Hoe kom je als sportvereniging aan de lokale formatietafel?

door: Leo Aquina | 23 oktober 2025

Terwijl de politici op televisie over elkaar heen duikelen op jacht naar stemmen voor de Tweede Kamerverkiezingen van komende week, kunnen bestuurders van sportverenigingen beter iets verder vooruitkijken. Op 18 maart 2026 zijn de gemeenteraadsverkiezingen en gezien de belangrijke rol van gemeentes in de lokale sport, is dat een belangrijker datum voor sportverenigingen. Hoe zorg je er als sportvereniging voor dat jouw plannen tijdens het formatieproces hoog op de agenda staan? Op de Nationale Sportvakbeurs gaan Daniël Klijn (Register voor verenigingsbestuurders, RVVB), Henk van der Pol (Belangenorganisatie Amateur Voetbalverenigingen, BAV) en Willem Booij (oud-sportbestuurder en gemeenteraadslid) hierover in gesprek. Sport Knowhow XL besprak het thema met Booij.

Willem Booij werd twee weken geleden benoemd tot erevoorzitter van Korfbalvereniging Vitesse uit Barendrecht, waar hij een kleine vijftien jaar dienst had gedaan als voorzitter. Daarnaast is Booij als raadslid voor de partij ‘Echt voor Barendrecht’ actief in de gemeentepolitiek. “Ik heb er dus vanuit twee verschillende perspectieven naar gekeken”, zegt hij als we hem vragen naar het belang van goede contacten met de gemeente. Het belang van die connecties is niet te onderschatten. “Ik zeg altijd kennis is goed, maar netwerk is beter”, aldus Booij.

“Een sportvereniging die iets gedaan wil krijgen bij de gemeente, moet beginnen met een goed plan”, zegt Booij. “Je moet een visie hebben voor de langere termijn, liefst over vier jaar, dan loop je ook in lijn met de cycli van de colleges van burgermeester en wethouders. Dat plan moet je jaarlijks updaten en je moet het regelmatig bespreken met de mensen die ertoe doen binnen de gemeente. Dat zijn om te beginnen de beleidsambtenaar sport en de wethouder. Gemeentelijke ambtenaren zitten er vaak langer dan wethouders, dus die zijn erg belangrijk.”

Laaghangend fruit
Booij maakt onderscheid tussen de lange en de korte termijn. “Als vereniging loop je regelmatig tegen zaken aan die snel opgelost moeten worden. Zo werden de korfbalvelden enkele jaren geleden reglementair verkleind, terwijl we net nieuwe velden hadden aangelegd. Dat betekende dat er opnieuw belijning moest worden aangebracht, een relatief kleine ingreep, maar wel noodzakelijk om aan de nieuwe regels te voldoen. Zulke kwesties vallen vaak binnen de ruimte die een ambtenaar nog heeft binnen het lopende jaarbudget, zonder dat daar een formeel politiek besluit voor nodig is. Daarom is het essentieel dat je als sportbestuur weet hoe de gemeentelijke begrotingscyclus werkt. Gemeentebegrotingen worden meestal in november vastgesteld, en juist in de laatste maanden van het jaar ontstaat er soms nog financiële ruimte binnen bestaande budgetten. Als je dan tijdig (bijvoorbeeld een maand eerder) contact legt met de verantwoordelijke ambtenaar, is de kans groter dat jouw verzoek kan worden meegenomen. Dat noem ik laaghangend fruit: concrete, relatief kleine zaken die snel te realiseren zijn, mits je als bestuur strategisch handelt en beschikt over de juiste contacten.”

Als tweede voorbeeld noemt Booij een situatie rond de sporthal die de korfbalvereniging van de gemeente huurde. “Enkele jaren geleden kampte de hal met een technisch probleem, waardoor onze spelers na de training structureel onder een koude douche moesten staan. Omdat de gemeente als verhuurder verantwoordelijk is voor goed onderhoud, heb ik de wethouder hier direct op aangesproken. Daarbij heb ik duidelijk aangegeven dat wij zouden overwegen de huurbetalingen te verlagen als het probleem niet op korte termijn zou worden opgelost. Daarnaast heb ik de situatie objectief onder de aandacht gebracht in de lokale media, om ook vanuit de publieke opinie enige druk op het proces te zetten. Die combinatie van een directe bestuurlijke dialoog en transparantie naar de buitenwereld zorgde ervoor dat het probleem binnen een week werd verholpen. Ook dit is een voorbeeld van laaghangend fruit: door gebruik te maken van je netwerk en op het juiste moment bestuurlijke én publieke druk te organiseren, kun je relatief snel concrete resultaten behalen.

Formatietafel
Als het om grotere plannen voor de langere termijn gaat, is het netwerk minstens zo belangrijk, zeker met het oog op de verkiezingen. Booij: “Je moet zorgen dat je als vereniging je plan klaar hebt, maar je moet het ook onder de aandacht brengen van de lokale partijen. Die zijn op dit moment allemaal bezig met het schrijven van hun programma’s. Als je zorgt dat je jouw plannen daarin krijgt, liggen ze straks op de formatietafel en dan ben je spekkoper. Nodig gewoon eens de fractieleiders uit op je vereniging, of vraag of je tijdens een commissiedebat je plannen als vereniging mag presenteren. Op die manier genereer je aandacht. Dat komt niet vanzelf. De keren dat het de afgelopen vier jaar in de gemeenteraad van Barendrecht over sport ging, zijn op de vingers van één hand te tellen.”

Tot slot is het belangrijk om je als vereniging bewust te zijn van je maatschappelijke waarde en die ook onder de aandacht te brengen bij je contacten op het gemeentehuis. Booij geeft een voorbeeld: “Een tijd terug werd het verzorgingshuis Borgstede van de Stichting Laurens in Barendrecht verbouwd. Daardoor verhuisde de recreatieruimte tijdelijk naar een kleinere plek, waar geen ruimte was om bowls te spelen, terwijl er een groep mensen van 70 tot 90 jaar was die dat iedere week met veel plezier deed. Toen ik dat hoorde, heb ik onze accommodatie, die in de buurt was, ter beschikking gesteld. Wij hadden toen nog een jeu-de-boules-tak en daar konden die mensen prima terecht. Daarmee laat je als sportvereniging aan de gemeente zien dat je maatschappelijke waarde hebt en dat vergroot je bestaansrecht.”