiet van het project. 

Natuurlijk levert dat wat werk voor ons op als De Sportcombinatie. Daar wil ik niet geheimzinnig over doen. Maar we weten met zijn allen dat de bedragen voor het projectleiderschap van Sportimpulsprojecten, waar ook het beheer en voortgang van deze projecten bijhoort, niet heel erg groot zijn.

Wij kiezen er bewust voor om ons op deze manier, voor een kleine honorering, in te zetten voor maatschappelijke projecten. We geloven er namelijk in dat we door het bundelen van verschillende kwaliteiten van mensen en organisaties uiteindelijk meer mensen aan het sporten en bewegen krijgen. 

Groet, 

Carolien Daniëls
www.desportcombinatie.nl

Paul Verweel
22-09-2015

Zijn we niet te snel met elkaar bevestigen dat verenigingen dit niet aan kunnen aan de hand van slechts een aantal ervaringen? Veel verenigingen verspijkeren een veelvoud van dit bedrag en hebben ervaring in het bestuur die de kwaliteit van menige ondersteuningorganisatie overstijgt. Ik zou persoonlijk wat voorzichtiger zijn. Slechte besturen bestaan bij verenigingen zoals slechte bestuurders van grote professionele organisaties en bedrijven maar dat rechtvaardigt geen algemene conclusies.

Ivar Spierings
22-09-2015

@ Carolien en Paul: gelukkig zijn er veel Sportimpuls-trajecten die goed lopen. Ik weet uit betrouwbare bronnen dat er deze maand een verslag van de eerste ronde Sportimpuls naar de Tweede Kamer gaat en dat er natuurlijk veel goede trajecten, nu na 3 jaar, nog steeds als een tierelier lopen. Dit komt door professionele clubs met een hoog niveau van het kader en ook door ondersteunende organisaties die meer doen dan alleen een klasse subsidie-aanvraag schrijven, maar de clubs ook begeleiden gedurende het Sportimpulstraject. Als interventie-eigenaar van Schooljudo begeleiden wij de Sportimpuls-clubs ook heel nauw. In organisatie, maar ook in borging van het project. 

Ik ben wel van mening dat elke € 10.000, € 30.000 of € 100.000 die verspild wordt heel erg zonde is en dat van die bedragen, door goede clubs / ondersteunde organisaties / interventie-eigenaren, heel veel mensen structureel in beweging kunnen worden gebracht. 

Peter van Tarel
23-09-2015

Interessant verhaal. Ik ben van mening dat er een enorme versnippering is van gelden die aan sport- en beweeginterventies worden besteed. Honderden (of meer?) organisaties houden zich hiermee bezig en overal worden wielen opnieuw uitgevonden. De focus ligt constant op innovatie en nieuwe concepten, maar is dat wat we nodig hebben? Ik ben benieuwd of het mogelijk zou zijn om van al die gelden weer goede vakleerkrachten voor alle groepen te zetten. En dan niet in de oude stijl. Vakleerkrachten zouden m.i. binnen het onderwijs verantwoordelijk moeten zijn voor een gezonde leefstijl en alles wat er mee te maken heeft. Denk aan voeding, inrichting schoolplein, beweegaanbod op school, etc. Om vervolgens een gedegen beweegadvies te kunnen meegeven aan de leerlingen. Dus niet een voldoende voor inzet of motoriek, maar echt een individueel sportadvies waar een kind en zijn ouders iets mee kan. Volgens mij maken we daarmee veel van de huidige interventies overbodig. En mocht er dan nog een beetje geld over zijn, laten we dat dan steken in professionalisering van het trainersaanbod bij clubs. Want kinderen naar de sportvereniging krijgen is niet zo moeilijk, maar of ze daar blijven wordt voor een groot deel bepaald door wie er voor de groep staat.

Dyon Voogt
28-01-2016

Ik lees de discussie nu pas! :( Interessant hoor!

Natuurlijk zijn er voorbeelden van projecten die goed verlopen en duurzaam blijken. Ik denk echter dat het belangrijk is om aan de voorkant de kans op falen zo klein mogelijk te maken. De financiering na afloop blijkt veelal het grootste probleem. Daarom heb ik geregeld gepleit voor het verplicht indienen van een begroting bij de aanvraag, waarin zowel de kosten als de baten inzichtelijk worden gemaakt. Niet alleen voor de twee jaar van de Sportimpuls subsidieperiode, maar (nog veel belangrijker) ook die voor het aansluitende (3e jaar), dus na afloop van de Sportimpuls subsidie. Daar zal de aanvrager duidelijk moeten maken hoe hij de interventie na afllop voort zet zonder subsidiegelden. Als hij daarbij in het 3e jaar de financiering nodig blijkt te van andere partijen (zoals de gemeente) wordt dat meteen duidelijk. De aanvrager is dan ook genoodzaakt zijn uitgewerkte plannen inclusief begroting en toekomstige financieringsbehoefte te bespreken met zijn gemeente. De gemeente is als gesprekspartner aan boord, weet waar zij aan toe is, en kan besluiten wel of niet de aanvraag te ondersteunen en te ondertekenen. Duidelijkheid vooraf! Je voorkomt daarmee de afhankelijkheid van slimme (professionele) schrijvers.

Ivar Spierings
28-01-2016

Goed idee Dyon. Ik weet dat veel aanvragers al een begroting voor 3de en soms zelfs 4de jaar opmaken, maar om financiers te benoemen voor jaren erna en ze laten tekenen, heb ik nog niet eerder gehoord. Dat vind ik top. Het borgen zonder geld is vaak onmogelijk, al denken veel mensen daar volgens mij anders over. Leuk dat deze discussie weer is opgestart!

Peter Hopstaken - Sport Knowhow XL
28-01-2016

Voor zover de deelnemers aan deze discussie het gemist hebben: eerder deze week publiceerden we een interessante column van Sanne Scholten. Ze legt uit waarom Rotterdam Sportsupport besloten heeft uit de Sportimpuls te stappen. Zie hier om verder te lezen > http://www.sportknowhowxl.nl/nieuws-en-achtergronden/column-xl/item/100619/anders-effectief-actief--7c-open-brief-aan-alle-partners-in-effectief-actief

Ivar Spierings
28-01-2016

Thanks Peter. Ga direct lezen!

Reactie toevoegen

Naam*
E-mailadres*
Reactie*
Stuur mij een e-mail als er een nieuwe reactie wordt geplaatst