door: Leo Aquina | 4 juli 2017

Sport en cultuur waren altijd gescheiden werelden, met elk hun eigen organisaties, hun eigen subsidies en hun eigen afdelingen bij overheidsorganisaties. Het Landelijk Kennisinstituut Cultuureducatie en Amateurkunst (LKCA) organiseert al drie jaar bijeenkomsten om de sport en cultuurwereld dichter bij elkaar te brengen. In 2014 werd daartoe zelfs de Stuurgroep Sport en Cultuur opgericht, met vertegenwoordigers van LKCA, FCP, Jeugdcultuurfonds, Jeugdsportfonds, Kenniscentrum Sport, NOC*NSF, Vereniging Sport en Gemeenten en de VNG. Op vrijdag 16 juni kwamen in het Stedelijk Museum Schiedam professionals uit de sport- en de cultuurwereld bijeen om bruggen te bouwen. Sport Knowhow XL keek mee en doet verslag in een reeks van vier artikelen. Vorige week: Sport en Cultuur kijken bij elkaar over de muur. Vandaag de culturele sportclub, over hockeyclub Alecto die muziek inzet voor teambuilding. “Het is mooi dat kinderen die van huis uit geen muziek maken er op deze manier wel mee in aanraking komen”, aldus Koos Koster van Alecto.

Het muziekproject bij Alecto in Leiderdorp werd geïnitieerd door de Stuurgroep Sport en Cultuur onder leiding van Johan Wakkie. “Zij waren op zoek naar pilotprojecten met sport en muziek en ik was meteen enthousiast”, vertelt Koos Koster, die ook werd geïnspireerd door de ideeën van professor Erik Scherder, die zowel bewegen als muziek essentieel vindt voor een gezonde geest: 

“Sport en muziek kunnen elkaar versterken, in praktische zin omdat sportclubs bijvoorbeeld een clubgebouw hebben dat je ook voor andere doeleinden kunt gebruiken, maar het gaat verder dan dat. Van muziek wordt je een completer mens.”

Verbinding
Met subsidiegeld van het IOC ging Koster bij Alecto aan de slag. “Ik ben altijd op zoek naar verbinding. Als vrijwilliger doe ik veel op de hockeyclub. Behalve als vrijwilliger ben ik ook verantwoordelijk voor het onderhoud van het sportcomplex. Voor het uitvoeren van sommige werkzaamheden heb ik contact gezocht met maatschappelijke organisaties. Zo werk ik al vier jaar samen met de gemeente Leiden in het kader van het Project JAS, Jongeren op de Arbeidsmarkt Statushouders. Hierbij worden Statushouders uit diverse landen bij Alecto gedetacheerd voor een taalstage. Zij voeren onder mijn leiding werkzaamheden uit en als tegenprestatie probeer ik hen taalvaardigheden bij te brengen. Ook verrichten jongeren die - vaak door een beperking - een afstand hebben tot de arbeidsmarkt werkzaamheden op de hockeyclub. Zij wonen in de woon-werklocatie vlakbij de hockeyvelden.” Voor het muziekproject bij Alecto ging Koster te rade bij zijn dochter Liesanne, die na een conservatoriumopleiding werkzaam is als muziekdocente.

Liesanne Koster en haar collega Merisa Gokhan gingen bij Alecto aan de slag met de jeugd. Maar liefst 45 jeugdspelers - van de benjamini’s tot de jongens D2 - kregen op woensdagmiddag muziekworkshops op de club, met tot slot een grote uitvoering in het clubhuis. Koos Koster: “We hebben ervoor gekozen om het per team te doen, ook omdat de verschillende teams en de verschillende leeftijdscategorieën een andere benadering vereisen. Bij alle teams was de achterliggende doelstelling om via de muziek tot een betere samenwerking te komen op het hockeyveld."

"In een hockeyteam heb je de sterren en de natuurlijke leiders, maar er zijn ook veel andere talenten aanwezig. Kinderen die misschien iets minder goed kunnen hockeyen, maar wel goed ritme kunnen houden. Je zag tijdens de workshops dat er ook informele leiders opstonden, dat kinderen meer zelfvertrouwen kregen in de groep. Dat is heel waardevol. Natuurlijk was niet iedere team even makkelijk. Meisjes van 8-9 jaar doen overal enthousiast aan mee, maar voor jongens van 11-12 jaar is het niet stoer. Toch heeft iedereen uiteindelijk meegedaan aan de eindpresentatie.”

Kruisbestuiving
Na de presentatie van Koster is de belangrijkste vraag uit de zaal waarom een hockeyclub zich bezig zou houden met muziekles? Daarbij wordt ook de angst uitgesproken dat hockeyclubs daarmee een concurrent worden muziekscholen, die het toch vaak al moeilijk hebben. 

“Het is nooit onze bedoeling geweest om te concurreren met de muziekschool”, aldus Koster. “Ik denk dat je het eerder om moet draaien. Wij proberen op deze manier interesse te wekken voor muziek en op die manier maken we eigenlijk ook juist reclame voor de muziekschool."

"Ik geloof ook dat wij meer zijn dan een hockeyvereniging alleen. Als je een clubhuis hebt, is daar ruimte voor meerdere activiteiten en daar kun je in samenwerking met andere partijen goed gebruik van maken. Er zijn hockeyclubs die een zangkoor hebben. Op die manier blijven mensen die niet meer kunnen hockeyen toch betrokken bij de club. Levenslang met de club verbonden, dat is ook een achterliggende doelstelling. We kunnen winst halen door samen dingen te doen. Het gaat niet om concurrentie, maar om kruisbestuiving.”

Voor meer informatie: nieuwe samenwerkingsvormen Sport en Cultuur