door: Rins van Kouwen | 13 februari 2014
Een enkelblessure is een van de meest voorkomende sportblessures in Nederland. De externe enkelband Exo-L - uitgevonden door ingenieur Marcel Fleuren en ontwikkeld in samenwerking met TU Delft en het Erasmus Medisch Centrum - kan enkelverzwikkingen bij sporters helpen voorkomen. Verschillende topsporters gebruiken hem al.
Enkelblessures zijn - na knieblessures - de meest voorkomende sportblessures in Nederland. 770.000 sporters krijgen in Nederland jaarlijks een enkelblessure. 85% van al deze enkelblessures is een inversietrauma, een blessure die ontstaat als de enkel naar binnen klapt. Om het verzwikken van de enkel te voorkomen, gebruiken sporters tegenwoordig vooral een brace of tape. “Deze methodes hebben beperkingen en zijn vaak ongemakkelijk,” zegt Marcel Fleuren, uitvinder van de externe enkelband Exo-L. “Het wordt bijvoorbeeld als lastig ervaren dat er altijd iets om je voet zit geklemd en in je schoen zit. De Exo-L geeft juist een vrij gevoel en is niet te vergelijken met het dragen van een brace of tape.”
De externe enkelband wordt met een 3D-scan persoonlijk op maat gemaakt. De Exo-L wordt om de enkel geplaatst, buiten de schoen om. Met een soort veiligheidsriem wordt het product met de schoen verbonden. De band kan vervolgens worden versteld en op de gewenste spanning worden gebracht. “Het plaatsen is eenvoudig en het dragen is gemakkelijk,” vertelt Fleuren. “De externe enkelband beschermt op een natuurlijke manier, maar zorgt ook dat je normale bewegingsvrijheid wordt behouden.”
Meer dan 50 keer verzwikt...
Fleuren verzwikte zelf als voetballer meer dan vijftig keer zijn enkel. Het bracht hem op het idee om tijdens zijn studie product design aan de TU Delft een externe enkelband te ontwikkelen die effectief is, maar ook met plezier wordt gedragen. In samenwerking met de TU Delft en het Erasmus Medisch Centrum is het product meerdere malen verbeterd. TU Delft testte het gebruiksgemak en aanmeetproces, het Erasmus MC onderzocht de biomechanische aanpassingen. In totaal zijn in de laatste twee jaar tientallen onderzoekers bij de ontwikkeling van de Exo-L betrokken geweest.
De testresultaten bij de laatste evaluatie-pilot zijn erg positief te noemen. 44 testpersonen die eerder hun enkel hadden verzwikt, hebben drie maanden met de Exo-L gesport. Ze deden tien verschillende sporten, variërend van handbal tot tennis. 93% van de respondenten zei dat de Exo-L een stabiel gevoel gaf tijdens het sporten; 98% vond dat de nieuwe enkelband voldoende vertrouwen gaf om een inversietrauma te voorkomen. Geen enkele respondent liep een enkelblessure op.
Steun van investeerders
“Het product heeft sinds mijn afstuderen een enorme vlucht genomen,” zegt Fleuren. “In drie jaar is de Exo-L steeds verbeterd door een combinatie van technische aanpassingen en medisch onderzoek. Daardoor zijn we nu honderd procent overtuigd dat hier veel sporters mee geholpen worden en is Exo-L op de markt gebracht.” Fleuren heeft daarvoor investeerders gevonden die in zijn uitvinding en bedrijf geloven. Het product is sinds een half jaar in Nederland te koop.
De externe enkelband is bij alle sporten te gebruiken waarbij je een sportschoen aan hebt. Fleuren heeft de Exo-L bij verschillende sportbonden voorgelegd en het gebruik is reglementair toegestaan. “De Exo-l is geen oneigenlijk hulpmiddel. Het voorkomt blessures en neemt zorgen weg, waardoor je beter kunt presteren.”
Topsporters
Verschillende topsporters hebben de Exo-L al gebruikt. Ook jeugdelftallen van eredivisieclubs hebben de enkelband in wedstrijden getest. Deze samenwerking is echter nog pril waardoor Fleuren geen namen van clubs of topsporters kan noemen. “Het is voor ons nu de uitdaging om een grote groep sporters aan te spreken en een plek in de markt te veroveren. We hebben gedacht aan het sponsoren van een sporter, maar daar zijn veel middelen voor nodig. Op het moment dat de Exo-L in de eredivisie wordt gebruikt, wordt het vanzelf bekend.”
Varianten, zoals een externe knie- of schouderband, zijn denkbaar, maar Fleuren wil zich eerst concentreren op de enkelband. “In Nederland heeft ongeveer de helft van de twaalf miljoen sporters wel eens zijn enkels verzwikt. Bij het voetbal is het gebruik van scheenbeschermers al gemeengoed, bij het skiën was een helm tien jaar geleden ook niet gebruikelijk. Voor het gebruik van een preventieve enkelband is een cultuurshift nodig.”
Kleur, tekst en clublogo
Fleuren heeft de ambitie om binnen een jaar tijd de externe enkelband in sportwinkels door heel Nederland aan te bieden. Tot die tijd, kan een sporter op afspraak een 3D-scan van zijn enkel laten maken. Binnen twee weken heeft de sporter een externe enkelband in huis, eventueel aangepast met kleur, tekst of clublogo. De prijs van de Exo-L, inclusief 3D-scan, is 199 euro 1. “Een actieve sporter heeft dat bedrag aan tapes in een paar maanden terugverdiend en Exo-L gaat langer mee dan conventionele braces,” zegt Fleuren. “Jaarlijks gaan meer dan een half miljoen Nederlanders door hun enkel, dus wij verwachten duizenden externe enkelbanden per jaar op maat te maken.”
Noot 1: de prijs is in 2016 aangepast naar 295 euro voor één EXO-L en 495 euro voor een set EXO-Ls.
Voor meer informatie: www.exo-l.com