door: Bas Kammenga | 12 mei 2022
Hoe is het gesteld met de vitaliteit van de sportverenigingen in Gouda? De uitkomsten van een vitaliteitsscan bij sportverenigingen in de gemeente Gouda hebben concrete aanknopingspunten opgeleverd. En de zestig respondenten krijgen maatwerk op basis van de input die ze hebben geleverd. De scan geeft namelijk ook inzicht in de terreinen waarop sportaanbieders ondersteuning nodig hebben of verlangen. Elke twee jaar wordt de scan herhaald.
"De Goudse sportverenigingen staan er goed op", aldus Bram van Pelt, sinds één jaar 'coördinator Sterke Sportaanbieders' bij SPORT•GOUDA, een organisatie die uitvoerende zaken op sportgebied verricht. Er werken 70 mensen, waaronder twee verenigingsondersteuners. “Mijn collega Rogier Zandijk is in 2019 aan de slag gegaan met de vraag hoe het gesteld was met de core business bij de sportverenigingen in Gouda”, vertelt Van Pelt. “Daarnaast wilden we inzicht in hoe we het beste ondersteuning konden bieden. Ten derde waren we benieuwd naar de potentie voor het vergroten van de maatschappelijke rol van de verenigingen. Hiervoor hebben we een digitale vragenlijst ontwikkeld en naar de verenigingen gestuurd. De resultaten zijn per vereniging teruggekoppeld en tot slot gebundeld in een rapportage die ook is aangeboden aan de gemeente en de basis was voor onze verenigingsondersteuning.”
Proces
Na de nulmeting in 2019 was het aanvankelijke idee om twee jaar later de scan opnieuw uit te voeren. Wegens corona is dat een jaar opgeschoven. “Eind 2021 is de vragenlijst afgenomen. In het eerste kwartaal van dit jaar is het rapport opgesteld. Momenteel ben ik bezig met één-op-één gesprekken met alle verenigingen. Door het format van de scan kunnen we aan de hand van resultaten maatwerk leveren.”
“We hebben zestig verenigingen aangeschreven. Daarvan hebben 33 clubs de scan ingevuld. Uit die groep zijn er weer 21 verenigingen die hebben aangegeven in een individueel gesprek zowel de algemene resultaten als de specifieke individuele vragen één op één te willen bespreken. Het is heel divers waarover ze willen spreken. Van accommodatievraagstukken, tot hulp bij ledenwerving en ondersteuning op juridisch vlak. Door de wijze waarop de scan wordt uitgevoerd, komen de clubs er vaak ook achter waar ze eventueel nog specifieke hulp kunnen gebruiken.”
Na corona was er nauwelijks een daling van leden waar te nemen
Trends
In de resultaten van dit jaar zijn duidelijke trends waar te nemen. “Het aantal respondenten bij de twee peilingen is vergelijkbaar, maar de resultaten zijn niet altijd één op één op elkaar te leggen, omdat de respondenten bij de twee enquêtes niet uit precies dezelfde verenigingen bestaan. “Tien procentpunt meer verenigingen hebben een beleidsplan opgesteld, elf procentpunt meer verenigingen hebben een voltallig bestuur en twaalf procentpunt meer verenigingen hebben die maatschappelijke rol gepakt. Er zijn daarnaast meer verenigingen met een sfeer zoals de leden dat graag willen. Maar ook is er een enkele club waarvan de toekomst op financieel gebied somber wordt ingeschat.”
Er zijn ook resultaten uitgekomen die corona-gerelateerd zijn. "De pandemie had weliswaar financiële impact, maar de clubs konden hun hoofd boven water houden. Zo is er nauwelijks een daling van leden waar te nemen. Clubs hadden wel extra moeite met het bereiken van de leden en door de beperkende overheidsmaatregelen.”
Doelstellingen
SPORT•GOUDA heeft de conclusies vertaald naar zeven programmalijnen. “We hebben de onderzoeksdata zelf geïnterpreteerd en vertaald naar concrete doelstellingen. Bijvoorbeeld op het gebied van duurzaamheid, de gezonde sportkantine en rookvrije sportterreinen. We zien ook al positieve trends die aansluiten aan bij actuele regelgeving en maatschappelijke vraagstukken. Aan begeleiding bij afvalverwerking, het tot stand brengen van LED-verlichting en de aanschaf van zonnepanelen is ook veel behoefte bij veel clubs. Het is zaak om daarin door te pakken.”
Een ander thema is vernieuwend sportaanbod voor bijvoorbeeld ouderen, mensen met een beperking en sportaanbod voor statushouders is ook een concreet voorbeeld dat wordt aangepakt. “Er ligt een vluchtelingenboot in Gouda. Op elke maandag om elf uur kunnen deze statushouders trainen bij voetbalclub ONA. Verder heeft rugbyclub RFC Gouda aangegeven dat Oekraïense vluchtelingen van harte welkom zijn om zich aan te sluiten bij de trainingen. En volleybalclub VollinGo is bezig met ‘no jump’-volleybal voor ouderen op te starten.”
"Als er andere gemeenten zijn die ook overwegen om een scan te gaan uitvoeren mogen ze altijd contact opnemen om advies te vragen"
Uitdagingen
Verenigingen hebben de ‘basis’ behoorlijk op orde. Er zijn vrijwel geen verenigingen met grote financiële zorgen. Wel zijn er een aantal overkoepelende uitdagingen te benoemen. Deze liggen vooral op beleidsniveau, het versterken van de bestuurlijke kracht, het structureel werven en behouden van voldoende vrijwilligers en kader, het optimaliseren van de accommodaties en het verhogen van de inkomsten.
SPORT•GOUDA is enthousiast over de opzet van de scan en hoe de uitkomsten bruikbaar zijn in de belangrijkste missie van verenigingsondersteuning: het versterken van de Goudse sportaanbieders. In 2023 volgt de volgende scan en begint de cyclus weer opnieuw. Tot slot geeft Van Pelt nog aan: "Als er andere gemeenten zijn die ook overwegen om een scan te gaan uitvoeren mogen ze altijd contact opnemen om advies te vragen."
Voor meer informatie: De kracht van Goudse sportverenigingen