door: Marc Hoeben | 15 augustus 2019

De samenleving verandert snel en dat zorgt ervoor, in de ogen van Frank van Eekeren, dat ook de rol van sport verandert. Onder meer dat zullen we terug zien bij het kersverse lectoraat 'Impact of Sport' dat hij vanaf 1 augustus aan de Haagse Hogeschool mag gaan vormgeven, een klus die dus als werk in uitvoering mag worden gezien. Het is de bedoeling dat Van Eekeren het lectoraat naar de hand gaat zetten en nog volop kan ontwikkelen.

Bij acht hogescholen in Nederland zijn er zestien lectoraten met als focus sport. Het nieuwe lectoraat van Van Eekeren valt onder de faculteit Gezondheid, Voeding en Sport van de Haagse Hogeschool. ”Ik ga het combineren met mijn werk bij de Universiteit Utrecht”, zegt Van Eekeren. Hij is in de Domstad actief als onderzoeker, adviseur en docent van het departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap (USBO). “Dit is het beste van twee werelden.”

Verbinding met grote maatschappelijke vraagstukken
Hij is benoemd in de Hofstad benoemd voor een periode van zes jaar, daarna wordt bekeken of het lectoraat succesvol is geweest. Van Eekeren zegt iemand te zijn die graag door de wijken fietst en al met meer dan gemiddelde belangstelling naar de omgeving van de Sportcampus Zuiderpark heeft gekeken. Zijn lectoraat gaat dan wel over sport, maar hij heeft zich nadrukkelijk ten doel gesteld ‘verbinding te leggen met de grote maatschappelijke vraagstukken en de oplossingen die daarbij horen'. Hij wijst daarbij ook op een recent verschenen rapport van de Wetenschappelijke Raad voor Regeringsbeleid (WRR). 

“Daarin wordt al gesproken van superdiversiteit. De diversiteit in onze samenleving neemt steeds meer toe, dat vind ik een spannend uitgangspunt. Dit proces zie je zich zeker in de grote steden voltrekken. Voorheen hadden we vooral te maken met migrantengroepen uit de Antillen, Suriname, Turkije en Marokko. Daar komen tegenwoordig veel kennismigranten bij uit landen als de Verenigde Staten en India. Bovendien heb je te maken met de stroom vluchtelingen van de laatste tien jaar. Al die mensen kun je niet op één manier benaderen en er is ook wel een verschil met de jongste groepen migranten. Zij hebben de intentie om over vijf jaar hier niet meer te zijn. Daardoor hebben ze een tijdelijke loyaliteit aan de samenleving. Ze willen hier wel thuishoren, maar met een ander perspectief.”

Geen wondermiddel
Van Eekeren zegt dat sport ook voor deze groep kan bijdragen aan het ‘thuisgevoel’. “Het is zaak om die tijdelijke verbinding goed vorm te geven. Verenigingen moeten zich ook bewust zijn dat het om een tijdelijk iets gaat. Dat heeft gevolgen voor de verenigingscultuur, voor hoe je tegen vrijwilligers moet aankijken. Bovendien is sport beslist geen wondermiddel en er moet al zo veel met sport. Maar het blijft wel heel belangrijk in het leven van mensen. Het draait bij dit vraagstuk ook om de vraag of we de sport een beetje kunnen helpen bij een goede omgang met die superdiversiteit. En tegelijkertijd wat we van de ervaringen in de sport kunnen leren voor de rest van de samenleving. Wat dat betreft gebeurt er al ontzettend veel. Ik fiets nu geregeld door Den Haag, je ziet dat clubs veranderen, zich aanpassen en nieuwe manieren van organiseren en samenwerken ontwikkelen. Daar kunnen anderen weer ongelooflijk veel van leren.”

De wijk rond de Haagse Sportcampus, Escamp, zal als het eerste onderzoeksgebied worden gebruikt. “Het is een wijk met enorm veel sportaccommodaties, met particulier initiatief en kleine bedrijfjes. Maar het is ook een wijk waarin de sportparticipatie relatief laag is en waar de gemeente kijkt hoe ze kan bijspringen. Een mooi voorbeeld van vernieuwing is TAC ’90. Dat is van origine een voetbalclub, maar wil meer doen voor sport en bewegen in de wijk. De club biedt nu ook volleybal en slagbal voor vrouwen aan.”

Living Lab
Het onderzoek van Van Eekeren zal zich onder meer richten op de oorzaken van de lage sportparticipatiegraad en het vergroten daarvan. Hij hoopt daarbij te kunnen samenwerken met de gemeente Den Haag, met lokale partners en met mbo-opleidingen, ook van buiten de sport. “Het moet een experimentele setting worden, een zogeheten Living Lab, om te kijken hoe we uiteindelijk tot samenwerkingsverbanden kunnen komen. Daarbij willen we ook kennis uitwisselen met andere labs van opleidingen uit andere steden. Uiteindelijk gaat het er natuurlijk allemaal om dat we een gebied afbakenen, gericht experimenteren, kijken wat wel en wat niet werkt en ons natuurlijk wel bewust zijn dat we het doen met en voor echte mensen, met echte consequenties.”

Behalve de ambitie om het onderzoek in Den Haag ook voor andere steden te kunnen doen, hoopt Van Eekeren ook zijn internationale netwerk te kunnen gebruiken. "De ideeën over organiseren van de sport en het benutten van sport spelen ook in China, Japan en Australië. Ik zou er uiteindelijk naar toe willen om onze kennis met dergelijk landen uit te wisselen, zodat we hun kennis ook in Nederland kunnen gebruiken."

Voor meer informatie: Impact of Sport