door: Leo Aquina | 26 november 2015

Veel sportverenigingen maken voor trainingen gebruik van vrijwilligers. Deze mensen steken veel tijd en energie in de club, maar hebben zij altijd voldoende expertise in huis om training te kunnen geven? De KNSB kent 1200 trainers met een licentie die jaarlijks bijscholingen volgen en leidt jaarlijks 300 trainers en schaatsbegeleiders op. “We hebben een groot opleidingsaanbod, maar we merken dat de drempel voor de opleidingen en het bezoeken van workshops hoog is”, vertelt Pieter Clausing, manager sportparticipatie van de KNSB. “We zijn constant op zoek naar nieuwe vormen die aansluiten bij de mogelijkheden van onze cursisten.” Onlangs lanceerde de schaatsbond daarom de interactieve, online leeromgeving WIJS voor shorttracktrainers .

Shorttrack zit in de lift. Dankzij de successen van internationale toppers als Jorien ter Mors en Sjinkie Knegt neemt de publieke belangstelling toe. De EK van 2015 in Dordrecht en de komende WK van 2017 in Rotterdam zorgen voor een groeiende aanwas van actieve shorttrackers.

“Om deze schaatsers allemaal kennis te laten maken met shorttracken, is er technisch kader nodig”, zegt Clausing. “Traditionele opleidingen bestaan uit series van workshops met theorie en daarna samen het ijs op voor de praktijk. Naast die workshops moeten de deelnemers opdrachten doen en ter beoordeling aanleveren in een portfolio. De meeste deelnemers zijn als vrijwilliger al veel tijd kwijt en dan is zo’n cursus een behoorlijke belasting.”

Interactief
De KNSB ontwikkelde WIJS samen met opleidingsbureau Savant. “Wij hebben de lesstof met onze trainers ontwikkeld en Savant heeft dat omgezet in een MOOC (Massive Open Online Course, red.). Dat is een online leeromgeving met teksten, filmpjes en interactieve mogelijkheden. Grote groepen deelnemers kunnen op die manier informatie, kennis en ervaringen over een onderwerp opdoen, uitwisselen en creëren. Daarbij maken we gebruik van opleidingskundige principes als social learning en gamification.”

In WIJS kunnen de deelnemers vijf niveaus afronden. “Bij de afronding van al die niveaus wordt gevraagd wat de deelnemer ervan vond en wat hij of zij ervan heeft geleerd. Trainers kunnen onderling met elkaar in contact komen op diverse fora en kunnen zo ideeën aanleveren en ervaringen uitwisselen. Gamification vind je bijvoorbeeld terug in ranglijsten. Deelnemers kunnen punten halen, bijvoorbeeld met het aanleveren van ideeën. Van die scores worden ranglijsten opgemaakt. Op die manier stimuleren we mensen actief mee te doen.” Trainers met een trainerslicentie bij de bond kunnen met het doorlopen van de WIJS de verplichte bijscholingspunten halen.

Certificering
Hoewel de KNSB trainersopleidingen heeft tot en met niveau 4 (conform de Kwalificatiestructuur Sport KSS) leidt WIJS vooralsnog geen trainers op voor een certificaat. Clausing: “Dit is een pilot die ons de gelegenheid geeft om goed te kunnen kijken hoe het werkt. Bovendien willen we op deze laagdrempelige manier mensen interesseren in het trainerschap, want we hebben vooral in het shortrack behoefte aan meer mensen.” Clausing sluit echter niet uit dat de KNSB in de toekomst online cursussen aanbiedt die wel tot certificering voor onderdelen opleiden. Maar zegt hij: “Het is duidelijk dat de praktijk nooit mag ontbreken in een trainersopleiding.”

Toekomst
WIJS is inmiddels een maand online en het heeft nu al ongeveer 150 gebruikers. “Twintig mensen hebben inmiddels alle niveaus afgerond. Deze cursus staat tot maart 2016 online en dan ronden we de pilot af. Daarna gaan we evalueren”, vertelt Clausing. De cursus wordt op dit moment nog gratis aangeboden, maar Clausing weet niet of dat in de toekomst ook zo blijft.

“We hebben de ontwikkeling van deze cursus grotendeels gefinancierd vanuit een subsidie van VWS. In de toekomst is een andere financieringsvorm nodig, bijvoorbeeld vanuit deelnemersbijdragen, of een sponsor.” De online-opleidingen hebben volgens Clausing sowieso de toekomst. “We willen zoiets uiteindelijk ook voor onze andere trainers ontwikkelen.”

Voor meer informatie: klik hier of meld je meteen hier aan voor de online leeromgeving WIJS