door: Bas Kammenga | 20 mei 2021
De gemeente Den Haag heeft G-sport hoog op de agenda staan en is gastheer van twee grote evenementen voor deze doelgroep van sporters die niet kunnen deelnemen aan het reguliere sportaanbod. De gemeente heeft daarvoor diverse loketten en diensten, zoals een Beweegloket en een Mobilitheek. Ook wordt samenwerking gezocht met omringende gemeenten en daarnaast wordt er onderzoek gedaan naar vraag en aanbod van de G-sport in Den Haag.
Maartje Maarleveld is zowel richting beleidsmedewerkers als aan de kant van de uitvoering de spil binnen de gemeentelijke organisatie. Als sportconsulent voor mensen met een beperking is zij nauw betrokken bij alles wat er op dit moment gaande is in Den Haag. “We onderscheiden vijf groepen G-sporters, die met een lichamelijke, zintuigelijke, psychosociale, verstandelijke beperking en chronische aandoening”, somt Maarleveld op. “Maar daarmee zijn we er nog niet. Elke sporter met een beperking verdient het om zijn of haar sport te kunnen uitoefenen. En dat vereist maatwerk.”
"Er zijn in Den Haag circa 50 reguliere verenigingen die G-sport aanbieden"
Inclusief
Binnen de Regio Haaglanden, ‘de elf gemeenten rond Den Haag die begrensd worden door Leiden en Rotterdam’, is er een brede schakering van verenigingen met aanbod voor G-sporters. “Er zijn omniverenigingen voor personen met een verstandelijke of fysieke beperking. Maar ook clubs die bijvoorbeeld alleen schieten of paardrijden aanbieden. En er is een hardloopvereniging voor blinden. Bovendien zijn er in Den Haag circa vijftig reguliere verenigingen die G-sport aanbieden, maar dat is bij de ene sport nu eenmaal eenvoudiger te realiseren dan bij de andere. Judo is zo’n sport die volledig ‘inclusief’ wordt aangeboden. Daar doen zowel kinderen met fysieke als verstandelijke beperkingen samen met kinderen met gedragsproblematiek mee in reguliere groepslessen,” vertelt de sportconsulent.
Het is de kunst om het aanbod af te stemmen op de vraag uit de regio. “We hebben een Beweegloket waar mensen met een beperking terecht kunnen voor een advies- of ondersteuningsgesprek. We brengen in kaart wat iemand wil doen en waar dat kan. Belangrijk is dat de beweegcoaches alle informatie verzamelen en bijhouden waar de behoefte ligt. Daarbij kijken we over de gemeentegrenzen geen. Zo kunnen we zien dat er vraag is naar een bepaalde vorm van boksen als er meerdere meldingen zijn gedaan in de afgelopen maanden. Zo voorkomen we dat het aanbod teveel versnipperd wordt.”
Mobilitheek
Momenteel is er een pilot gaande, genaamd Mobilitheek. “Dat is een sporthulpmiddelenuitleen”, verduidelijkt Maarleveld. “Wie een fysieke beperking heeft, kan daar terecht om een bepaald hulpmiddel uit te proberen. Ze kunnen ervaren of een sport of beweegactiviteit bij ze past, zonder dat ze daar meteen een eigen hulpmiddel voor hoeven aan te schaffen. Daarbij gaat het niet puur en alleen om sporten, maar ook om bewegen. Zo is er bijvoorbeeld een driewielfiets voor dagelijks gebruik. Na een periode van één jaar, willen we deze pilotfase graag nog eens twee jaar verlengen om het ‘na corona’ een goede kans te geven. Er ligt ook een link naar het uiteindelijke gebruik van de personen die het hebben uitgeprobeerd. Een vraagstuk is of zij het ook daadwerkelijk binnen hun WMO-budget (Wet Maatschappelijke Ondersteuning, red.) aangeschaft kunnen krijgen.”
"De evenementen zijn een uitgelezen mogelijkheid om verenigingen die G-sport aanbieden in het zonnetje te zetten en een plek in het gehele sportaanbod te geven"
Evenementen
Het kalenderjaar 2020 had in Den Haag hét jaar moeten worden voor sport en beweging voor mensen met een beperking. De Invictus Games - de wereldspelen voor fysiek en mentaal gewonde militairen - zijn inmiddels doorgeschoven naar 2022. De Special Olympics | Nationale Spelen (SONS) gaan in aangepaste vorm door op 11, 12 en 13 juni. En het Olympisch Festival rondom de Olympische en Paralympische Spelen van Tokio, zullen ook aanstaande zomer een aangepast programma kennen na één jaar uitstel. Alles uiteraard door de gevolgen van de coronapandemie.
“We hebben bij de SONS een digitale opening en sluiting en ook diverse fysieke dagevenementen. Daarbij zijn we natuurlijk nog steeds afhankelijk van de dan geldende maatregelen. De organisatie van het evenement is gelukkig heel open en flexibel. Voor het Olympisch Festival hopen we in augustus natuurlijk dat er vooral buiten weer veel mag. En de Invictus Games gaan volgend jaar zelfs mogelijk in de oorspronkelijke vorm door. Dat is dan weer een klein voordeel van het lange uitstel.”
De gemeente Den Haag wil twee dingen bereiken met het faciliteren van de organisatie van deze toernooien met nationale en internationale uitstraling. Aan de ene kant laten zien wat sporters met een beperking allemaal kunnen. Hoe sport en bewegen kunnen motiveren om doelen te bereiken en mensen verder te kunnen helpen. En aan de andere kant is de doelstelling om personen met een beperking ook letterlijk in beweging te krijgen. Ook zijn de evenementen een uitgelezen mogelijkheid om verenigingen die G-sport aanbieden in het zonnetje te zetten en een plek in het gehele sportaanbod te geven.
Onderzoek
Samen met Kenniscentrum Sport en Bewegen en de Haagse Hogeschool wordt momenteel uitvoerig onderzoek gedaan naar sporten voor mensen met een beperking. We brengen het sport- en beweeglandschap voor mensen met een beperking in kaart en kijken waar we nu staan, wat er beter zou kunnen en waar er kansen liggen. We vergelijken onszelf ook, waar mogelijk, met andere gemeenten en gaan aan de vraagkant op zoek naar de ‘beleving’ en de randvoorwaarden. Ook brengen we het aanbod in kaart.”
“We stellen de vraag of de ‘Ooievaarspas’ ook voldoet voor deze categorie sporters en vervoer is een belangrijk thema. Daarbij zijn er voor de hand liggende ‘vindplekken’ voor sporters, maar is het voor ons bijvoorbeeld lastig om mensen met chronische aandoening of fysieke beperking die nog niet sporten of bewegen te vinden. Zowel mensen binnen als buiten Den Haag kunnen aan het onderzoek deelnemen via deze link. Op basis van de resultaten van eind juni worden in september de eerste resultaten verwacht. Maar ook na die periode laten we de enquête open staan, zodat we de data later weer kunnen vergelijken.”
"Vanuit het Beweegloket zijn we actief op twee ziekenhuisafdelingen voor personen met hartrevalidatie"
Tot slot vraagt Maarleveld aandacht voor een bijzonder initiatief in samenwerking dat zich in een pilotfase bevindt: “Vanuit het Beweegloket zijn we actief op twee ziekenhuisafdelingen voor personen met hartrevalidatie. We houden spreekuren om deze patiënten door te verwijzen naar een aanbod dat past bij hun mogelijkheden, wensen en behoeftes. Vaak kunnen patiënten tien weken revalideren op kosten van de zorgverzekeraar, maar houdt daarna de intensieve begeleiding op. Een deel van de mensen weet daarna onvoldoende in beweging te blijven en daarom hebben wij nu de link gelegd. Mensen reageren enthousiast en worden geholpen met een aanpak die bij hen past. In de vorm van sporten of op een andere manier bewegen. Binnenkort organiseren we een bijeenkomst met artsen en fysiotherapeuten uit andere ziekenhuizen en daar is veel belangstelling voor. Het is wellicht een mooi aanknopingspunt voor andere ziekenhuizen in het land.”
Voor meer informatie: www.specialolympics2020.nl, www.mobilitheek.nl en Sporten en bewegen voor mensen met een beperking en/of chronische aandoeningen in regio Haaglanden