door: Leo Aquina | 4 november 2015

“Wij willen mensen aanmoedigen om toch vooral te gaan sporten, juist met CP”, zegt Hurnet Dekkers. De bronzen medaillewinnares in de Holland Acht van de Olympische Spelen in 2004 is tegenwoordig revalidatiearts, voorzitter van de werkgroep Cerebrale Parese en lid van de werkgroep Bewegen en Sport van de Nederlandse Vereniging van Revalidatieartsen. In die hoedanigheid werkte zij mee aan een brochure van de Vereniging voor Sportgeneeskunde over sporten met Cerebrale Parese (CP), een aandoening waarbij mensen moeite hebben met bewegen als gevolg van een hersenbeschadiging die ontstaan is voor het eerste levensjaar. De brochure, getiteld ‘Daag jezelf uit’, benadrukt het belang van sporten voor deze doelgroep en informeert zowel sporters als begeleiders over de mogelijkheden.
 
Cerebrale Parese wordt altijd veroorzaakt door hersenbeschadiging, ontstaan voor het eerste levensjaar, maar de gevolgen van een dergelijke hersenbeschadiging lopen zeer uiteen, van lichte spasticiteit in een arm/been tot rolstoelgebondenheid, slechtziendheid, spraakproblemen en mogelijk verstandelijke beperkingen. CP komt in meer of mindere mate voor bij twee op de duizend kinderen in Nederland. “Juist omdat het binnen de revalidatie zoveel voorkomt, is het belangrijk hier aandacht aan te besteden”, aldus Dekkers over de brochure Daag jezelf uit.

Sport is goed
Dekkers, die werkzaam is bij revalidatiecentrum Heliomare, moedigt kinderen en jongvolwassenen met CP nadrukkelijk aan om te sporten. “Met CP heb je vaak last van verhoogde spierspanning, maar vaak ook te weinig spierkracht. Sport is een prima middel om te werken aan kracht en coördinatie. Veel kinderen hebben fysiotherapie, maar vooral als ze ouder worden is sport een prima manier om in conditie te blijven.”

Als kinderen en volwassenen willen gaan sporten, worstelen zij vaak met de vraag: ‘Wat mag en kan ik wel doen en wat niet?’ Daarop is geen eenduidig antwoord mogelijk. Dekkers: “CP is er in veel uitingsvormen. Mensen die volledig rolstoel gebonden zijn kunnen andere dingen dan mensen die zelfstandig kunnen lopen. Er bestaat bijvoorbeeld een CP voetbalcompetitie en een Nederlands CP-elftal. Voor mensen die gebonden zijn aan een rolstoel hebben we speciale sporttests, waarbij we de mogelijkheden samen met een sportarts en een revalidatiearts in kaart kunnen brengen.”

Rolmodellen
Het CP voetbal en andere topsporters met CP zijn belangrijke rolmodellen. In de brochure vertelt paralympisch wielrenster Alyda Norbruis over haar sportcarrière. Zij heeft last van spasmen en is deels verlamd aan haar linkerkant. Toch heeft zij altijd gesport, van korfbal tot skiën. Uiteindelijk won zij op de Paralympische Spelen van Londen in 2012 een zilveren medaille in het baanwielrennen. Dekkers: “Hier op de mytylschool zien we dat kinderen daar echt naar kijken. We hebben bijvoorbeeld ook een leerling die deel uitmaakt van het Nederlands rolstoelhockey team en clinics geeft. We hebben ook wel eens clinics gehad met topsporters in het rolstoeltennis. Dat inspireert de kinderen.”

Misverstanden
Een van de belangrijkste dingen die Dekkers met de brochure wil bereiken, is het uit de wereld helpen van misverstanden over sporten met CP. Zo is er in de brochure specifiek aandacht voor krachttraining. “Vroeger werd gedacht dat krachttraining spasticiteit verergerde, maar wetenschappelijk is aangetoond dat dat niet waar is. Krachttraining is juist goed, zo kun je de spieren sterker maken.”

Ook over sporten met epilepsie, een veel bij CP voorkomende aandoening, bestaat ook veel onduidelijkheid. Ook in dat geval is sporten goed mogelijk, maar zijn er soms wel punten om rekening mee te houden, die staan ook in de folder beschreven, zo zegt Dekkers. “Wij zien hier in de praktijk ook wat sporten met kinderen doet en je kunt daar heel veel mee bereiken.”

Reguliere sportverenigingen
De Brochure Daag jezelf uit richt zich naast de sporters nadrukkelijk ook op trainers. Als het bijvoorbeeld om krachttraining gaat, bestaan er bij trainers veel vragen. Veel van die vragen worden in de brochure beantwoord. Er worden richtlijnen voor de opbouw en de periodisering van trainingen gegeven; er zijn voorbeelden van oefenvormen en er zijn algemene tips en verwijzingen naar andere plekken waar trainers informatie vandaan kunnen halen. Dekkers vindt het niet alleen belangrijk dat trainers die zich specifiek met sporters met een beperking bezighouden de brochure onder ogen krijgen, maar ook trainers bij reguliere sportclubs.

“Ik hoop dat de folder ook in de reguliere sport wordt opgepikt, want er zijn kinderen en volwassenen met een lichte vorm van CP die sporten of zouden kunnen sporten bij reguliere sportclubs. Dan is het belangrijk dat de trainers binnen de trainingen gebruik kunnen maken van de kennis en adviezen uit de folder.”

Voor meer informatie: Daag jezelf uit, brochure sporten met cerebrale parese of ga naar www.sportenmetcp.nl