5 vragen aan Theo Hoex, de vertrekkende directeur van de KNWU

2. Is ‘ontwikkelen van beleid’ tevens je sterkste kant?
"Voor mij zijn twee dingen steeds belangrijk: heb ik in mijn werk genoeg ruimte om te bewegen voor mijn eigen ontwikkeling en bereik ik daarmee enig effect? Als ik die twee vragen bevestigend kan beantwoorden, ben ik het meest rendabel voor een organisatie. De sport is natuurlijk een aparte wereld, met vaak een dominante verenigingsstructuur. Als ik zou moeten bedenken hoe ik in die huidige sportwereld het beste functioneer, is mijn conclusie dat ik eigenlijk beter op mijn plaats ben als bestuurder dan als manager of beheerder. Dat is er in de periode bij de KNWU niet voldoende uitgekomen, waardoor de echte balans van wederzijdse toegevoegde waarde niet optimaal was."

3. Dat is ook de reden dat je vertrekt bij de KNWU?
"Om te beginnen wil ik benadrukken dat de keuze om te vertrekken vooral een positieve keuze is voor de functie van gemeentesecretaris en voor wat ik in de gemeente Overbetuwe verwacht te kunnen doen. Verder heb ik niet zo´n behoefte om in te gaan op de beweegredenen die voor mij de directe aanleiding vormden om ‘open’ te staan voor een andere baan. Ik bewaar namelijk overwegend goede herinneringen aan mijn periode bij de KNWU. Natuurlijk was er geen sprake van een ‘neutrale situatie’, waardoor ik heb besloten de KNWU eerder te verlaten dan ik oorspronkelijk van plan was. Hoewel er in die drie jaar veel zaken zijn aangepakt én gerealiseerd en de KNWU mede door mijn inzet ook buiten de specifieke wielerwereld meer zichtbaar is geworden, kreeg ik signalen dat mijn toekomst op termijn niet binnen de KNWU of de wielerwereld zou liggen." 

4. Zou je dit kunnen toelichten?
"Dat is heel lastig omdat ik dan voorbeelden moet geven. En dan schuilt al snel het gevaar dat daar de nadruk op gelegd wordt. Misschien gaat het in deze kwestie wel meer over de verschillen in cultuur van deze sport en de werkwijze van personen, dan over de structuur van de KNWU als organisatie. Dat is overigens een situatie dat zich in veel meer organisaties voor doet waar de directeur als het ware in een spagaat zit tussen vrijwillige bestuurders en kaderleden en een werkorganisatie met beroepskrachten waaraan hij leiding geeft. Daarin onderscheidt de KNWU zich niet van andere sportbonden. Een goede balans en harmonie zowel op het vlak van inhoud, doelstellingen en ambities als ook ten aanzien van posities en verantwoordelijkheden is daarbij over het algemeen van grote betekenis voor het al dan niet succesvol functioneren van de organisatie als geheel."

5. Sport loopt als een rode draad door je carrière. Ik kan mij niet voorstellen dat je niet weer eens zult terugkeren in een functie binnen de sport…
"Eigenlijk kan ik mij dat ook niet voorstellen. Maar dat zal dan toch wel in een bestuurlijke rol zijn. Zoals ik net al zei: sport kenmerkt zich door een democratische verenigingsstructuur. De leden kiezen een bestuur en zij dragen de eindverantwoordelijkheid. Sportbestuurders zijn in Nederland nog vrijwel allemaal vrijwilligers, die meestal grote affiniteit hebben met vaak één specifieke tak van sport. Maar de sportwereld is in de loop der jaren steeds complexer geworden. Denk daarbij maar aan bemoeienis van de overheden en aan de rol van NOC*NSF en andere koepelorganisaties, denk aan de maatschappelijke verantwoordelijkheden en opdrachten die de sport inmiddels heeft gekregen vanuit overheden en vergeet vooral niet de uiterst ingewikkelde en weinig zekerheid biedende financieringsstructuur.

De sport en sportbeoefening is een niet te stoppen proces van professionalisering waarbij affiniteit met of kennis van één tak van sport niet meer voldoende zijn. Daarmee wordt bij het samenstellen van besturen en in bestuurlijke structuren nog niet altijd rekening gehouden. Dat is geen goede zaak. Vanuit het oogpunt van kwaliteit en continuïteit ben ik een groot voorstander van beroepsbestuurders - feitelijk vormen deze dan de directie- die gecontroleerd worden door een Raad van Toezicht. De leden worden dan vertegenwoordigd door zo´n Raad in de rol van democratisch gekozen controleur van de directie.

Deze werkwijze is in mijn opvattingen eveneens heel goed toepasbaar bij het organiseren van ‘topsport’. Dat is echt een heel ander verhaal dan breedtesport, kaderopleidingen en organisatie van competities. Topsport verdient het om als specifiek maatwerk georganiseerd te worden. Bonden zouden zich ook meer expliciet beleidsmatig moeten uitspreken over hun topsportambities en het daarvoor benodigde budget moeten bestemmen. Als het benodigde budget er niet is of er wordt niet expliciet voor topsport gekozen, dan is het bedrijven van die topsport binnen een sportbond heel moeilijk. Misschien dat meer samenwerking op nationaal niveau in plaats van ‘ieder voor zich’ ook al veel vooruitgang kan opleveren. Een topsportorganisatie vereist andere kwaliteiten en slagvaardig handelen van het (bestuurlijke) management dan de leiding van een bond voor de breedtesport.

Werken als professioneel bestuurder in de topsport zou mij ook wel hebben aangestaan, maar na mijn recente keuze is dat nu geen optie meer. Ik ben heel blij met mijn keuze om als gemeentesecretaris/directeur in Overbetuwe aan de slag te gaan. Bovendien geeft een beroepsmatige bezigheid buiten de sport meer kans om weer eens vanuit een andere invalshoek tegen de sport aan te kijken en dat kan in combinatie met een brede en gevarieerde beroepservaring op enig moment ook wel interessant zijn om nog eens als ‘sportbestuurder oude stijl’ - dus als vrijwilliger – bij de sport betrokken te raken. Maar lees dit vooral niet als open sollicitatie. Momenteel zit ik nog in het bestuur van de FBO (werkgevers betaald voetbal ) en in de UCI-commissie die zich bezighoudt met het wereldwijd ontwikkelen aangepaste wielrennen. Ik moet eerst maar eens proberen die activiteiten in te passen in mijn nieuwe functie.

Ik vertrek met een goed gemoed naar een mooi perspectief en vooral ook met weer een leerzame ervaring die ik toevoeg aan een toch al een rijk gevulde rugzak. Daardoor voel ik mij een gelukkig mens!"