<em>Enhance</em> of trans?

door: Henk Kraaijenhof

Ik ben een bevoorrecht persoon, ik werk al vijftig jaar in de frontlinie van de sport en sta nog bijna elke dag op het sportveld. Aangezien ik niet in dienst ben van een club, bond of andere organisatie staat het mij ook vrij om mijn observaties vrijelijk met u te delen. Ik hoef niet mijn tong in te slikken als ik een misstand constateer, uit angst voor ontslag of andere repercussies. Dit in tegenstelling tot vele van mijn collega’s, die me vaak later, in privé, gelijk geven maar me niet openlijk konden steunen uit angst voor hun job. 

De sport is een beetje uitgebloeid, lees de sportpagina’s en je leest een herhaling van vorige week, vorige maand en vorig jaar. Er is wel een aantal ontwikkelingen zoals de opkomst van esports of de deelname van transgender sporters aan reguliere wedstrijden. En hier begint de discussie: als de deelname van transgender sporters op zich zo belangrijk is, dan is hier mijn vraag: waarom zien we wel tot vrouw omgebouwde mannen deelnemen bij de vrouwen en vaak op het erepodium staan, maar zelden of nooit een tot man omgebouwde vrouw deelnemen bij de mannen? Het antwoord kunt u bedenken… Dit gebeurt gewoon in de sport. Aangezien sport fairplay en level playing field hoog in het vaandel heeft staan, is de deelname van omgebouwde mannen natuurlijk een zware klap in het gezicht van de vrouwensport. En waar zijn de feministen nu (zijn die er eigenlijk nog wel?)? 

Doping en hulpmiddelen toegestaan
De ontwikkeling die hier zijdelings mee te maken heeft is de start van de Enhanced Games, waar het gebruik van doping en hulpmiddelen zoals aerodynamische zwempakken toegestaan is. Daar is veel kritiek op, met name van mensen die weinig verstand van sport hebben of sport kennen vanachter de vergadertafel. De argumenten die zij gebruiken kloppen dan ook vaak niet. Het eerste is natuurlijk het fairplay argument dat natuurlijk niet meer geldt sinds de deelname van transgender sporters. Ten tweede de aanname dat de reguliere sport wél geheel dopingvrij zou zijn. Doet de naam Lance Armstrong nog een belletje rinkelen? De man die meer dan honderd keer getest werd en toch negatief testte en daarmee de illusie creëerde dat superprestaties in de wielersport ook schoon te leveren zijn. Of neem de recente gevallen in het tennis, Sinner en Swiatek. Als u denkt dat de huidige topsport schoon is, droom rustig verder. 

Ten derde neemt men aan dat de verschillen voornamelijk gemaakt worden door doping of door hulpmiddelen. Dat is natuurlijk niet zo, doping kan nooit gebrek aan talent of adequate training compenseren. Ziet u zichzelf met behulp van alle doping in de wereld al deelnemen aan een bodybuildingcompetitie, gewichthefwedstrijd of aan de 100 meter sprint? Zouden een paar injecties met EPO van u een Tour de France-winnaar maken? Er zijn vele factoren die bijdragen tot succes in de sport. Als doping er al eentje mocht zijn, dan is het van ondergeschikt belang ten opzichte van alle andere factoren. Pas als alle andere factoren gelijk zijn, dat zou doping een verschil maken, en dat gebeurt natuurlijk nooit. De ene sporter heeft nu eenmaal meer talent, een betere trainer en/of betere trainingsomstandigheden en begeleiding dan de ander. Dat is de bekende doping-illusie, het magische denken waarbij men denkt dat een pilletje van muizen monsters zou kunnen maken. De mensen van het anti-doping system zijn uiteraard tegen omdat ze dan geen lucratieve dopingtests hoeven uit te voeren en hun inkomsten zouden verliezen. In veel landen is de maandelijkse uitgave per sporter voor dopingtests hoger dan de maandelijkse ondersteuning van hun bond of olympisch comité. 

Geen strijkstok
Een goed argument voor deze games daarentegen is dat sporters gewoon normaal betaald worden, en niet dat er vele miljoenen aan de grote strijkstokken van het IOC of andere sportorganisaties blijven hangen. Ik heb voldoende olympische finalisten getraind om te weten hoe schraal de beloning is. Het wordt ook tijd dat men eindelijk eens afstapt van het paternalistische idee dat topsporters domme, beslissingsonbekwame kinderen zouden zijn. Wellicht met uitzondering van het turnen en we weten ook allemaal hoe 'goed' deze jonge kinderen beschermd werden door hun begeleiders aan wie ze werden toevertrouwd. In de meeste takken van sport gaat het om zelfstandige, intelligente volwassenen die net als u en ik zelf mogen beslissen over hun lijf en hun leven. Ook als ze van geslacht willen veranderen, abortus laten plegen of euthanasie willen plegen. Daar zijn hun beslissingsvrijheid en hun rechten wel gewaarborgd. 

Voor eenieder die graag gelooft in de illusie van een schone en eerlijke sport: zelf zou ik graag een schone en eerlijke politiek, een schone en eerlijke wetenschap en een schoon en eerlijk bedrijfsleven zien, waar fair play hoog in het vaandel staat en naakte hebzucht niet. Dat lijken me heel wat belangrijkere zaken. 

Henk Kraaijenhof is performance consultant bij zijn eigen bedrijf Vortx. Hij is nog steeds dagelijks actief als trainer. Hij is auteur van o.m. 'Methodology of Training in the 22nd Century', 'What we need is speed' en 'Stress, Vermoeidheid en Burnout'. In het verleden was Kraaijenhof bekend als innovatieve atletiekcoach van o.a. Nelli Fiere-Cooman, Merlene Ottey, Troy Douglas, Olga Rypakova en vele andere wereldtoppers. Ook is hij consultant voor vele takken van sport en een internationaal gevraagd spreker. Kraaijenhof is eveneens één van de oprichters van NLcoach, de belangenbehartiger van trainers en coaches. Voor blogs van zijn hand op zijn eigen site zie hier.