door: Marc Hoeben | 16 april 2015
Het programma ‘Meer vrijwilligers in kortere tijd’ kwam ooit uit de koker van Sportservice Noord-Holland. Het is sinds 2008 aan een succesvolle opmars bezig in Nederland, maar ging ook al de grens over richting Zwitserland en het zou zomaar kunnen dat binnenkort landen als Duitsland en Oostenrijk de ideeën in de armen sluiten.
Ze klinkt als iemand met een avontuurlijke inslag en dat mag dan ook wel. Mariëlle Splinter, één van de grondleggers van ‘Meer vrijwilligers in kortere tijd’ (MVKT) en tegenwoordig weer werkzaam bij Sportservice Noord-Holland, reist binnenkort af naar het Duitse Kamen, in de buurt van Dortmund. Daar zal ze haar opwachting maken bij een driedaags congres onder de vlag van de Europese voetbalbond UEFA (20 t/m 22 april) met vertegenwoordigers van Nederland, Duitsland, Zwitserland, Oostenrijk, Liechtenstein en Luxemburg. “Bij dat congres draait het allemaal om het thema vrijwilligers,” vertelt Splinter. “Om vragen als: 'hoe werf ik vrijwilligers?' En: 'hoe bind ik ze aan me?'”
Persoonlijke omstandigheden
Ze is daarmee helemaal op haar plaats. Splinter stond in 2008 aan de wieg bij de ontwikkeling van het programma ‘Meer vrijwilligers in kortere tijd’ en daarna kleurden enkele persoonlijke omstandigheden het verhaal in. Vijf jaar terug kreeg haar man een baan als bewegingswetenschapper aan de Universiteit van het Zwitserse Bern. “Zat ik daar, ha, helemaal alleen, met een klein kindje. Ik probeerde zo snel mogelijk goed Duits te leren.”
"Ik raakte in gesprek met de directeur van de Zwitserse voetbalbond. Hij stelde zich voor als de 'Harry Been' van Zwitserland"
Maar dat niet alleen. Splinter is net als haar man bewegingswetenschapper. Ze meldde zich aan voor een stage bij de afdeling sportmanagement van het instituut voor sportwetenschappen van de Universiteit van Bern, later werd de stage omgezet in een dienstverband. Uit hoofde van die stage bezocht ze een sportcongres, waar het onder andere draaide om het thema vrijwilligers. “Toen ik eigenlijk op het punt stond om weg te gaan, raakte ik in gesprek met de directeur van de Zwitserse voetbalbond. Hij stelde zich voor als de 'Harry Been' van Zwitserland. Eerst moest ik even goed nadenken, daarna begon het kwartje te vallen en had ik snel door dat het om voetbal ging.”
Pasklare oplossingen vrijwilligersproblematiek
Ze werd uitgenodigd voor het bezoeken van een interland tussen Nederland en Zwitserland, er ontstond mailcontact. Ze schreef pasklare oplossingen te hebben vanuit haar werkverleden in Nederland voor de vrijwilligersproblematiek. “De directeur wilde dezelfde dag nog afspreken.”
De problematiek van het werven en binden van vrijwilligers is van alle tijden en van alle landen, weet Splinter. Ze legde het programma van MVKT uit, werkte een voorstel uit en voorzag haar plan ook van de mogelijkheid van een wetenschappelijke evaluatie. “Hij zei ‘ja’ tegen het hele pakket, in feite heb ik toen mijn eigen baan gecreëerd. Het ging alleen om voetbalclubs en daarom heb ik het ‘Mehr Freiwillige im Fussballvereine’ genoemd.”
"Ik heb de hele methode, de workshops, het handboek, alles moeten omzetten naar het Duits en de Zwitserse gebruiken"
Niets op papier
Splinter startte in april 2011. “Er stond nog niks op papier. Ik heb de hele methode, de workshops, het handboek, alles moeten omzetten naar het Duits en de Zwitserse gebruiken.” In augustus 2012 startte ze met de eerste groep van zes clubs, in januari 2013 kwam daar een tweede groep van zes bij. “Dan begin je eerst met het analyseren van de situatie. Hoeveel vrijwilligers hebben ze? Welke vacatures zijn er? Welke vrijwilligers zijn overbelast? Wat zijn de doelen van de club? Met hoeveel vrijwilligers zijn ze tevreden?”
Het Nederlandse succes zetten zich ook in Zwitserland voort. “De clubs, die de methode uitvoerden, hebben hun doelen bereikt.” Ze noemt het voorbeeld van FC Teufen in het oosten van het land. “Ze wilden 30 vrijwilligers. Na de workshop hadden ze er meer dan 50. Vier maanden later hadden ze 70 vacatures bezet en een jaar later waren dat er nog 68.”
Veel animo vrijwilligerswerk
Bij clubs als FC Teufen en FC Wiedikon was bijna honderd procent van de benaderde leden bereid iets te doen, bij andere clubs was dat vijftig procent of meer. Het zijn getallen waar Splinter in positieve zin al lang niet meer van schrikt, in tegenstelling tot deelnemende verenigingen zelf. Vanuit de Nederlandse situatie is het een herkenbaar beeld, zegt ze, en zo zijn er meer parallellen te trekken.
Toch zag ze in Zwitserland ook een belangrijk cultuurverschil. “In Nederland zijn we gewend de telefoon te pakken en de boel op die manier te coördineren. Dat gaat ook lekker snel. Maar in Zwitserland worden ze daar toch niet heel blij van, ze houden niet zo van bellen. Het persoonlijk benaderen, face-to-face, was veel meer een succes. Ook bij clubs met meer dan 500 leden zijn ze alle trainingsgroepen afgegaan, om iedereen persoonlijk aan te spreken.”
“Zij gaan er zelfstandig mee verder, ik heb mezelf eigenlijk overbodig gemaakt"
In de wetenschappelijke evaluatie deed Splinter een meting na vier maanden en een meting na een jaar. Het leverde een rooskleurig beeld op. Het project loopt in Zwitserland dan ook nog steeds, nadat ze drie trainers van de voetbalbond heeft opgeleid. “Zij gaan er zelfstandig mee verder, ik heb mezelf eigenlijk overbodig gemaakt. De clubs uit Zwitserland mogen nog steeds om hulp blijven vragen, zo enthousiast is de directeur.”
Presentatie UEFA-congres
Splinter is ondertussen terug in Nederland en werkt weer bij de Sportservice Noord-Holland. Ze staat aan de vooravond van de presentatie bij het UEFA-congres en van mogelijk veel meer. Het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Als de bond van Liechtenstein, Duitsland of Oostenrijk haar nodig heeft, dan pakt ze zo haar koffer. “Ha, ik ruik mijn kans, ik zou het geweldig vinden om deze methode verder te verspreiden. De Duitstalige landen zitten qua structuur redelijk hetzelfde in elkaar en de problematiek is herkenbaar. Het is heel mooi om die problematiek op te lossen. Maar ik heb ook wel geleerd dat je zomaar een jaar verder bent voordat er een beslissing wordt genomen.”
Voor meer informatie: het Nederlandse programma Meer Vrijwilligers in Korte Tijd