door: Rutger Oosting | 7 april 2022
Geert Geurken (strategisch adviseur sport en bewegen van Sportbedrijf Arnhem) bedacht samen met Peter Dooijeweerd (bestuursvoorzitter van de Delta Scholengroep) de essentie van het zogenaamde '2+1+2-model'. "Twee uur kwalitatief goed bewegingsonderwijs, één uur extra bewegen binnen het curriculum (bijvoorbeeld bewegend leren in de lessen rekenen en taal) en twee uur beweegaanbod na schooltijd rondom de school”, legt Geurken uit. "Dit is belangrijk omdat kinderen steeds minder zijn gaan spelen en bewegen, waardoor hun motoriek verslechtert en dit in combinatie met een slecht eetpatroon vaak leidt tot overgewicht."
Het model is vervolgens in samenwerking met de gemeente Arnhem, het primair onderwijs, medewerkers van Sportbedrijf Arnhem, diverse Arnhemse sportaanbieders en de JOGG-regisseurs verder ontwikkeld. Inmiddels is de 2+1+2-aanpak al enkele jaren in het schoolsysteem geïntroduceerd. “Het gaat niet alleen over meer bewegen, maar gaat ook over de kwaliteit van bewegen. Op jonge leeftijd veel, divers en met plezier bewegen zal eerder leiden tot een positieve houding ten aanzien van bewegen en sport. De motorische ontwikkeling wordt ook gemonitord met motorische testen onder de kinderen.” Voor de kinderen zorgt de aanpak uiteindelijk dat ze minimaal vijf uur per week bewegen op en rondom school. "En omdat bewegen ook in het curriculum verweven is kost het beter leren bewegen niet eens extra onderwijstijd.”
Na de eerste lockdown was een groter deel van de basisschoolkinderen in Nederland motorisch minder vaardig dan kinderen van die leeftijd vóór de lockdown
Een actuele noodzaak om de motoriek van kinderen te verbeteren bleek nog eens uit onderzoek door het Mulier Instituut: na de eerste lockdown vanwege corona in het voorjaar van 2020 was een groter deel van de basisschoolkinderen (4-12 jaar) in Nederland motorisch minder vaardig dan kinderen van die leeftijd vóór de lockdown.
Skills Box
Als extra toevoeging aan de 2+1+2-aanpak bedacht Geurken de Skills Box. Een box met een divers palet aan goed uitgezochte materialen die specifiek gericht zijn op basale beweegvaardigheden van de kinderen. De box is geschikt voor kinderen van groep 4 tot en met 8 en de inhoud maakt bijvoorbeeld pauzesport effectiever en leuker, volgens Geurken. “Dan gaat het om springen, balanceren, vangen, gooien, mikken en ga zo maar door. De Skills Box is echt om kinderen de basisprincipes van bewegen te leren. En natuurlijk om veel en met plezier in beweging te zijn.” Geurken vertelt dat de principes van de door de HAN ontwikkelde BLOC-test - waarmee je als vakdocent inzicht krijgt in de huidige vaardigheden en de potentie van leerlingen op het gebied van sport en bewegen - verwerkt zijn in de box.
De Skills Box is een groot succes, alle 65 scholen in Arnhem zijn inmiddels voorzien. “De reacties waren overweldigend omdat het zo concreet is. Als de Skills Box op het plein wordt neergezet dan is hij binnen enkele seconden helemaal leeg en zijn alle kinderen aan het bewegen. Ook de scholen zelf zijn heel enthousiast omdat er een totaalpakket van sport- en spelmateriaal aangeboden wordt en dat goed op te bergen is in een duurzame box.”
"Het doel is om alle scholen in de gemeenten waar een Decathlon-vestiging zit te voorzien van de Skills Box"
Uitrol in samenwerking met Decathlon
De bedoeling is dat de Skills Box uitgerold wordt in heel Nederland. Dit gebeurt in samenwerking met sportwinkel Decathlon. “Hoe dat zo is gekomen? Ik ben bij Decathlon Arnhem binnengestapt en heb mijn verhaal over de Skills Box en het 2+1+2-model gedaan. Die jongens waren eigenlijk meteen heel enthousiast en wilden aan de slag. Zo simpel kan het soms zijn. Het doel is om alle scholen in de gemeenten waar een Decathlon-vestiging zit te voorzien van de Skills Box.”
Het belangrijkste doel hierbij is dat de kinderen veel en divers gaan bewegen, in plaats van als ze thuis komen meteen achter de laptop te kruipen. “Het gaat om de toekomst van kinderen, met hun gezondheid gaat het in heel veel gevallen echt niet goed. We zijn kampioen stilzitten, bleek uit een internationale studie onder 38 landen uit 2016 door de Active Healthy Kids Global Alliance. Dat heeft uiteraard zo zijn gevolgen, zegt Geurken. “Wij hopen met het 2+1+2-model en de Skills Box een bijdrage te leveren aan het probleem. Je moet klein beginnen, anders gaat het niet lukken. De Skills Box kan een begin zijn richting die stip op de horizon.”
Geurken is optimistisch. “Er is veel belangstelling voor de 2+1+2-aanpak en de Skills Box vanuit andere gemeenten. Die zien of horen over de scholen in Arnhem die hiermee zijn begonnen. Zo kunnen we in het hele land aan de slag om de Nederlandse kinderen meer en beter te laten bewegen, gezonder te maken en klaar te stomen voor hun verdere sportleven door allereerst de nodige basisvaardigheden aan te leren.”