Hoe je drie batterijen moet opladen om goed te presteren

door: Emilie Maclaine Pont | 5 september 2024

(Top)sporters zijn steeds opener in het inschakelen van een sportpsycholoog, ook uit preventief oogpunt. Sportpsycholoog Jan Sleijfer ontwikkelde negentien jaar geleden een visie op zijn vak. Met de Drie Batterijen^®-methode streeft hij ernaar sporters te laten inzien dat lichaam, gedachten en gevoelens één zijn.

“De methode is gebaseerd op een definitie van psychologie: een wetenschap die zich bezighoudt met het gedrag, het denken en het voelen van mensen. Die drie elementen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden”, zegt Jan Sleijfer. “Als ware het drie batterijen kan elk van die drie facetten – lichaam, denken en voelen – opgeladen of leeg zijn. En hoe leger, hoe groter de kans dat je als sporter niet zo presteert als je zou willen of kunnen.”

Als voorbeeld noemt Sleijfer een zware training. “Dat is per definitie een verslinder voor je lichaamsbatterij. Maar misschien voel je je wel enorm voldaan na afloop, had je goed contact met je coach tijdens het trainen of veel steun aan medesporters. Je gevoelsbatterij is daarmee juist toegenomen. Ben je kritisch op hoe het qua prestaties ging, dan is je denkbatterij door de training leger gelopen.”

En dat hoeft niet erg te zijn volgens Sleijfer. Sterker nog, zonder je batterijen tussendoor op te laden, is de lol er snel af. “Het lekkere van sport is de fysieke vermoeidheid en na een herstelperiode weer fit zijn voor een volgende training of wedstrijd. En als je mentale tegenslag hebt overwonnen, dan is het gevoel extra goed als je er daarna weer staat. Genieten van het leeglopen en weer opladen; daar is waar de Drie Batterijen^®-methode om draait.”

App als hulpmiddel
Soms preventief, maar vaak ook als een (top)sporter ergens tegenaan loopt, kan een sportpsycholoog helpen om meer in balans te komen. Het eveneens door Sleijfer opgezette NLsportpsycholoog is een online platform waar academische (sport)psychologen aan zijn verbonden. Voor een jaarlijks bedrag van € 499 worden zij opgeleid in en hebben een licentie voor het gebruiken van de Drie Batterijen^®-methode, doen zij facultatief iedere zes weken mee met een (online) intervisie en kunnen zij hun cliënten begeleiden met de in 2015 gelanceerde Drie Batterijen^®-methodeapp.

“Die app is gestoeld op de drie elementen en geeft weer hoe het op ieder van die gebieden met de sporter gaat. Na een nulmeting – een uitgebreide vragenlijst – geeft de gebruiker dagelijks in een paar minuten aan hoe het gaat op het gebied van denken, voelen en het lichaam. Aan de achterkant kan zijn/haar sportpsycholoog meekijken en zijn eigen tools inzetten waar nodig. Is iemand erg rationeel, analyseert die alles en raakt die daardoor zo verlamd, dan zal een sportpsycholoog bijvoorbeeld een techniek toepassen die de denkbatterij vult. Is een sporter zeer gevoelig voor de sfeer en onderlinge concurrentiestrijd in een team, dan draait het om het ophogen van de gevoelsbatterij. Dat kan door technieken als mindfulness, visualiseren, maar ook EMDR of cognitieve gedragstherapie. De methode is dus geen keurslijf met vaste methodieken, maar meer een visie. Een kapstok met meerdere haakjes, die samen één geheel vormen.”

Anders dan de Vereniging voor SportPsychologie Nederland (VSPN) is NLsportpsycholoog geen beroepsvereniging die een nationale gedragscode ontwerpt en bezig is om sportpsychologie een vast onderdeel van alle sportstructuren in Nederland te laten worden. Sleijfer: “De bij NLsportpsycholoog aangesloten psychologen zijn bijna allemaal ook verbonden aan de VSPN. In die zin vullen de organisaties elkaar dus aan.”

Focus ligt in de Randstad
Inmiddels “duizenden” sporters gebruikten in de afgelopen tien jaar de Drie Batterijen^®-methodeapp. Als het aan Sleijfer ligt, blijft het daar niet bij. “Tien jaar geleden hoopte ik al dat in iedere Nederlandse provincie een sportpsycholoog aan NLsportpsycholoog verbonden zou zijn. Dat is nog niet het geval. De drie noordelijke provincies, Flevoland en Limburg ontbreken. Dat wil niet zeggen dat er geen sporters uit die regio’s met behulp van app worden geholpen. Ook sportpsychologen werken nu vaker online. Dus voor die geografische spreiding doe ik, ondanks mijn hoop, geen extra moeite.”

Om toch meer bekendheid te genereren, lanceerde NLsportpsycholoog eerder dit jaar een podcast. Ook schreef Sleijfer het boek Mindboxing - Het gevecht tussen je oren. In dit boek staat de Drie Batterijen^®-methode centraal met talloze voorbeelden. Daarnaast organiseert NLsportpsycholoog op 20 september 2024 samen met het Sportbedrijf Rotterdam een Masterclass XL Sportpsychologie en Mentale Training in Rotterdam, waar Sleijfer keynote spreker is. “Hoewel de methode simpel klinkt, is het vaak toch een eyeopener voor sporters. Het onderscheid maken helpt hen om de juiste knoppen in te drukken, vaak geholpen door een sportpsycholoog.”

Voor meer informatie: www.nlsportpsycholoog.nl