• De vraag van… André de Jeu, directeur van de Vereniging Sport en Gemeenten
• Aan... Gerard Dielessen, algemeen directeur van NOC*NSF

De vraag
Sportclubs hebben het lang niet altijd makkelijk. De redenen waarom zijn lang niet altijd eenduidig. Het Sportakkoord moet als het ware verankerd worden in lokale akkoorden waarbij nu juist ook sportverenigingen waar nodig geholpen moeten worden vitaal en dus toekomstproof te worden. Nu zijn die lokale sportclubs lang niet zo verenigd als je soms zou denken en ook sportbonden zijn lang niet altijd unaniem over wat er nodig is voor hun achterban. Wat is er volgens jou nodig om de verenigingen te verenigen en hen daarmee onder meer tot een sterke(re) gesprekspartner aan tafel te maken?

Het antwoord
Beste André, dank voor je vraag. Fijn dat we de laatste tijd met elkaar weer zo veel aandacht aan sportverenigingen besteden. De titel van het Sportakkoord is niet voor niets ‘Sport verenigt Nederland’. Mooi gekozen!

Mijn favoriete tekst uit het Sportakkoord gaat over het plezier dat je met sport kan hebben: 

‘De kracht van sport en bewegen om te verenigen is zo groot omdat mensen er plezier aan beleven. Plezier door actief te sporten, door te spelen op straat, door samen sportevenementen te bezoeken of door actief te zijn als vrijwilliger. Dat plezier wordt niet beperkt door landsgrenzen of generaties. Kinderen van nu zullen later met plezier terugkijken op hun sportervaringen. Ze denken terug aan de trainer waar ze zo veel van hebben geleerd, aan de dag waarop ze trots de beker in ontvangst mochten nemen of aan het team waar ze vriendschappen aan over hebben gehouden. De medailles, diploma’s en foto’s zullen worden bewaard.'

Betekenis van sport
We winnen veel met sport, dat is ons credo. En ook daar zegt het Sportakkoord mooie dingen over: 

'Nog jaren later zullen de (on)tastbare herinneringen aan hun sportieve jeugd een glimlach op hun gezicht brengen. Omdat zo veel mensen plezier aan sport en bewegen beleven, vormt sport een krachtig instrument. Een instrument om sociale cohesie en welzijn te bevorderen. De wedstrijd, de toertocht of de bridgeavond brengt mensen samen. Het helpt om je karakter te vormen, jezelf te leren kennen en te leren hoe je met anderen omgaat. Kortom, de sport creëert ontmoetingen en juist dat is van onschatbare waarde in een tijd waarin de verschillen tussen bevolkingsgroepen zo vaak benadrukt worden.'
 
Dat we in Nederland zo over de betekenis van sport praten, hebben we te danken aan onze fijnmazige en in de wereld unieke verenigingsstructuur. Wat wij zien is dat vooral de sportclubs die de ‘gouden driehoek’ van aanbod-kader-accommodatie goed in balans hebben en waar de sociale samenhang groot is, erin slagen om hun leden langdurig aan zich te binden. Omdat wij ook alle anderen rondom een club het gunnen om van de voordelen van sport te genieten, stimuleren wij sportverenigingen om zich meer ‘open’ te stellen. Voor elke buurt in Nederland een open club. Dat zou mooi zijn.
 
Vitale sport- en beweegaanbieders
André, terecht zeg je dat sportverenigingen het niet altijd makkelijk hebben. En ondanks dat sportverenigingen door de jaren heen hebben laten zien dat ze zich kunnen aanpassen aan de situatie, hebben wij daar ook zorgen over. Het is erg fijn om te constateren dan we daarin niet alleen staan. Samen met de andere partijen in het Sportakkoord werken we aan vitale sport- en beweegaanbieders met als ambitie om alle typen aanbieders van sport en bewegen toekomstbestendig te maken. ‘De financiële en organisatorische basis wordt op orde gebracht zodat aanbieders hun vizier kunnen richten op een passend aanbod en op passende bindingsvormen’, zo zeggen we dat in het Sportakkoord.

De beschrijving ‘vitaal’ mag je van mij ruim opvatten. Het gaat ons om gezonde, innovatieve en vooral open sportaanbieders. Zodat we de sportdeelname kunnen versterken en de maatschappelijke kracht van sport in Nederland vergroten.
 
Lokale sportakkoorden
Het afsluiten van lokale sportakkoorden kan de verenigingen erg helpen. Het zou mooi zijn als de gemeente - zo veel mogelijk aangevuld met andere sectoren zoals het onderwijs, de kinderopvang en het bedrijfsleven - het met de sport eens wordt over wat er specifiek in hun gemeente gedaan kan worden om de verenigingen daar toekomstproof te maken. Bij een akkoord spreken we over een afspraak tussen partijen met een zekere mate van gelijkwaardigheid. Dat is op lokaal niveau zeker een uitdaging.

De sportvereniging is een krachtige sportaanbieder, maar collectief gezien is de sportsector lokaal niet sterk georganiseerd. Verenigingen zijn vooral gericht op de ontwikkeling van de eigen club. Samenwerking tussen verenigingen en zeker het opstellen van een gezamenlijk lokale agenda staat nog in de kinderschoenen. Om een akkoord te kunnen sluiten moeten de verenigingen samen optrekken zodat ze een goede gesprekspartner zijn van de gemeente. Samenwerking tussen verenigingen is ook in het belang van de gemeente. De ambitie om te komen tot een lokaal sportakkoord kan die samenwerking binnen de lokale sportsector een stevige impuls geven.

Samenwerking ondersteunen
Als de sportbonden, en wij als NOC*NSF, ons meer en meer als een echte brancheorganisatie gaan opstellen en de diensten bieden die bij een brancheorganisatie horen, kunnen wij daarmee die samenwerking zeker al stevig ondersteunen. Het zou daarnaast erg mooi zijn als er lokaal goede procesbegeleiders ter beschikking komen die lokaal de onderlinge samenwerking en afstemming initiëren en begeleiden. En daar wil ik graag met alle betrokken partijen binnen het landelijke Sportakkoord afspraken over maken.

Volgende keer het antwoord op de vraag van Gerard Dielessen aan Annelies Pleyte, directeur Sport bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport:
Beste Annelies, je bent nu al weer even directeur van de Directie Sport van VWS. In een interview met Sport Knowhow XL heb je eerder dit jaar aangegeven dat jij vaak als netwerker pur sang wordt getypeerd. Ik ben benieuwd hoe jij vanuit dat perspectief naar de sport in Nederland kijkt, ook in vergelijking tot de andere sectoren waar je ervaring hebt. Gebruiken wij onze netwerken wel genoeg? En wat is jou ervaring met ons, zijn wij bijvoorbeeld flexibel genoeg in het openstellen en delen van onze netwerken zodat we daar wederzijds van kunnen profiteren? Heb je tips?