door: Leo Aquina | 11 december 2014

“We willen de wielersport interessanter maken voor het publiek”, zegt teammanager Iwan Spekenbrink van het Nederlandse Giant-Shimano. Elf Word Tour-ploegen verenigden zich eind november in Londen in Velon, een bedrijf dat op zoek gaat naar nieuwe economische modellen in het wielrennen. De Nederlandse ploegen Giant-Shimano en Belkin stonden in de Tour de France van 2013 mede aan de wieg van dit nieuwe samenwerkingsverband. In een sport die niet bekend staat om zijn grote saamhorigheid gaan de elf ploegen op zoek naar samenwerking met raceorganisatoren en bonden. Ook manager Richard Plugge van Belkin is enthousiast: “Als we samenwerken met de teams kunnen we de commerciële belangen beter in de markt zetten.”

Wielerteams zijn in grote mate afhankelijk van sponsors. Hoewel de twee Nederlandse World Tour-ploegen erin zijn geslaagd nieuwe sponsors te vinden voor het komende seizoen – Giant-Shimano gaat verder als Giant-Alpecin en Belkin als Lotto-Jumbo – vormt die afhankelijkheid een constante bedreiging voor de continuïteit. Naast de ploegen vormen de internationale wielerbond als regelgevend orgaan en de organisatoren van de koersen als rechthebbenden een machtsfactor waar de ploegen zich vaak naar moeten schikken. De commerciële mogelijkheden van de ploegen zijn beperkt.

Samen
De afgelopen jaren werd in het peloton regelmatig gesproken over een breakaway league. Een aantal ploegen overwoog serieus om zelf een nieuwe wedstrijdreeks te starten, waarin hun commerciële ambities niet zouden worden gehinderd door het keurslijf van de UCI en de wurggreep van de ASO (Amaury Sport Organisation), die onder meer de Tour de France en grote klassiekers als Luik-Bastenaken-Luik en Parijs-Roubaix organiseert. Spekenbrink en Plugge zagen die breakaway league niet zitten:

“Wij willen juist overleg met de organisatoren en met de UCI. Je kan als ploegen wel zeggen dat je het zelf allemaal gaat doen, maar daarmee creëer je alleen maar meer verdeeldheid. We moeten het samen doen. Als het goed is voor de wielersport in zijn algemeenheid, dan is het ook goed voor de UCI, de organisatoren en de ploegen”, aldus Plugge.

Avignon
Het samenwerkingsverband ontstond tijdens een overleg op de rustdag van de Tour de France 2013 in Avignon. “Wij hebben toen in klein gezelschap om de tafel gezeten om de toekomst van de sport te bespreken”, vertelt Spekenbrink. “Samen hebben we een bepaalde kracht. We kunnen de fans beter bij de sport betrekken en de sport vanuit de ploegen interessanter maken.” Het samenwerkingsverband functioneerde vanaf de Tour 2013 onder de naam ‘Avignon’ en eind november kreeg het dus zijn beslag in het nieuwe bedrijf Velon.

Spekenbrink: “Dat is een lang en intensief proces geweest. Hoe ga je het inrichten? Hoe ga je zaken verdelen?” De ploegen hebben ervoor gekozen om bepaalde beeldrechten onder te brengen in het nieuwe gezamenlijke bedrijf. Plugge: “Daar hebben we afspraken over. Die beelden kunnen we nu als teams gezamenlijk verkopen.” De Brit Graham Bartlett, die eerder bij de UEFA werkte en commercieel directeur was van voetbalclub Liverpool, is directeur van het nieuwe bedrijf, waar vertegenwoordigers van alle elf ploegen in zitten.

Wederzijdse afhankelijkheid
De nieuwe economische modellen waarover Spekenbrink en Plugge spreken, zijn vooral gericht op technologie. Daarvan heeft het wielerpubliek het afgelopen seizoen de eerst voorproefjes al kunnen zien. “De ASO heeft Avignon voor de Tour van 2013 gevraagd of zij beelden van de ploegen mochten gebruiken en dat is na overleg ook gebeurd. De ploegen die nu bij Velon zitten hebben in de Tour al met on board camera’s rondgereden”, vertelt Plugge.

Spekenbrink legt uit waarom dit zowel voor de ploegen als voor de ASO interessant is. “Die beelden maken de sport aantrekkelijker voor de fans. Als ploegen kunnen wij die beelden wel schieten, maar de organisator van de wedstrijd heeft de rechten over wedstrijdbeelden, dus ik mag die beelden alleen thuis op de bank bekijken. De ASO wil die beelden graag hebben, maar zij hebben de ploegen nodig om de camera’s te plaatsen. We hebben elkaar dus nodig.”

Geen Franse en Spaanse ploeg
Naast de tweede Nederlandse ploegen zijn Lotto, Omega Pharma-Quickstep, BMC, Garmin, Lampre, Orica, Team Sky, Tinkoff-Saxo en Trek van de partij in Velon. Opvallende afwezigen zijn de Franse World Tour-ploegen, het Spaanse Movistar en Astana uit Kazakstan. Waarom doen er eigenlijk maar elf ploegen mee? Plugge en Spekenbrink willen niet speculeren over de motivatie van de niet-deelnemende ploegen. Grote zorgen maken zij zich daar echter niet over. Spekenbrink:

“Je hebt altijd ploegen die de kar trekken en anderen die volgen. Als de tijd rijp is zullen er misschien meer aansluiten. De deur staat altijd open en we zullen naar ieder voorstel luisteren. Het ligt in eerste instantie voor de hand dat het dan over World Tour-ploegen gaat, maar wie weet ook ploegen van een niveau daaronder.”

Naast Velon zijn alle ploegen ook al verenigd in de AIGCP (Association International des Groupes Cyclistes Professionels). Was het niet mogelijk geweest om de zaken die Velon voor elkaar wil krijgen via dat orgaan te regelen en in hoeverre bijten beide organisaties elkaar? “De AIGCP is een organisatie die de belangen van alle ploegen behartigt, dus ook van de continentale en de pro-continentale teams”, aldus Plugge. “Dat is een politieke organisatie die verder geen commerciële rechten heeft. Als Velon werken we daar nauw mee samen. Dat bijt elkaar absoluut niet, het versterkt elkaar alleen maar.”

Eén wielerverhaal
Naast de technologische manieren om het wielrennen in beeld te brengen, wordt er binnen Velon nagedacht over de wielerkalender. Plugge: “Het zou goed zijn als de wielersport door het hele jaar heen één verhaal te vertellen heeft. Welke wedstrijden zijn belangrijk, waar gaat het om. De World Tour is een goed initiatief, maar het kan voor het publiek nog duidelijker.” Die duidelijkheid wil Plugge op alle vlakken. “We willen deze sport zijn geloofwaardigheid teruggeven met openheid en transparantie. Ook in dat opzicht spelen die camerabeelden vanuit de cockpit een belangrijke rol.”

Voor meer informatie: www.velon.cc