De vraag van Arie Boomsma aan Marc van den Tweel

• De vraag van… Arie Boomsma, televisiepresentator, fotomodel, auteur van o.m. het boek 'Trainen voor het leven - krachtig oud worden' en als ondernemer o.m. eigenaar van drie vestigingen van de Amsterdamse sportschool Vondelgym
• Aan... Marc van den Tweel, algemeen directeur van NOC*NSF

De vraag

Meneer Van den Tweel, wat een fantastisch doel hebben jullie gesteld met NOC*NSF: jullie ambitie is - getuige de Sportagenda 2032 - om in 2032 het sportiefste land ter wereld te zijn, vertaald in concrete en meetbare streefdoelen. Een van de onderscheiden 9 streefdoelen is dat 80% van de jeugd een goede beweegvaardigheid heeft. Werk aan de winkel. Kunt u iets delen over de concrete aanpak van die mooie uitdaging?

Het antwoord

Beste Arie,

Dank voor je vraag die de mogelijkheid geeft om nader in te gaan op deze stevige ambitie uit de Sportagenda 2032. Want dat er werk aan de winkel is, zoals je schrijft, is terecht. Zeker als je in ogenschouw neemt dat ruim 39% van de kinderen (4 t/m 11 jaar) in 2020 de beweegrichtlijn niet haalde. Als we willen dat 80% van onze jeugd in 2032 een goede beweegvaardigheid heeft, moeten we nú investeren in een sportieve, beweegvriendelijke omgeving voor álle kinderen. Een prachtig en belangrijk streefdoel, maar ook een flinke uitdaging.

Vanuit onze rol als overkoepelende vereniging van 79 sportbonden kunnen wij de grootste positieve impuls geven door kinderen en jongeren te stimuleren en enthousiasmeren om lid te worden van een sportvereniging. We weten dat jong geleerd daadwerkelijk oud gedaan is, de basis die op jonge leeftijd wordt gelegd zorgt voor een leven lang sport- en beweegplezier.

We gaan mee met de tijd en spelen in op veranderende wensen en behoeften. Denk aan flexibel sporten, maar ook aan nieuwe samenwerkingsvormen tussen bijvoorbeeld sportverenigingen en de fitnessbranche, de sector waarin jij werkzaam bent. Zo hoeven jongeren niet meer te kiezen tussen een teamsport en naar de sportschool gaan, maar kunnen ze beide doen in hetzelfde lidmaatschap.

Als we spreken over ‘beweegvaardigheid’, is het goed om duidelijk te maken wat de meest recente inzichten zijn over dit onderwerp. In eerste instantie wordt bij het begrip beweegvaardigheid vaak gedacht aan de breed motorische vaardigheden van de jeugd. Dit is echter een te smalle definitie. Onderzoek wijst uit dat als we ons alleen richten op de motorische vaardigheden we onrecht doen aan alle andere factoren die van invloed zijn op het sporten en bewegen van jeugdigen.

Het concept ‘beweegwijsheid’ (een vertaling van het internationaal gehanteerde physical literacy) en de daarbij horende definitie biedt goed inzicht in de verschillende factoren. Deze definitie geeft aan dat kinderen onder meer de (intrinsieke) motivatie, het zelfvertrouwen, de kennis en het belang van bewegen inzien én de fysieke competenties (=basisvormen van bewegen) moeten ontwikkelen om de kans te vergroten dat zij een leven lang blijven sporten en bewegen.

We zijn ervan overtuigd dat een holistische aanpak, gericht op alle bovengenoemde factoren, het meest effectief is om de jeugd ‘beweegwijs’ te maken.

We hebben drie randvoorwaarden gedefinieerd die wat ons betreft een prachtige basis leggen voor een leven lang sport- en beweegplezier:

• 3 uur per week sporten bij een sportclub onder leiding van een bekwame jeugdcoach
• 3 lesuren per week beweegonderwijs van een bevoegd docent bewegingsonderwijs (norm is nu 2 uur per week)
• Elke dag buiten sporten en spelen rondom thuis en school

Om binnen onze invloedsfeer zoveel mogelijk te doen om deze randvoorwaarden te realiseren komen wij samen met sportbonden, ondernemende sportaanbieders, maatschappelijke organisaties, gemeenten en scholen in actie. We zorgen voor een sociaal veilige sport, waarin niemand wordt uitgesloten, met trainers die goed opgeleid en bekwaam zijn. We werken samen met andere sectoren en zorgen dat ons aanbod aansluit op de wensen en behoeften van de jeugd. Daarnaast hechten we groot belang aan ‘ruimte voor sport’, omdat met name in de steden sportinfrastructuur onder druk staat en er bijvoorbeeld wachtlijsten ontstaan bij verenigingen.

Veel sportbonden zijn al volop aan de slag met de implementatie van het jeugdsportplan. Via deze link lees je welke vernieuwingen bonden inzetten op bijvoorbeeld het gebied van beweegvaardigheid (thema 3) en passend aanbod (thema 4).

Natuurlijk zetten we ook vanuit NOC*NSF / TeamNL vol in op programma’s die kinderen en jongeren aanspreken én in beweging brengen. Denk aan:

• TeamNL in de Klas, topsporters bezoeken een basisschool (vaak hun eigen oude school) om een presentatie te geven, vragen te beantwoorden en samen met kinderen te sporten.
• Olympic Moves, competitie voor middelbare scholieren waaraan dit jaar 36.000 scholieren meedoen.
• De Nationale Sportweek, waarin honderden sportclubs hun deuren openzetten.
• TeamNL Sport Experience. Een gratis, laagdrempelig multisportevenement in negen steden verspreid over Nederland. Bezoekers – jong én oud – kunnen er meer dan veertig sporten uitproberen, waaronder ook aangepast sporten. Alles draait om plezier, kennismaken, zelf ervaren en het wegnemen van drempels. In 2024 trok dit initiatief bijna 90.000 bezoekers. Deze zomer bouwen we daarop voort.

De beweging is in gang gezet, en we zien dat het werkt. Natuurlijk zijn we er nog niet, maar ik ben ervan overtuigd dat we, samen met de sportbonden, ondernemende sportaanbieders, maatschappelijke organisaties, gemeenten, scholen en TeamNL, in staat zijn om het verschil te maken.