door: Thomas van Zijl | 16 april 2015
Steeds meer mensen ontdekken het wielrennen als hobby. Dat betekent niet alleen drukte op de wegen, maar ook op de Spoedeisende Hulp. Het aantal ongevallen waarbij fietsers betrokken zijn neemt toe. Wielersportbond NTFU en VeiligheidNL ondernemen actie. Met de campagne ‘De echte wielrenner laat van zich horen’, zetten zij in op meer onderling begrip tussen fietsers en andere verkeersdeelnemers.
Het is niet voor het eerst dat NTFU en VeiligheidNL middels deze actie aandacht vragen voor veiligheid bij wielrenners. Vorig jaar werd de campagne gestart. Met succes, stelt directeur VeiligheidNL Marco Brugmans vast. “Dit onderwerp leeft onder wielrenners en dat is niet zo gek. Ze worden er vaak van beticht zich niet aan de regels te houden, anderen de stuipen op het lijf te jagen, maar dat betekent niet dat ze zich geen zorgen maken over onveilige situaties. Vooral omdat ze daar ook zelf de consequenties van ervaren.”
Onervaren 35-ers vormen risicogroep
Het aantal wielrenners dat na een val op de eerste hulp belandt, neemt al jaren toe. In 2013 waren het er 3800. Vooral de onervaren mannelijke fietsers van een jaar of 35 vormt een risicogroep. Ze zijn ambitieus en maken vaak een rondje in een relatief grote groep. Bovendien zijn ze nog niet zo gewend aan de hoge snelheden die ze bereiken en de ruimte die ze innemen, zeker ten opzichte van andere weggebruikers.
Loslopende honden zijn ergernis van veel fietsers
De relatie tussen wielrenners en die andere weggebruikers kan nog stukken beter. Het begint ermee dat ze elkaar begrijpen en respect hebben voor elkaars behoefte. Brugmans: “Wielrenners in een groepje zouden fietsers bijvoorbeeld met duidelijke signalen kunnen aangeven dat ze passeren en hoe groot de groep is. Een beetje vaart minderen helpt ook aanzienlijk.” Loslopende honden zijn dan weer een ergernis van veel fietsers, omdat hun gedrag onvoorspelbaar is en voor schrik kan zorgen bij wielrenners. Mensen die fietsers zien naderen kunnen hun hond dus beter even bij zich houden. Om die boodschap over het voetlicht te brengen lieten NTFU en VeiligheidNL animatiefilmpjes maken die op social media verspreid kunnen worden.
Iedereen verantwoordelijk
De vorig jaar gelanceerde campagne werd eerst met name ingezet onder wielrenners zelf. Ditmaal is het te bereiken publiek groter en meer divers. “De actie komt onder andere terug in de wandel- en fietsnieuwsbrieven van de ANWB, maar we brengen hem ook onder de aandacht bij VVV-punten en winkels waar veel fietsrecreanten komen. Veiligheid bereiken mensen samen. Daarin heeft iedereen een verantwoordelijkheid, niet alleen de wielrenner.”
Toch beaamt ook Brugmans dat die groep misschien wel extra stappen moet nemen en extra kwetsbaar is. Dat is de reden dat de NTFU bij wielerverenigingen begonnen is met de opleiding tot wegkapitein. “Het kan van grote invloed zijn op een groep fietsers als er iemand is die het parcours goed kent, iets verder vooruit kijkt en in de gaten houdt hoe het peloton zich over de weg beweegt.”
Bijschaven rij- en valvaardigheden
Naast de opleiding tot wegkapitein is er de training ‘Zeker op je Zadel’ van VeiligheidNL. Met die training kunnen wielrenners hun rij- en valvaardigheden bijschaven. Dit is afgeleid van het succes van valtrainingen op jonge leeftijd. Brugmans: “Wij hebben een speciaal lespakket met valtechnieken samengesteld voor gymlessen op basisscholen. Het aantal blessures na valpartijen liep met de helft terug na het volgen van die lessen.”
Aangemoedigd door die goede resultaten ontwikkelde VeiligheidNL een training voor de paardensport, waarbij via maneges valvaardigheden worden aangeleerd bij ruiters. Ook daar werd succes geboekt en nu is er dus een training voor fietsers, waar naast valtechnieken ook rijvaardigheid aan bod komt. Groot verschil is dat de organisatiegraad in die sport niet erg hoog is. Brugmans: “Uit praktische overwegingen is dit nu in eerste instantie bedoeld voor verenigingen van wielrenners en mountainbikers, maar als het aanslaat dan zullen we kijken naar hoe we deze trainingen onder een grotere groep kunnen aanbieden.”
"Zo’n cultuuromslag kan een lange weg zijn, maar het is met de wielerhelm ook gelukt"
Veiligheid automatisme
Brugmans hoopt uiteindelijk toe te gaan naar een situatie waarin speciale projecten en campagnes niet meer nodig zijn. Dat zou betekenen dat veiligheid bij wielrennen een automatisme is, zowel bij de sporters als bij medeweggebruikers. “Zo’n cultuuromslag kan een lange weg zijn, maar het is met de wielerhelm ook gelukt. Dat is zo’n vanzelfsprekendheid geworden dat de sport hem heeft geadopteerd.”
Voor meer informatie: klik hier