Skip Navigation LinksHome-Nieuws-Vraag & Antwoord-Item

De vraag van Johan Wakkie aan Erik Gerritsen 30 oktober 2018

  • De vraag van… Johan Wakkie voorzitter Stuurgroep Sport en Cultuur
  • Aan... Erik Gerritsen, secretaris-generaal bij het ministerie van VWS

JohanWakkie150FCDe vraag
Uw ministerie heeft eind juni het Sportakkoord openbaar gemaakt, getekend door vele partijen actief in het domein sport en bewegen, met de nadruk op zes thema’s. Binnenkort volgt het Preventieakkoord, met aandacht voor onder meer overgewicht (naast roken en problematisch alcoholgebruik). De sport- en beweegsector richt zich op sport en bewegen als doel en als middel. Er is momenteel veel aandacht voor het sociaal domein, inclusief denken. Mag ik het schaakbord omdraaien en de aandacht richten op het domein zorg, het grootste aandachtsveld van uw ministerie? De zorgsector staat voor grote uitdagingen, als we bijvoorbeeld denken aan de vergrijzing van Nederland, de zelfredzaamheid van vele ouderen en de eenzaamheidsaanpak, alsmede de gehandicaptenthematiek. Ziet u in dat kader een samenwerking tussen het zorgdomein en het domein van sport en bewegen en meer specifiek in het kader van beide akkoorden?

Het antwoord
ErikGerritsenVWS175FCTerecht om het schaakbord ook om te keren! Ik zie veel verbindingen tussen de zorgsector en de sport, die bovendien absoluut noodzakelijk zijn. Zo kan sport en bewegen een belangrijke rol spelen als onderdeel van zorg in het ziekenhuis in de periode voor, tijdens en na de opname. Ook kan een huisarts doorverwijzen naar de buurtsportcoach om samen met een patiënt een passende sport te vinden. 

Denk daarnaast aan het belang van sport en bewegen bij revalidatie en aan het doorbreken van eenzaamheid onder ouderen, een groot maatschappelijk vraagstuk. Mensen weer in contact brengen met elkaar en actief houden zijn belangrijke onderdelen van de aanpak. Sport en bewegen zijn daarvoor cruciale sleutels.

Om de ambitie in het Sportakkoord en het Preventieakkoord te realiseren, is verbinding en netwerkvorming op lokaal niveau cruciaal

Ambitie
In het Sportakkoord is de ambitie uitgesproken dat iedere Nederlander een leven lang plezier kan sporten en bewegen ongeacht leeftijd, lichamelijke of geestelijke gezondheid, etnische achtergrond, seksuele geaardheid of sociale positie. En via het Preventieakkoord wordt ingezet op een daling van overgewicht en aan overgewicht gerelateerde ziekten. 

XL36Vraag_Antwoord-1Dit kunnen we de komende jaren niet realiseren zonder het benutten van de sport en het verbinden van sport aan zorg. De komende jaren gaan we ons samen met vele partners inzetten om deze ambities dichterbij te brengen. Op lokaal niveau zullen de buurtsportcoaches, van wie er meer komen en die flexibeler kunnen worden ingezet, daarbij een zeer belangrijke rol gaan vervullen.

Laagdrempelig in contact met sport
Om de ambitie in het Sportakkoord en het Preventieakkoord te realiseren is verbinding en netwerkvorming op lokaal niveau cruciaal. De zorg- en sportsector vinden elkaar nog niet altijd als vanzelf, daar is het doorbreken van vaste patronen voor nodig. 

Om tot oplossingen te komen die echt werken, geloof ik dat je iedereen bij elkaar moet zetten

Ik denk aan Fitadvies, een samenwerking tussen Ziekenhuis Gelderse Vallei, Kenniscentrum Sport en de gemeenten in de regio Gelderse Vallei. Daar wordt advies mogelijk gemaakt voor iedereen die behoefte heeft aan bewegen. Patiënten kunnen laagdrempelig in contact komen met sport en bewegen onder begeleiding van een buurtsportcoach.

Om tot oplossingen te komen die echt werken, geloof ik dat je iedereen bij elkaar moet zetten. Ik denk aan de ontwikkeling van de beweegcoach+, die inmiddels in verschillende gemeenten in Groningen wordt aangeboden. De beweegcoach is bedoeld om chronisch zieken en mensen met een beperking in beweging te krijgen. Huisartsen, wijkverpleegkundigen, fysiotherapeuten, diëtisten, Wmo-consulenten, sociaal werkers en sportverenigingen zijn hier bij elkaar gebracht om een netwerk te creëren. De buurtsportcoach treedt als spil in een netwerk van zorgverleners, die cliënten kunnen aanmelden.   

XL36Vraag_AntwoordGerritsen-2

Oplossingen moeten passen bij de lokale situatie en behoefte. Het proces om te komen tot zulke lokale of regionale afspraken zullen we op nationaal niveau gaan ondersteunen

Verbinding tussen sectoren cruciaal
Vanaf 1 januari 2019 is het mogelijk om te verwijzen naar de gecombineerde leefstijlinterventie, waar de patiënt samen met een coach aan de slag gaat met zijn leefstijl. Ook daar is verbinding tussen sectoren cruciaal. Bijvoorbeeld de samenwerking die we zien tussen de U-10 (een samenwerkingsverband van twaalf Utrechtse gemeenten) en zorgverzekeraar Zilveren Kruis. In een onderzoek zijn alle sportambtenaren van de deelnemende gemeenten bevraagd over hoe zij de samenwerking rond de GLI voor zich zien. De bedoeling is dat dit leidt tot bestuurlijke afspraken tussen de zorg en de sport in dat gebied.

Mooie voorbeelden, waarbij op lokaal niveau schotten worden doorbroken. Dat zal de komende jaren verder gebeuren. Ik verwacht dat lokale of regionale akkoorden een mooi instrument zijn om afspraken tussen organisaties te ontwikkelen en vast te leggen. In het Sportakkoord en het Preventieakkoord wordt opgeroepen tot het sluiten van deze akkoorden, want oplossingen moeten passen bij de lokale situatie en behoefte. Het proces om te komen tot zulke lokale of regionale afspraken zullen we op nationaal niveau gaan ondersteunen. Bijvoorbeeld door het ontwikkelen van een slimme manier om goede voorbeelden en ideeën uit te wisselen. Ik ben benieuwd welke onverwachte resultaten of nieuwe inzichten dat oplevert.

Volgende keer het antwoord op de vraag van Erik Gerritsen aan Michael Vogel, CEO van Ten Cate Grass:
MichaelVogel150FCIn het Sportakkoord hebben VWS, gemeenten en sportsector afgesproken de komende jaren samen voor een duurzame sportinfrastructuur te gaan. Hierin hebben wij afgesproken dat wij gaan werken aan de duurzame toekomstbestendige sportaccommodatie. Als eerste speldenprik is hiervoor ook een innovatie challenge uitgegaan die energiebesparende en opwekkende innovaties op sportaccommodaties moet brengen. Daarnaast wordt vanaf 1 januari 2019 door het ministerie een nieuwe speler in de wereld van de sportaccommodaties gebracht, met twee nieuwe regelingen voor gemeenten en sportverenigingen. Ten Cate Grass richt zich op de volledige cyclus van ontwikkeling van materialen tot aan de aanleg van de velden. Hoe kijken jullie naar de toekomst van de sportaccommodaties en in het bijzonder de sportvelden?
« terug

Reacties: 6

Piet van Loon
30-10-2018

Het blijft in deze beantwoording een groot grijs gebied: Er lijken bij het Preventieakkoord zeer weinig vertegenwoordigers van het kennisveld "Gezondheidsleer" aan de tafels gezeten hebben, die nl. de kern van het probleem bij de "kwaliteit" van jeugdige generaties legt en de directe gevolgen van veel en veel verkeerd ziiten doortrekt naar de chronische problematiek die daar op gaat volgen. Het gaat absoluut niet goed met de lichamelijke ontwikkeling van de jeugd. Kromme , stijve ruggen, O-benen, weinig balans, motorisch niet vaardig. Ze gaan minder sporten en hebben heel veel redenen ( lichamelijk en geestelijk) om er bij weg  te blijven. Degenen, die hun lichaamsbouw goed op orde hebben gekregen stomen door tot onze topsporters of drijven op hun doorzettingsvermogen. Maar ook daar is het afbreukrisico groter dan ooit ( blessures als om vrijwel niets afknappende hamstrengen en kruisbanden). Als zeer veel jonge individuen hun motoriek en soepelheid niet op orde hebben ( zoals vroeger geborgd) krijg je echt een breed volksgezondheidsprobleem. Vrijwel alle preventiekennis die we in het hygieneterrein van houding en bewegen hadden ( thuis en op school) is verdwenen en het Onderwijs heeft haar brede preventietaken laten vallen voor "betere leerprestaties", doelen die nu juist door het grote tekort aan goede lichaamsontwikkeling niet meer gehaald worden.  Een goede houding moet aangeleerd en alleen dan krijg je een bewegingsstelsel wat weinig last van blessures en rugpijn zal hebben en waardoor sporten een leven lang plezierig kan blijven. We kennen allemaal de oorzaken: de sedentaire leefstijl en het overmatig beeldschermgebruik. 

De kinderartsen, de jeugdartsen ,de oogartsen, Houding Netwerk Nederland ( en via hen de NOV), TNO, NCJ , NJi en hoogleraren Public Health hebben meegewerkt aan een stevige Factsheet over deze gevolgen. Misschien iets te laat voor het Preventieakkoord? 

Wouter de Groot
30-10-2018

Ik hoop van harte dat de woorden van SG Erik Gerritsen waarheid zullen worden. Zonder echter ook vanuit de gezondheids- en preventiesector (en laten we ook de sectoren Jeugd en Onderwijs niet vergeten!) zwaar te investeren in sport en bewegen gaan we het niet redden. Alle inspanningen moeten momenteel komen uit de magere € 150 miljoen (ik kan er iets naastzitten) die via de Directie Sport wordt uitgegeven. Daarnaast is ook de betrokkenheid van sportverenigingen vooralsnog een zwakke schakel in het hele verhaal; vrijwilligers die "verplicht" samen moeten werken met betaalde krachten. Dat gaat hem niet worden. Betaal trainers, coaches en instructeurs fatsoenlijk voor diensten die worden verricht ten behoeve van de zorg- en preventiesector. Op die manier wordt de sport- en beweegsector ook een aantrekkelijk werkveld voor veel mensen. Ik weet dat Erik Gerritsen een sportfanaat is, dus ik vermoed dat hij heel graag miljarden in de sport- en beweeginfrastructuur zou willen investeren (als we het veel breder zien dan sportaccommodaties). Het zou mooi zijn als het kabinet er serieus werk van zou maken om sport en bewegen de plaats in de samenleving te geven die ze verdienen.

loek jorritsma
30-10-2018

De SG heeft het vooral over bewegen. Niks mis mee. Het wordt tijd en er is de noodzaak om het beleidsveld SPORT te definieren vanwege de rijksoverheid en met name eerst en vooral door het vakdepartement. Zo lang dat niet juridisch het geval is, onderschreven door de andere departementen en met afstemming van die departementen op het SPORTbeleidsveld, zou het vakdepartement zich eigenlijk zeer bescheiden dienen op te stellen. En al helemaal vanwege de afstemming van het nationale beleid op dat van Europa. Want op dat dossier blijft het vakdepartement bijna geheel in gebreke. Zie o.a. de visie van de Rekenkamer en kennisnemend van de reactie van Nederland op de Europese vraag naar de uitzonderingen van het sportbeleid bij staatssteun en de vraag inzake topsportevenementen. Ik daag de SG uit om mij hierop tot tevredenheid te antwoorden.

Jacqueline Kronenburg
23-11-2018

Dank Erik Gerritsen, voor het noemen van Fitadvies als een mooi voorbeeld van de noodzakelijke ontschotting en samenwerking tussen zorg en sport. Ziekenhuis, buurtsportcoach en Kenniscentrum Sport in dit geval. Vandaag, op de dag dat het Preventieakkoord wordt gepresenteerd, publiceren we een uitgebreid achtergrondartikel over Fitadvies in de regio Ede: een doorverwijzing van de medisch specialisten naar de buurtsportcoach, voor meer beweging voor en door patiënten met een chronische aandoening. Ter inspiratie!

https://www.allesoversport.nl/artikel/fitadvies-ziekenhuis-en-buurtsportcoach-samen-voor-meer-beweging-chronisch-zieken/

Loek Jorritsma
23-11-2018

zou zo'n SG nou ook deze reacties lezen? Of de betrokken ambtenaren van het vakdepartement? Denk het niet. Terwijl dit toch een platform is waarop een discussie kan worden gevoerd. Ik vergelijk dat graag met de jaarlijkse bijdrage van de SG van Economische Zaken in het ESB. Doen!

Piet van Loon, orthopeed
23-11-2018

Op het congres van Veiligheid.NL over sportblessure preventie, bij TNO richtlijnontwikkleing voor jeugdartsen over houding en bewegen, bij gesprekken bij het Keniscentrum Sport, in het Sportakkoord, noch in het verse Preventieakkoord wordt de kennis over hoe alleen het ontwikkelen van goede houdingen en mooie looppatronen ( vanaf jongs af aan) het kind nu en in de volwassenheid kan weghouden bij blessures, bij rugpijn, bij verminderede inzetbaarheid, benoemd, laat staan gebruikt. Een kind , wat al heel vroeg zijn motoriek op orde krijgt, zal veel bewegen vanzelf gaan inzetten om bij adipositas weg te blijven. 

Op het congres van de Dutch Spine Society ( rugchirurgen uit de orthopedie en neurochirurgie) blijkt er een toename van zelfs heel jonge kinderen ( 8 en 9 jaar) die met ernstige hernia's te kampen krijgen. Ooit een absolute zeldzaamheid, die je maar een of twee keer in je carriere tegenkwam ( toen meestal 18 of 19 jaar). 

Verdwenen medische/ orthopedische kennis over de problemen die de rug ondervindt bij een vroeg aangevangen ( en nu doorgeschoten ) sedentaire leefstijl kan gerevitaliseerd en voor een blessure-arm sporten zorgen. Houding Netwerk Nederland vertegenwoordigd deze preventie kennis en zal dit ook "hogerop" brengen. 

Reactie toevoegen

Naam*
E-mailadres*
Reactie*
Stuur mij een e-mail als er een nieuwe reactie wordt geplaatst