door: Leo Aquina | 6 april 2017
Het bestuur van de badmintonbond is sinds woensdag 4 april demissionair. De afgevaardigden van de leden - ofwel van de badmintonclubs - deinsden op de bondsvergadering van 11 maart nog terug voor een motie van wantrouwen, maar in de nasleep van die vergadering hebben zij het bestuur alsnog gevraagd hun functies ter beschikking te stellen. Het bestuur gaf daar, onder protest, gehoor aan. Aan de bestuurscrisis bij de badmintonbond ging veel gekrakeel vooraf. Een van de onderliggende oorzaken van de ontstane situatie is moeizame communicatie. Betrokkenen nemen zelfs het woord angstcultuur in de mond.
Voorafgaand aan de bondsvergadering van 11 maart zei voorzitter Clemens Wortel tegen Sport Knowhow XL: “Ik heb van afgevaardigde Eric Bakker de mededeling gekregen dat we als bestuur vrijwillig konden opstappen, of dat we hun verhaal moesten aanhoren. Dat gaan we dus zien. Ik zal zelf als voorzitter reageren. Hoe het verder gaat, weet ik niet.”
Tot verbazing van velen is er op die bondsvergadering van 11 maart uiteindelijk met geen woord gerept over de bestuurscrisis. Wel kwamen de afgevaardigden vóór aanvang van de vergadering bijeen. Volgens een van de aanwezigen bestond daar in eerste instantie het idee dat men het bestuur slechts wilde bijsturen, maar nadat iedereen zijn visie op tafel had gelegd, bleek dat het daar niet bij zou blijven. De afgevaardigden waren het erover eens dat er ‘echt iets moest gebeuren’.
Feestje niet verstoren
Des vreemder het gegeven dat er op de bondsvergadering met geen woord over de bestuurscrisis is gerept. Afgevaardigde Eric Bakker heeft daar echter wel een verklaring voor: “Onder de afgevaardigden is democratisch besloten geen motie van wantrouwen in te dienen omdat er op die dag andere dingen voorrang hadden. We wilden de feestelijke finale van de Eredivisie niet verstoren, bovendien was enkele dagen eerder een prominent lid van de bond (Gary Hetharia, red.) overleden en daar wilden we aandacht aan besteden.”
"De afgevaardigden hadden onderling besloten om voorlopig niet aan te sturen op een bestuurscrisis omdat voorzitter Clemens Wortel in de race is voor een functie bij de Badminton World Federation"
Voormalig afgevaardigde Ber van Loon suggereert in een reactie onder dit artikel op Badmintonline.nl dat de afgevaardigden onderling hadden besloten om voorlopig niet aan te sturen op een bestuurscrisis omdat voorzitter Clemens Wortel in de race is voor een functie bij de Badminton World Federation BWF. Een bestuurscrisis in eigen land zou daarom slecht uitkomen. Zelf zegt Wortel in een reactie op Badmintonline: ‘Ik zit echt niet te wachten op een 'baantje bij de BWF'. Ik heb maar één belang en dat is het belang van Badminton Nederland.’
Commissie van wijze mannen
De afgevaardigden stelden een ‘commissie van wijze mannen’ in onder leiding van Eric Bakker. Die commissie boog zich over de ontstane situatie na het opstappen van de bestuursleden Paul Kleijn en Remco Wieland, maar kwam niet tot een oplossing en keerde terug naar de afgevaardigden. Die waren het er vervolgens over eens dat het bestuur op moest stappen en stelden een deadline op woensdag 4 april, waar het bestuur dus gehoor aan gaf.
In een verklaring op badminton.nl schrijft voorzitter Clemens Wortel: 'Als reden gaf men aan dat ondanks dat het bestuur heel veel goede dingen heeft gedaan de laatste jaren, de bestuurlijke regie naar hun mening te vaak ontbrak, te veel afspraken zouden niet zijn nagekomen en te veel stukken zouden onvolledig zijn ingediend of terug getrokken vlak voor of tijdens Bondsvergaderingen (…) Het bondsbestuur benadrukt het niet eens te zijn met het proces dat geleid heeft tot de oproep van de afgevaardigden van zaterdag jongstleden, meer in het bijzonder door het ontbreken van elke vorm van hoor en wederhoor, het bondsbestuur is door de commissie van afgevaardigden niet in de gelegenheid gesteld om een reactie te geven op bovenstaande redenen en over de opmerkelijke opstelling van de afgevaardigden daarbij.’
'Geen expertise op bondsbureau'
Paul Kleijn hield tot de bondsvergadering van 11 maart zijn mond over de ontstane situatie, maar was daarna wel bereid uitleg te verschaffen over de achterliggende oorzaken van de ontstane situatie.
“Ik had geen vertrouwen in de capaciteiten het bondsbureau”, zegt Kleijn. “Er is tot op de dag van vandaag geen hoofdsponsor voor de Dutch Open, het belangrijkste internationale toernooi in Nederland dat in oktober al wordt gehouden. Als ik vroeg om een sponsorpropositie, kwamen ze met een A4-tje. Er is op het bondsbureau simpelweg geen expertise op dat gebied. Dat is geen schande. Ik twijfel ook niet aan de integriteit van het bondsbureau, maar als je ergens geen verstand van hebt, moet je die expertise wel in huis durven halen en dat wilde men niet.”
Topsportbegroting
Kleijn had als bestuurslid meer grieven, maar zijn medebestuursleden waren volgens hem niet bereid daar iets mee te doen. Ook de afgevaardigden waren kritisch en al in het najaar van 2016 was de positie van het bestuur wankel. De afgevaardigden waren van mening dat het bestuur het budget van haar topsportplannen niet voldoende had onderbouwd. Het bestuur was er vanuit gegaan dat badminton na vier jaar zonder topsportsubsidie van NOC*NSF, weer zou worden opgenomen in dat programma. Op dat moment was dat echter nog niet rond. Inmiddels is die NOC*NSF-bijdrage zeker, maar voor de afgevaardigden is de maat desondanks vol.
Volgens bestuurslid Ton Wijers lag het anders: “We hebben in juni al een topsportbegroting ingediend alsof we niet terug zouden keren in het focusprogramma van NOC*NSF. In november hebben we een begroting neergelegd die wel uitging van dat geld. Of we dat zouden krijgen, was op dat moment afhankelijk van de Tweede Kamer die nog akkoord moest gaan met extra geld voor NOC*NSF. Vanuit NOC*NSF kregen wij te horen dat de kans groot was dat dit door zou gaan en in december is het ook definitief geworden. Daar waren op de laatste bondsvergadering verder ook geen vragen over.”
Afgevaardigde Eric Bakker maakt hier een kanttekening bij: “Er is slechts een deel van de NOC*NSF-bijdrage toegezegd. Er was circa 700.000 euro in de begroting opgenomen en daarvan is 230.000 binnen en een deel in natura. Voor dat deel in natura stond in de oorspronkelijke begroting 80.000 euro.”
Er zou sprake zijn van nepotisme en vanwege de heersende angstcultuur durfde niemand de grieven openlijk op tafel te leggen
Twee petten
Kleijn vond dat het bestuur te weinig openstond voor grieven en klachten vanuit de badmintonwereld zelf. Een daarvan was dat de kwaliteit van de geboden topsporttrajecten voor jeugdspelers was onder de maat. Verder zou er sprake zijn van nepotisme en vanwege de heersende angstcultuur durfde niemand de grieven openlijk op tafel te leggen. Ron Daniëls, internationaal badmintontrainer met een eigen academie in Denemarken, medewerker van Badmintonline.nl, ingewijde in de Nederlandse badmintonwereld en criticaster van de bond, neemt geen blad voor de mond.
"Bij de badmintonbond is gebrek aan kennis over technisch beleid. Ton Wijers is bestuurslid technische zaken, maar hij heeft geen verstand van badminton, hij was eerst penningmeester. Hij heeft zijn zoon Thomas aangesteld als bondscoach. Dat is een aardige jongen, maar hij heeft niet de capaciteiten en ook niet de vereiste papieren om bondscoach te zijn. Bestuurslid Ger Tabeling heeft twee kinderen bij de nationale selectie en reist als teammanager altijd met de nationale selectie mee. Je kunt niet met twee petten op in het bestuur zitten.”
Bestuurslid Ger Tabeling reageert: “Mijn kinderen maken deel uit van de seniorenselectie en Ik ben teammanager bij de junioren. Ik reis dus niet met mijn eigen kinderen de wereld rond.”
Buiten benoemingsprocedure
Bestuurslid Ton Wijers laat weten zich bewust niet met het benoemingstraject van zijn zoon Thomas te hebben bemoeid. “In de eerste plaats is hij aangesteld als talentcoach en niet als bondscoach. Hij heeft de nationale selectie onder vijftien jaar onder zijn hoede en daar heeft hij de vereiste papieren voor. Zelf ben ik helemaal buiten de benoemingsprocedure gebleven, want ik ken mijn kwetsbaarheid in dezen. Als bestuur van de badmintonbond staan wij op afstand. We hebben een professioneel apparaat en een staf met technisch directeur Claus Poulsen, waar ik het volledige vertrouwen in heb. En het zou ook raar zijn als ik vanwege het feit dat ik een vrijwillige bestuursfunctie heb een blokkade zou vormen voor de ambities van mijn zoon.”
Op een trainerslijst van de badmintonbond staat de naam van Thomas Wijers als ‘Sportleider 3 Badminton’ met een geldige licentie tot en met het seizoen 2015-2016. Of de papieren nu wel of niet in orde zijn, technisch directeur Poulsen is overtuigd van de kwaliteiten van Wijers:
“Het is mijn verantwoordelijkheid om coaches aan te stellen. Ik weet niet of we bij deze vacature op internet verplicht een opleiding hebben vermeld. Voor ons is het belangrijk dat we mensen hebben met een goede achtergrond. Ik ben op dit moment een coaching-structuur aan het opbouwen met een opleidingstraject voor elitecoaches en daar zit Thomas ook in. Wij vinden hem een bekwame coach.”
Een van de voornaamste kritiekpunten is dat kritische jeugdspelers of jeugdspelers met kritische ouders worden tegengewerkt
Angstcultuur
Kleijn verzamelde grieven van trainers en ouders van jeugdspelers, maar stapte na onmin met zijn medebestuursleden op en kon daarom intern niets meer met die inventarisatie. Sport Knowhow XL kreeg daarin een inkijkje, onder de nadrukkelijke voorwaarde geen namen vrij te geven. Betrokkenen zijn namelijk bang voor repercussies. Een van de voornaamste kritiekpunten is dat kritische jeugdspelers of jeugdspelers met kritische ouders worden tegengewerkt. Zij worden gepasseerd voor RTC’s en in nationale selecties, ten faveure van mindere spelers die zich minder kritisch opstellen.
De badmintonbond werkt voor talenten in de jeugd met regionale trainingscentra. Ouders laten weten dat de kwaliteit van de trainingen ver onder de maat is. We lezen in de inventarisatie: ‘Het aanbod van trainingsvormen en trainers is generalistisch in plaats van specialistisch. Het ontbreekt aan een gedifferentieerde maatwerkbehandeling. Bovendien is er een slechte verhouding tussen het aantal kinderen en de trainer (momenteel één op vijftien in Den Haag, twee op vijftien tot twintig elders).’
Poulsen streeft naar een verhouding van twee trainers op vijftien jeugdspelers: “Het klopt dat we er een korte periode te weinig hebben gehad. Er gingen twee coaches binnen één maand weg uit Deurne. Kwalitatief goede coaches zijn niet makkelijk te vinden. We hebben de laatste twee maanden een uitdaging gehad, maar we hebben nu twee coaches in Den Haag en dat is binnenkort in Deurne ook het geval.”
Net als Daniëls hebben de ouders en trainers vraagtekens bij de aanstelling van Thomas Wijers. ‘De beoogde talentcoach voor het nieuwe seizoen (Thomas Wijers) heeft geen geldige trainingslicentie meer en er zijn ernstige twijfels over de vraag of hij toegerust is voor zijn taak en over het draagvlak bij spelers en ouders. Opvallend daarbij is de familierelatie met een bondsbestuurslid. Inmiddels is voor Den Haag gekozen voor een tweede trainer van twijfelachtige statuur, met laag gegradueerde opleiding en sportprestaties.’
"Ouders hebben kritiek op de kwaliteit van de aan de RTC’s gekoppelde scholen"
Slechte school
Naast kritiek op de kwaliteit van de trainingen, hebben de ouders kritiek op de kwaliteit van de aan de RTC’s gekoppelde scholen: ‘Het RTC Den Haag heeft sterke voorkeur geuit voor een Loot-school in Den Haag (Segbroek) en adviseert met klem kinderen daar naar (over) te plaatsen. Deze school heeft echter bij een recent rapport van de onderwijsinspectie de predicaten: ‘zwak, onvoldoende en ernstige tekortkomingen’ gekregen.1 Ouders willen hun kinderen niet graag op een dergelijke school zetten. Gevolg hiervan is ook dat veel jeugdige ‘talenten’ niet voor het RTC kiezen.’ Ook zijn er veel kritische opmerkingen geplaatst over de trainingstijden van de RTC’s.
Het rapport over het Segbroek-college was nieuw voor bestuurslid Wijers. “Overigens is het helemaal niet verplicht om naar het Segbroek College te gaan. We raden dat aan omdat het naast het RTC ligt, maar kinderen zijn volledig vrij in hun schoolkeuze.”
Papendal
Niet alleen de Regionale trainingscentra zijn volgens de ouders onder de maat, ook op de centrale trainingen op Papendal is veel kritiek: ‘Potentiële RTC'ers trainen periodiek op locatie in Papendal. Deze training is zwaar ondermaats en niet toegesneden op het spelniveau van de kinderen. Dit geldt vooral voor de inhoudelijke kwaliteit, maar ook voor de duur. De effectieve trainingstijd is slechts 45 minuten. De reistijd naar de locatie is daarbij meestal langer dan de trainingstijd.'
'Daarbij is de groep te groot, waardoor erg weinig aandacht is voor het individu. Er is geen duidelijke planmatige structuur of lijn te vinden over de visie of het beleid achter de trainingen. Ook heeft er een trainerswissel plaatsgevonden, maar het hoe en waarom daarover is onduidelijk bij de ouders. De communicatie over al deze zaken schiet ernstig te kort. Kritiek hierop wordt weggewuifd. Op schriftelijke vragen en suggesties wordt niet gereageerd. Kinderen blijven komen omdat zij en vooral hun ouders bang zijn hun positie te verspelen. Daarom blijft kritiek beperkt.’
Poulsen wil niet ingaan op verwijten uit het verleden. “Het gaat mij erom dat we nu een nieuwe structuur neerzetten, waarin de spelers centraal staan. Het is belangrijk dat we vanaf nu een open en duidelijke communicatiestrategie neerleggen, waarin we alles met de ouders en de kinderen bespreken.”
"Als bestuur zeggen wij niet dat iedereen het altijd met ons eens moet zijn, maar zaken gebeuren wel met een visie"
Volgens bestuurslid Wijers is er absoluut geen sprake van een angstcultuur. “Ik betreur die omschrijving. Als bestuur zeggen wij niet dat iedereen het altijd met ons eens moet zijn, maar zaken gebeuren wel met een visie. We hebben de mensen die het er niet mee eens waren altijd uitgenodigd. Maar luisteren betekent niet altijd dat je precies doet wat mensen zeggen.”
Noot
1. Het rapport waarin het Segbroek College door de onderwijsinspectie als zwak werd beoordeeld dateert van januari 2015. In oktober van datzelfde jaar heeft de school volgens een rapport van de onderwijsinspectie voldoende verbeteringen doorgevoerd om weer te vallen onder het basistoezicht, zie hier.