door: Leo Aquina | 9 april 2020
De coronacrisis heeft grote gevolgen voor de georganiseerde sport. "Slecht, beroerd of rampzalig", omschrijft sporteconoom Ruud Koning de scenario's waarop sportorganisaties zich moeten voorbereiden. Sport Knowhow XL besprak de gevolgen van de lockdown met de Groningse wetenschapper. Koning wijst erop dat de sport niet alleen economisch wordt geraakt. "Het kan zijn dat we na de lockdown gewoon doorgaan waar we daarvoor waren gestopt, maar dit zou ook wel eens een grote disrupter kunnen zijn."
Niemand weet hoe de wereld er na de lockdown uit zal zien, maar hoe langer het duurt, hoe groter de kans dat er fundamentele zaken zullen veranderen, ook in de sport. Koning: "Het kan zijn dat mensen in de tijd dat zij niet actief konden zijn bij hun sportvereniging allerlei alternatieve activiteiten hebben ontwikkeld, waar ze eigenlijk best plezier in hebben. Gaan ze dan toch weer terug naar die club, of naar die sportschool? Het valt mij nu al op dat er buiten veel meer mensen hardlopen dan voorheen. Als die mensen straks twee of drie maanden hebben hardgelopen, is dat misschien een heel acceptabele tijdsbesteding geworden."
Geen klant maar lid
Sportbonden en -clubs waren ook voor de coronacrisis al op zoek naar alternatieve modellen voor hun sportaanbod en dat kan door de lockdown wel eens in een stroomversnelling komen. "De fitnessbranche stort zich massaal op de online workouts en dat zal niet zomaar weer verdwijnen als we straks weer met zijn allen naar buiten mogen", aldus Koning. Volgens de sporteconoom liggen er niet alleen voor de commerciële sportaanbieders kansen. "De verbindende rol en de sociale waarde van sport zijn enorm. Die zouden NOC*NSF, de bonden en de clubs nu moeten kapitaliseren. Straal verbondenheid uit, houd contact met je leden en laat ze weten wat er met jouw vereniging gebeurt in deze tijd. Ik hoop dat mensen zich dan realiseren dat ze lid zijn van een sportvereniging en niet klant bij een sportbedrijf."
"Voor veel grote evenementen is het nog maar de vraag of zij het overleven"
In economisch opzicht worden topsport en breedtesport allebei hard geraakt. "Op dit moment is dat het acute probleem", aldus Koning. "De kosten lopen door, maar de inkomsten zijn nihil. Sportkantines hebben geen inkomsten meer en hoe zit het met de contributies? In de profsport lopen clubs ook nog eens sponsorinkomsten, tv-gelden en wedstrijdrecettes mis. Voor veel grote evenementen is het nog maar de vraag of zij het overleven. Neem een tennistoernooi als Rosmalen. Hebben die voldoende bufferkapitaal om een jaar zonder inkomsten te overleven?
Scenario's
Volgens Koning doet NOC*NSF er verstandig aan nu al rekening te houden met verschillende scenario's: slecht, beroerd of rampzalig. Hoe langer de lockdown duurt, hoe ernstiger de economische gevolgen in de sportsector. "In het minst heftige scenario kunnen verenigingen overleven met liquiditeitssteun. In dat geval kunnen de meeste bonden de draad weer gewoon oppakken. Als het echt heel beroerd wordt, gaan er verenigingen omvallen en dan moet je er serieus over nadenken welke gevolgen dat heeft voor de breedtesport. Waar moeten al die sporters naartoe? Wat betekent het voor je competitieopzet? Voor die situatie moet je draaiboeken klaar hebben en daar moet je nu alvast over nadenken."
"Als er geen bijeenkomsten van meer dan drie mensen mogen worden georganiseerd, kun je als voetbalbond niet verwachten dat er voor het uitspelen van jouw competitie een uitzondering wordt gemaakt"
Los van de economische gevolgen, dwingt de coronacrisis sportorganisaties ook tot morele introspectie. "Dit is het moment om te laten zien dat je als sport moreel besef hebt. Je kunt je als sport niet onttrekken aan de wereld om je heen. Als er geen bijeenkomsten van meer dan drie mensen mogen worden georganiseerd, kun je als voetbalbond niet verwachten dat er voor het uitspelen van jouw competitie een uitzondering wordt gemaakt. Dat geldt natuurlijk ook internationaal. Het IOC heeft lang gewacht met het uitstellen van de Olympische Spelen in Tokio en dat is ze op forse kritiek komen te staan. De internationale sport wordt natuurlijk ook hard geraakt. Hoe ga je er als internationale bond straks mee om als er bepaalde landen of continenten zijn afgesloten terwijl er op andere plekken alweer kan worden gesport? Ook dat zijn dilemma's waar die organisaties beter nu alvast over na kunnen denken."
Voor meer informatie: Ruud Koning