Gaza: “Sport opgeven, zou het eind zijn van de hoop in onze kinderen”

door: Leo Aquina

Waar is het Palestijns Olympisch Comité momenteel gevestigd?
"Ik woon op de Westelijke Jordaanoever. Het hoofdkwartier van het Palestijns Olympisch Comité in Gaza is verdwenen, volledig verwoest. In Gaza is ongeveer 97 procent van de sportfaciliteiten verwoest. Vrede is nog ver weg in Gaza. We hebben nog steeds dagelijks meer dan vijftig slachtoffers te betreuren. Het is erg belangrijk dat de mensen in Europa meer weten over wat er in Palestina en Gaza gebeurt."

“Na het staakt-het-vuren (10 oktober) vond er een bijeenkomst plaats op het hoofdkantoor van de Deir al-Balah Club in Gaza (op 19 oktober), een van de weinige faciliteiten die niet volledig is verwoest. Meer dan vijftig functionarissen en vertegenwoordigers van het Palestijns Olympisch Comité, de Hoge Raad voor Jeugd en Sport en de voetbalbond bespraken de toekomst van de sport in Gaza. Het was enorm indrukwekkend. Het is nog steeds moeilijk om van het noorden van Gaza naar het zuiden te reizen, waar Deir al-Balah ligt. Het feit dat er desondanks meer dan vijftig mensen kwamen opdagen, toont de vastberadenheid van de Palestijnse bevolking om de sport in Gaza weer op te bouwen.”

Hoe belangrijk is sport te midden van de humanitaire crisis in Gaza?
“Zelfs tijdens de oorlog organiseerden we al wedstrijden in de vluchtelingenkampen in het zuiden van Gaza, en nu, terwijl er nog steeds mensen worden gedood en gebombardeerd in Gaza, organiseerden de mensen deze bijeenkomst. Mensen zeggen misschien dat er belangrijkere dingen zijn: hoe we onze mensen begraven, hoe we aan voedsel en schoon water komen, een dak boven het hoofd. Dat zijn de essentiële behoeften nu in Gaza. Als je het negatief bekijkt kun je je afvragen: waarom doen jullie dit? Het is nu geen tijd voor sport. Maar deze bijeenkomst laat zien dat we ons bewust zijn van het belang van sport. Het laat zien dat we onze kinderen niet zullen opgeven. We gaan ze helpen een nieuwe toekomst op te bouwen en we begrijpen dat we dat niet kunnen zonder sport. Als we sport opgeven, zou een eind maken aan de hoop die leeft in onze kinderen. Zolang we een kind in Gaza kunnen vertellen dat het ooit de vlag kan dragen bij een internationale wedstrijd en zijn stem kan laten horen, zijn we succesvol.”

“Iedereen in Gaza wil het initiatief nemen, omdat iedereen begrijpt dat het opgeven van sport, een teken is van overgave aan de Israëlische bezetting, en belangrijker nog, een teken dat we onze eigen kinderen in de steek laten.”

Waar begin je met het herbouwen van sportinfrastructuur in Gaza?
“De federaties en het Olympisch Comité in Gaza hebben met elkaar gesproken over het in kaart brengen van de middelen en zichzelf de vraag gesteld wat ze met de beschikbare middelen kunnen doen. Het IOC kwam met een mooi gebaar. Ze stuurden vijfhonderd trainingspakken, en vijfhonderd ballen voor volley, basketbal en voetbal. We zijn ze nu aan het inpakken en klaarmaken voor verzending naar Gaza.”

“Het IOC begrijpt dat de kinderen van Palestina hun steun nodig hebben, dat dit bijdraagt aan vrede, aan hoop en aan het bouwen van een betere toekomst voor deze kinderen. Samen met de trainingspakken en de voetballen geven ze een boodschap aan de kinderen: we steunen jullie in julle sport en we zullen altijd proberen jullie te beschermen, met alle mogelijkheden waarover het IOC beschikt. We danken onze vrienden en collega's binnen het IOC, en in het bijzonder voormalig president Bach en de huidige president Coventry.”

Ondanks de oorlog was Palestina de afgelopen jaren vertegenwoordigd op internationale sportwedstrijden. Hoe hebben jullie dat gedaan?
“Als technisch directeur heb ik vier delegaties geleid: de eerste naar de Islamitische Solidariteitsspelen in Konya, Turkije 2022, daarna de Arabische Spelen in Algerije, de Aziatische Spelen in 2023 in Hangzhou, China, en de Olympische Spelen van 2024 in Parijs, waar we de grootste Palestijnse delegatie in de olympische geschiedenis hadden, met acht atleten.”

“Na 7 oktober 2023 kon niemand Gaza meer in of uit. Tijdens de Aziatische Spelen van 2023 hadden we drie atleten uit Gaza in het team die niet terug konen naar huis. Onze atleten in Parijs kwamen niet uit Gaza, want dat was onmogelijk. We hadden atleten uit de Westelijke Jordaanoever en atleten uit de Palestijnse diaspora, die bijvoorbeeld in de Verenigde Arabische Emiraten en de Verenigde Staten wonen en trainen.”

"Mohammed Hamada, een van onze atleten op de Olympische Spelen van Tokio 2020, kon niet naar Parijs, omdat hij lange tijd vastzat in Gaza. Hij is gewichtheffer en eindigde als dertiende in zijn gewichtsklasse in Tokio. Hij was in Gaza toen de genocide begon en leed onder de hongersnood, waarbij hij zo'n 18-19 kilo verloor. Hamada verliet Gaza in januari 2024, maar hij slaagde er niet in om weer in vorm te komen en zich te kwalificeren voor Parijs. Hij eindigde onlangs als 20ste in zijn gewichtsklasse op het WK. Tijdens dat WK vorige maand kon hij eindelijk weer het gewicht aan dat hij jaren geleden al liftte op het WK voor junioren. Ik weet zeker dat hij de top drie van de Olympische Spelen in Parijs had kunnen halen als dit allemaal niet was gebeurd."

Wat vindt u van de steun van internationale sportorganisaties aan het Palestijnse volk de afgelopen jaren?
“We kregen veel hulp van de internationale organisaties, maar ik denk niet dat dat het probleem is. Waar het om gaat, is dat we allemaal, alle organisaties, sport of niet, grondig moeten kijken naar wat er in Palestina is gebeurd. Voor Palestijnen is sport een boodschap van vrede, een boodschap van hoop, een bijdrage aan de gemeenschap en aan de samenleving. Dat is in lijn met het Olympisch Handvest. Iedereen die zich niet aan dat Olympisch Handvest houdt, moet worden uitgesloten van deelname. De positie van Israëlische atleten in internationale sportevenementen moet in dat licht worden heroverwogen.”

“Neem bijvoorbeeld Peter Paltchik, de Israëlische judoka en vlaggendrager op de Olympische Spelen in Parijs. Hij plaatste een foto van een raket die hij signeerde met de woorden 'Ippon' en 'from me with pleasure' op zijn eigen sociale media. Is het rechtvaardig dat zo’n man een vlag draagt op de Olympische Spelen? Is dat een uiting van vrede?”

“We zijn blij met het besluit tijdens de laatste ontmoeting van onze voorzitter, Jibril Rajoub, met IOC-voorzitter Kirsty Coventry in Lausanne (1 oktober), waarin werd gesteld dat zowel Israëlische als Palestijnse NOC’s hun sport mogen beoefenen binnen de erkende landsgrenzen. Dat is erg belangrijk, omdat de Israëlische nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever volgens internationaal recht bezet gebied zijn. Dit betekent dat sommige grote Israëlische voetbalclubs, die trainen op bezet gebied, niet aan wedstrijden mogen deelnemen. De verklaring is heel duidelijk.”

“Natuurlijk ben ik niet in de positie om te bepalen wat er moet gebeuren. Ik kan alleen maar herhalen dat sport een boodschap is van vrede. De Olympische Spelen zijn gebaseerd op ethiek en waarden, en iedere inbreuk op die eed, moet worden beschouwd als een overtreding van het Olympisch Handvest.”

Wat vindt u ervan als u ziet dat Rusland wordt uitgesloten van internationale wedstrijden en Israël niet?
“Ik verwerp iedere vergelijking tussen het Russisch-Oekraïense conflict en de situatie tussen Palestina en Israël. Het valt niet binnen mijn bevoegdheid te oordelen over Rusland en Oekraïne. Wij willen dat mensen kijken naar wat hier gebeurt en de wet toepassen.”