door: Annelijn de Ligt & Coline Elbertsen

Op 24 maart kopte Sport Knowhow XL in het interview met Robbert Gobbens: 'Zoektocht naar interventies om ‘kwetsbaarheid’ te voorkomen'. Gobbens, lector Gezondheid en Welzijn van kwetsbare ouderen bij Hogeschool Inholland, ziet een grote rol weggelegd voor sport, bewegen en voeding om de kwetsbaarheid van ouderen te verkleinen en voorkomen. Hierin werd ook het ‘interprofessioneel leren’ aangehaald. In de gemeente Den Helder werken organisaties uit de sport, zorg & welzijn al nauw samen om te zorgen dat 65+-inwoners fit en vitaal blijven, waarbij ook getracht wordt de kwetsbare ouderen te bereiken. 

Sport en bewegen is voor (kwetsbare) ouderen enorm belangrijk. Het vergroot de zelfredzaamheid, voorkomt eenzaamheid en levert een positieve bijdrage aan de mentale en fysieke gezondheid. Maar voor ouderen die nog nooit hebben gesport en voor ouderen met fysieke of mentale klachten is het een enorme drempel om in beweging te komen. Om deze doelgroep te bereiken, zodat ook zij kunnen profiteren van de positieve effecten van bewegen, is samenwerking tussen professionals uit de sport, zorg & welzijn essentieel. Daarom richt Sportservice zich samen met lokale en regionale netwerkpartners op de ondersteuning en inzet van het aanwezige sportieve kapitaal bestaande uit verenigingen, kader en accommodaties. Daarnaast stimuleert Sportservice het gebruik van effectieve interventies, gericht op duurzaam beweeggedrag en structureel en laagdrempelig aanbod met inzet van vrijwilligers. 

Een goed voorbeeld is de gemeente Den Helder. Hier werken organisaties uit de sport, zorg & welzijn nauw samen om te zorgen dat 65+-inwoners fit en vitaal blijven. Dit heeft geleid tot twee mooie projecten in Nieuw Den Helder en Julianadorp, waarbij naast de sportminded ouderen ook de kwetsbare ouderen worden gemotiveerd om in beweging te komen. Hiervoor is startsubsidie aangevraagd via de Sportimpuls.

Start Julianadorp in Beweging
Julianadorp in Beweging staat onder leiding van Lydia van Noord van Sportservice Den Helder. Het idee voor het project is in 2015 bij samenwerkingspartner Classic Gym ontstaan en vanaf het voortraject is Sportservice Den Helder erbij betrokken. Van Noord organiseerde in samenwerking met de gemeente Den Helder drie Open Club-sessies met sportverenigingen en organisaties uit de zorg- en welzijnssector in Julianadorp. De sessies vormden het startschot van Julianadorp in Beweging: het samenwerkingsverband tussen een fitnesscentrum, woonzorginstelling, Sportservice, Stichting Mee & de Wering, de gymvereniging, Budowazasport, tennisclub, voetbalvereniging en een diëtistenpraktijk. 

Samen krijgen zij nu ouderen (65+) in beweging door het opzetten van een gevarieerd en laagdrempelig beweegaanbod dichtbij huis. Op basis van de behoeftepeiling en de partners is gekozen voor de effectieve interventies Buurtsportvereniging, Walking voetbal, Easy tennis, Zeker Bewegen (valpreventie bij de judovereniging) en een beweegtuin voor ouderen. De officiële start van Julianadorp in beweging vond op 18 maart jl. plaats en bestond uit een fittest, waarna verwijzing plaatsvond naar het nieuwe sportaanbod. Sportservice Den Helder heeft waar nodig ondersteuning verleend bij het opstarten van dit passende aanbod en blijven dat gedurende het project ook doen.

Kracht van samenwerking
De kracht van Julianadorp in Beweging zit hem in de interdisciplinaire samenwerking. Ook de huisartsen, thuiszorg en fysiotherapeuten kunnen cliënten doorverwijzen naar het aanbod. De diëtist van Dieet & co is betrokken om ouderen voor te lichten over het belang van goede eiwitrijke voeding. In Julianadorp-Oost, de wijk waar de meeste ouderen wonen, legt het woonzorgcentrum Buitenveld van de Omring voor de (65+) bewoners en buurtbewoners een beweegtuin aan. Hier kunnen ouderen onder begeleiding veilig bewegen. Zij worden er begeleid door de hiervoor in samenwerking met de gymvereniging en een fitnessschool opgeleide vrijwilligers en gediplomeerde vakmensen. 

Daarnaast zijn nog de sportverenigingen in de buurt betrokken door passend sport- en beweegaanbod aan te bieden, zodat er een gevarieerd, laagdrempelig beweegaanbod dichtbij huis is. Al deze activiteiten worden gebundeld onder Julianadorp in Beweging.

Succes
Door Julianadorp in Beweging weten organisaties in Den Helder elkaar beter te vinden. Deze verschillende organisaties, die allen een belangrijke rol weggelegd zien voor sport, bewegen en voeding om ouderen langer zelfredzaam te houden, slaan steeds meer de handen ineen. Het zorgt voor een groter aanbod, maar nog belangrijker een bredere blik. Zodra de verschillende partijen elkaar helemaal goed kennen is het streven de signalering van kwetsbare ouderen te verbeteren om het optimale uit Julianadorp in Beweging te halen. In oktober 2018 worden de resultaten meetbaar gemaakt door een onderzoek van het Verwey-Jonker Instituut, maar nu al kan gesteld worden dat alleen al het bij elkaar brengen van de partijen een succes is. 

Annelijn de Ligt is werkzaam bij Sportservice Nederland en maakt onderdeel uit van het team Markt, Kennis & Strategie. Ze ondersteunt gemeenten en organisaties uit de sport, onderwijs, welzijn en zorg bij de opstart van gezonde leefstijlinterventies. Daarnaast geeft ze advies over subsidieregelingen en fondsen.

Coline Elbertsen is werkzaam bij Sportservice Nederland en maakt onderdeel uit van het team Markt, Kennis & Strategie. Zij is betrokken bij de communicatie van Sportservice waarbij good practises en interviews een belangrijk middel zijn om de positieve effecten van sport en bewegen te laten zien.