De vraag van… Henk Stokhof, hoofd afdeling Sportbeleid & Ontwikkeling bij de gemeente Amsterdam
Aan... Frank Thewessem, directeur Topsport Amsterdam

De vraag

Beste Frank, Amsterdam is onlangs door adviesbureau Sport2B uitgeroepen tot dé topsportgemeente van 2019. Amsterdam behaalde vorig jaar de beste topsportprestaties, gemeten over 40 topcompetities en gerelateerd aan het aantal inwoners. Noblesse oblige, maar hoe denkt Amsterdam in het algemeen en de stichting Topsport Amsterdam in het bijzonder zich in dit crisisjaar wederom van andere Nederlandse gemeenten te onderscheiden op het gebied van topsport?

Het antwoord

Het is inderdaad een mooie erkenning en stimulans dat we als stad deze prijs gekregen hebben. Het is een prestatie van sporters en verenigingen, maar geeft ook veel aan over hoe sport en topsport in Amsterdam op de kaart staan. De randvoorwaarden zijn uitstekend, er wordt voortdurend in geïnvesteerd en het topsportklimaat is goed. Amsterdam is wat mij betreft een stad van talent en een stad waar talent tot wasdom kan komen. Of het nou in de kunst, het theater, muziek, film, politiek, dans, bedrijfsleven, politiek, wetenschap, pers of sport is: Amsterdam biedt de cultuur en de faciliteiten waar jonge talentvolle mensen op af komen. 

Zeker ook in de sport. Want naast 15 van die verenigingen die op het hoogste niveau sporten, mogen wij ook bijna 250 sporters begeleiden die in olympische sporten als zwemmen, roeien, basketbal, honk- en softbal, rolstoelrugby en boccia trainen voor deelname aan de Olympische en Paralympische Spelen van Tokyo 2021, Parijs 2024 en zelfs Los Angeles 2028. Topsport Amsterdam wordt naar alle waarschijnlijkheid door NOC*NSF opnieuw geaccrediteerd als Centrum voor Topsport en Onderwijs en is daarmee na Papendal de grootste thuisbasis van TeamNL en Talent TeamNL. Dat onderscheidt ons zeker en daar zijn we ook apetrots op.

Elkaar niet de tent uit vechten
Ons doel is echter niet om andere steden af te troeven of van hen te winnen. Wij hebben duidelijk voor ogen wat we willen bereiken en willen dat vooral heel erg goed doen. Niet ten koste van andere steden, maar juist om ons land op topsportgebied verder te brengen. Amsterdam heeft als hoofdstad nu eenmaal een verantwoordelijke positie, zet zich juist niet af tegen anderen, maar wil een rol spelen in de nationale topsport en talentontwikkeling. In mijn optiek ligt de concurrentie als het over topsport gaat daarom vooral in het buitenland. Natuurlijk, deze onderscheiding ging over prijzen in nationale competities en er zijn wel eens evenementen die we in meerdere steden of regio’s ambiëren. Maar het is zaak dat we daar onderling goede afstemming over hebben en elkaar niet de tent uit vechten. 

Een Tour de France-etappe bijvoorbeeld is in mijn ogen geen evenement voor Amsterdam: dat gaat over citymarketing, enorm beslag op openbare ruimte en weinig ruimte voor een eigen lokale touch aan de uitvoering. Dat past veel beter bij steden als Utrecht of Rotterdam. Wij hebben de luxe dat het merk Amsterdam voor veel internationale federaties heel aantrekkelijk is. We komen dus vrijwel altijd in beeld als het over een groot evenement in Nederland gaat. Voor ons spelen dan andere zaken een rol in de keuzes die we maken: past het bij de stad, is het vernieuwend, kunnen we er een eigen touch aan geven, is er ruimte voor sporters met een beperking, etc. 

Urban sports-strategie
In dat verband is de urban sports-strategie die we hebben neergelegd bij het College van Burgemeester en Wethouders een belangrijke. Wij zoeken de combinatie tussen infrastructuur (indoor- en outdoorfaciliteiten), evenementen en topsportprogramma’s. Als je de juiste faciliteiten creëert, trek je de jeugd aan. Niet alleen de breedte, maar ook de toppers en talenten. Met onze kennis en breedte aan faciliteiten op het gebied van huisvesting, onderwijs, maaltijdvoorziening en expertbegeleiding (krachttraining, voeding, medisch, topsport leefstijl, duale carrière etc.) die wij als geaccrediteerd Centrum voor Topsport en Onderwijs hebben, kunnen we die talenten een fantastisch, op olympisch niveau ingericht opleidingsprogramma aanbieden richting Tokyo, Parijs en Los Angeles. En wij voegen daar dan een samenhangende reeks evenementen aan toe, waar deze sporters een podium krijgen en waarvan wij de infrastructuur bij wijze van legacy weer kunnen gebruiken in onze trainingsaccommodaties en voor de breedtesport. Dan heb je het over iets wat past bij de stad, vernieuwend is, wij een eigen kleur kunnen geven en waar de urban sports community echt om vraagt.

Binnen Topsport Amsterdam bieden wij de bonden en verenigingen die met ons samenwerken een totaalpakket aan. Op alle vlakken is ‘continu verbeteren’ een belangrijk uitgangspunt. Of het nu gaat om sportaccommodaties, huisvesting voor de sporters, medische en paramedische ondersteuning, strength & conditioning, topsport leefstijl en duale carrière: wij proberen voortdurend te luisteren naar behoeftes van de sporttechnische staf en de dienstverlening daarop aan te passen.

Synergie
Wij faciliteren niet alleen nationale topsport- en talentontwikkelingsprogramma’s. Juist omdat de gemeente Amsterdam en NOC*NSF onze grote opdrachtgevers zijn, kunnen wij synergie creëren. In ons programma ‘Amsterdams Talent’ leggen wij de verbinding met de Amsterdamse topsportverenigingen. Zij kunnen gebruikmaken van de dienstverlening van Topsport Amsterdam. Ons aanbod voorziet duidelijk in een behoefte. Niet alleen binnen de sport, zelfs buiten de sport mag ons aanbod zich inmiddels verheugen op belangstelling. Zo zijn de eerste stappen gezet naar samenwerking met De Nationale Opera en Ballet. Wij leveren nu voedingsadvies en zullen straks mogelijk ook vanuit de topsportkeuken maaltijdpakketten leveren aan de ‘topdansers’ en ‘danstalenten’ van het Nationaal Ballet.

Evenementen maken in onze optiek een belangrijk onderdeel uit van het totaalaanbod van Topsport Amsterdam. Bij sportwethouder Simone Kukenheim hebben wij onze visie voor de lange termijn neergelegd. In 2025 bestaat Amsterdam 750 jaar en in 2028 vieren we de honderdste verjaardag van de Olympische Spelen in Amsterdam. Nu al kijken we naar een invulling van die momenten. Uitgangspunt daarbij is dat we een blijvende legacy voor de sport in Amsterdam en voor de Amsterdamse bevolking proberen te scheppen.

Evenementen in het hart van de stad
Daarbij kijken we nadrukkelijk naar de manier waarop sportbeoefening en sportbeleving zich op korte, middellange en lange termijn ontwikkelt. Wij kijken naar de brede behoefte en proberen ons netwerk in alle facetten aan die behoefte te koppelen. Dat levert aansprekende resultaten op. Concepten zoals de EK en de WK 3x3 basketball in het hart van de stad, als onderdeel van de Urban Sports Week Amsterdam, waar tienduizenden kinderen kunnen kennismaken met diverse vormen van sport. Prachtige evenementen. Prachtige resultaten van ‘onze’ 3x3-sporters en sterke lokale en nationale betrokkenheid van een veelheid aan (commerciële) partners.

Vooral die commerciële partners verliezen wij niet uit het oog. Zij zijn cruciaal in onze plannen en ambities. Wij hebben echter ook oog voor de klappen die op de zakelijke markt vallen. Wij proberen zo veel mogelijk handvatten te bieden, om samen uit de crisis te komen. Wederzijdse loyaliteit is daarin enorm belangrijk. In goede, maar juist ook in slechte tijden.

Op deze manier, passend bij het merk Amsterdam, onze identiteit en onze mogelijkheden, dragen wij ook in crisis en coronatijd bij aan de nationale ontwikkeling van topsport en talentontwikkeling.

Volgende keer het antwoord op de vraag van Frank Thewessem aan Zita Pels, gedeputeerde van de provincie Noord-Holland voor Financiën, Circulaire economie, Zeehavens, Sport en Cultuur en erfgoed:
Geachte mevrouw Pels, de Provincie Noord-Holland ondersteunt een aantal topsportevenementen en zet in op diversiteit en verduurzaming van sportaccommodaties. Echter, anders dan bijvoorbeeld de noordelijke provincies en de provincies Noord-Brabant, Limburg en Gelderland, investeert de Provincie Noord-Holland nog niet in sportieve talentontwikkeling. Wat is ervoor nodig om de Provincie Noord-Holland in een volgende collegeperiode ook te laten investeren in (top)sport en talentontwikkeling?