De vraag van… Maaike van Dartel, coördinator Gezonde Leefstijl en Bewegen bij Sportaal
Aan... Gerrard Vinke, directeur MBO Gezond & Wel; Onderwijs & Opvoeding; Sport & Bewegen en VO CSE bij Landstede MBO

De vraag

Vanaf schooljaar 2023/2024 moeten basisscholen twee lesuren bewegingsonderwijs per week aanbieden. Welke kansen biedt dat volgens jou voor Mbo-studenten sport en bewegen die de arbeidsmarkt gaan betreden? En hoe zouden basisscholen een en ander in de praktijk kunnen organiseren in jouw ogen? Welke hindernissen moeten sowieso genomen worden?

Het antwoord

In de huidige werkwijze moet bewegingsonderwijs op de basisschool verzorgd worden door vakleerkrachten bewegingsonderwijs, de via de ALO opgeleide professionals. Ondanks dat die opleiding op veel belangstelling van studenten mag rekenen, is de verwachting dat er een behoorlijk tekort komt door de verhoging van de norm in het primair onderwijs. 

Gelukkig zijn er veel zeer bekwame sport en beweegprofessionals die hierin een rol kunnen spelen: de afgestudeerde mbo-professional Sport en Bewegen, de Medewerker Sport en Recreatie, Sport- en Bewegingsleider of Sport- en Bewegingscoördinator. Dit zijn dezelfde mensen die nu een rol spelen in het voor-, tussen- en naschoolse sport- en beweegaanbod voor kinderen. Dit zijn de mensen die nu 's avonds trainingen verzorgen bij sportverenigingen, bij sportscholen, zwemlessen geven, turntraining geven en activiteiten in de wijk verzorgen. Laat deze professionals onder aansturing van een bevoegd docent beweegonderwijs verzorgen. Dat is niet alleen een kans voor professionals Sport en Bewegen, maar ook een kans voor alle kinderen in het primair onderwijs.

Misschien ben ik wat opportunistisch maar het lijkt mij niet zo moeilijk te regelen. Als we tenminste bereid zijn om met elkaar te bepalen welk gezamenlijk belang we dienen als (opleiders van) sport- en beweegprofessionals. Er zal een verschuiving moeten plaatsvinden in de verantwoordelijkheden die een mbo-opgeleide professional mag dragen (bijvoorbeeld in de gymzaal) en er zullen goede voorbeelden moeten komen van plekken waar hbo- en mbo-professional elkaar versterken in het aanbieden van beweegaanbod zowel op scholen als in wijken. 

Preventieagenda
Daarnaast ben ik ervan overtuigd dat sport en bewegen steeds meer de preventieagenda van de toekomst zal gaan beheersen als een ‘knop waaraan je kunt draaien’ voor een vitale samenleving. Dat betekent dat er op veel plekken een verschuiving zal plaatsvinden voor de legitimering van het bewegen. Sterker nog deze verschuiving is al in volle gang. 

De sport- en beweegprofessional, inclusief de docent lichamelijke opvoeding, zal zich moeten verhouden tot deze legitimering en hierop anticiperen. Ik denk bijvoorbeeld aan interdisciplinaire teams op scholen waar sport- en bewegen ingezet wordt voor bredere doelen dan motorische ontwikkeling. Speciale programma’s dus voor jeugd die extra ondersteuning kan gebruiken (denk aan obesitas of jongeren met psychische problemen). Maar ik denk ook dat bewegen steeds belangrijker gaat worden gedurende de dag (denk aan de rijke schooldag) waardoor sport- en beweegprofessionals uit hun gymzalen moeten komen en veel breder ingezet zullen worden als experts op scholen en in zorg- welzijnsprojecten. Ook hier kunnen mbo-professionals uitstekend een rol spelen. Het zijn zeer creatieve en goed opgeleide professionals die voor kinderen hun plezier in bewegen kunnen vergroten, successen kunnen organiseren en kunnen bijdragen in de vitaliteitsagenda van Nederland.

Volgende keer het antwoord op de vraag van Gerrard Vinke aan Anneke van Zanen-Nieberg, voorzitter NOC*NSF:
We zijn verbaasd over het ontbreken van de sportsector bij de ondertekening van het Integraal Zorgakkoord. Hoe kijk je als vertegenwoordiger van de georganiseerde sport aan tegen dat akkoord en de opdracht die daarin aan de sportwereld gegeven is inzake preventie?