- De vraag van… Rico Verhoeven, professioneel kickbokser
- Aan... Dirk Zoutewelle, voedingsexpert, gezondheidswetenschapper, performance coach en gespecialiseerd in nutrigenomics (DNA-onderzoek), hij is CEO van CellCare Health Group
De vraag
Dirk, je hebt vele duizenden mensen onderzocht op basis van hun DNA. Wat zie je als belangrijkste verandering in het gezondheidspatroon van mensen met het extreme aanbod van prikkels waarmee we worden geconfronteerd?
Het antwoord
Beste Rico,
Twintig jaar geleden zag ik in specifieke laboratoriumonderzoeken dat zo’n 50% van de groep mensen die ik analyseerde voor uiteenlopende klachten een tekort aan de stof gaba vertoonde. Gaba is een belangrijke ‘remmer’ in ons centrale zenuwstelsel, een soort natuurlijk valium. Je ervaart bij een gaba-tekort bijvoorbeeld in toenemende mate onrust, angst en het niet kunnen remmen van je denken. In de afgelopen tien jaar zag ik opvallend genoeg bijna 90% van diezelfde groep een gaba-tekort vertonen. Dus remmen van prikkels is voor de meeste mensen erg moeilijk.
Prikkelrespons (hoe je op de prikkel reageert, in snelheid, intensiteit en duur) en prikkelremming dienen met elkaar in balans te blijven. Als de één toeneemt, dan moet de ander dat ook. Er daar wringt de schoen, want het betekent dat je de juiste voedingsstoffen in de juiste hoeveelheid moet binnenkrijgen om die balans te behouden.
Voeding bepaalt je biochemie, en je biochemie bepaalt de kwaliteit van je leven
Maar dat weet dus bijna niemand! Opvallender, de stof die ons gaba-systeem in overload brengt vind je in steeds meer voedingsmiddelen terug. Het gaat namelijk om glutamaat, wat je kent als smaakversterker. Uiteindelijk moeten ‘versterkte’ prikkels ook weer geremd worden. Misschien kunnen we als mens best wel omgaan met al die prikkels, maar het vraagt dan wel een andere biochemische balans in je lichaam. Voeding bepaalt je biochemie, en je biochemie bepaalt de kwaliteit van je leven. Dus er staat veel op het spel.
Wat er praktisch op het spel staat is je dagelijks functioneren, je gedrag, je gevoel en zelfs je geluk. Overbelasting door prikkels gaat o.a. ten kostte van je (cellulaire) energiepeil, je stressbestendigheid, je mentale en emotionele balans, enz. Veel te weinig mensen beseffen dat voedingskeuzes (soms) van (grote) invloed zijn op hoe je herstelt na inspanning en hoe je presteert, of dat nou in de ring is of op de werkvloer of gewoon in je dagelijks leven.
Met ruim twintig jaar ervaring op het gebied van voeding in relatie tot presteren en herstellen is mijn conclusie: niemand verdraagt langdurige ‘blootstelling’ aan een overmaat aan prikkels. Maar waarom kan de één er nou beter tegen dan de ander? Variaties in genetische aanleg verklaren de verschillen tussen individuen.
We hebben niet veel aan one-size-fits-all-strategieën als je jezelf wilt verbeteren, het draait om wat precies bij jou past. Het woord ‘precies’ is hier relatief, want voedingsonderzoek is complex en wordt beïnvloed door veel variabelen. Maar de tijd van precisie komt er wel aan!
Mijn CellCare Health Group maakt het mogelijk om je dagelijks functioneren structureel te verbeteren: met GeneCoach voor particulieren en De Nieuwe Aanpak voor medewerkers van bedrijven en organisaties. Dat doen we door inzichtelijk te maken welke genetische risicofactoren van invloed zijn op de toekomstige ontwikkeling van hun prestatie- en herstelvermogen. Hoe we dat doen? We maken een functionele interpretatie van genetische aanleg (nature) en leefomstandigheden (nurture) ‘tot nu toe’.
DNA-onderzoek welke nature niet met nurture verbindt geeft onvolledige informatie en zal leiden tot verkeerde interpretaties en adviezen.
Wat er destijds over vitamine B6 en Sven Kramer is geschreven was wetenschappelijk onjuist. Ik ken alle details van dat dossier
Ik had de afgelopen jaren de unieke gelegenheid om sportkampioenen in verschillende sporten, maar ook kampioenen uit het verleden, te analyseren en adviseren. Om de top te bereiken is de eerste stap hard werken. Maar optimaliseren van prestatie- en herstelvermogen vraagt oog voor details.
Iedereen wordt grootgebracht met ‘je moet goed eten jongen/meisje’. En in de sport met ‘je moet goed trainen’. Maar wat past bij jou? De sleutel naar de toekomst is maatwerk. In de kern moet maatwerk draaien om wetenschappelijke principes. Meten is weten. En daar schort het nogal eens aan. Ook in de media wordt nogal eens ongenuanceerd geschreven over zaken waar het wenschappelijk fundament wordt genegeerd.
Wat er destijds over vitamine B6 en Sven Kramer is geschreven was wetenschappelijk onjuist. Ik ken alle details van dat dossier. Wetenschappelijk onderzoek toont dat hoge B6-doseringen in de niet-actieve vorm de omzetting naar de actieve vorm kunnen blokkeren, waardoor er een functioneel B6-tekort ontstaat, maar dat gebeurt niet bij (toevoeging van) de actieve vorm van B61. Sven gebruikte ook die actieve vorm van B6, waardoor B6 niet de oorzaak kon zijn voor zijn klacht. De maatschappij heeft nu wel angst voor B6, maar is niet bang voor de overbelasting door het extreme aanbod aan prikkels!
Rolmodellen zijn voor mij heel belangrijk om te laten zien wat een bewuste keuzes en voeding kunnen betekenen voor je dagelijks functioneren. En rolmodellen die zich in het maatschappelijk belang afvragen of we op een verkeerd spoor zitten met onze prikkelrijke leefstijl, die moeten we koesteren.
Noot:
1. Vrolijk, M. F. et al: The vitamin B6 paradox: Supplementation with high concentrations of pyridoxine leads to decreased vitamin B6 function. Toxicology in Vitro 44 (2017) 206–212
Volgende keer het antwoord op de vraag van Dirk Zoutewelle aan sportmanager Orlando van den Bosch
Hoe zie jij de relatie tussen ontwikkelingen op het gebied van social media en die van sporters als rolmodel?