door: Leo Aquina | 1 april 2021
Sportstimulering in coronatijd, makkelijk is het niet. Hoewel de geluiden vanuit het OMT en Den Haag langzaamaan positiever worden ten aanzien van sport en bewegen, zorgen de maatregelen om de pandemie in te dammen al meer dan een jaar voor toenemende beweegarmoede in het hele land en dat terwijl sport en bewegen de bevolking weerbaarder maakt tegen de ziekte. AmstelveenSport, het gemeentelijk sportbedrijf van Amstelveen, ging al vanaf dag één van de eerste lockdown op zoek naar alternatieven om met name de kwetsbare groepen in de gemeente in beweging te houden. “We zijn uit noodzaak anders gaan denken, maar daar zijn ook mooie innovaties uit voortgekomen”, vertelt manager sportservice Joris van Soerland.
Amstelveen is een gemeente met relatief veel ouderen. “Wij richten onze stimuleringsprogramma’s als het gaat om bewegen met name in coronatijd veel op ouderen”, aldus Van Soerland. Normaal gesproken zijn ouderen niet de makkelijkste doelgroep om te bereiken, maar de lockdown heeft daar ironisch genoeg een positieve invloed op gehad.
“Ouderen zijn uit noodzaak online een stuk vaardiger geworden, in eerste instantie vaak geholpen door kinderen en kleinkinderen. Daardoor is die groep op allerlei manieren beter te bereiken.” Toch gebruikt AmstelveenSport ook nog traditionele manieren om ouderen te bereiken, met name in het begin van de lockdown waren de medewerkers daar creatief in. Buurtsportcoach Mieke Regelink begon in Amstelveen met balkonzwaaien. “Daar is ze op eigen initiatief mee gestart”, vertelt Van Soerland. “Ze ging verpleeghuizen langs en riep de mensen vanaf de straat naar buiten om balkongymles te geven. Dat kreeg aandacht van SBS6 en op die manier kwam er zelfs een nationale balkonzwaaidag van de grond.” De buurtsportcoaches bleven met initiatieven komen. “Het team is heel enthousiast. Iedereen kijkt steeds verder naar mogelijkheden om mensen beter aan het bewegen te krijgen.”
“De meeste zwembadmedewerkers zaten thuis dus ze waren blij dat ze op deze manier wat konden doen”
Waar het balkonzwaaien een spontaan initiatief was, kwam AmstelveenSport direct na het ingaan van de eerste lockdown vorig jaar maart ook met activiteiten vanuit de organisatie. Van Soerland: “De eerste reactie vorig jaar was natuurlijk balen, maar onze buurtsportcoaches zijn meteen gaan kijken hoe we mensen onder deze omstandigheden toch in bewegen konden houden. We konden bijvoorbeeld geen wandeltochten met grote groepen meer organiseren.” Medewerkers van AmstelveenSport vonden zichzelf opnieuw uit. Van Soerland: “De zwembaden moesten ook dicht en de zwembadmedewerkers zaten plotseling allemaal thuis. Veel collega’s zijn toen in kleine groepen en zelfs één-op-één met ouderen gaan wandelen.” AmstelveenSport had weinig moeite om de medewerkers gemotiveerd te krijgen voor alternatieve werkzaamheden. “De meeste zwembadmedewerkers zaten thuis dus ze waren blij dat ze op deze manier wat konden doen.”
SportKort!
De wijzigingen in het coronabeleid zorgden vooronzekerheid. “Door de lockdown moest AmstelveenSport iedere keer na een persconferentie, net als alle andere sport- en beweegaanbieders, hun activiteiten steeds weer uitstellen. Wel is er binnen het team afgesproken dat er activiteiten klaar moeten staan zodra er één of meerdere versoepelingen zijn toegestaan’, vertelt van Soerland. “Nu het zwembad weer open is voor zwemlessen voor kinderen tot 12 jaar, hebben we een sportieve activiteit voor ouders die moeten wachten op hun kinderen: SportKort! In plaats van buiten of in de auto te wachten bieden we deze ouders onder meer een bootcamples van 25 minuten aan, waarbij ze zelf lekker in beweging zijn. De reacties zijn zeer positief.”
"We hebben ook beweegmemory bedacht in twee versies, één voor kinderen en één voor ouderen"
Naast fysieke activiteiten kwamen medewerkers van AmstelveenSport ook met andere innovatieve ideeën zoals beweegganzeborden. Van Soerland legt uit: “Dat is het ouderwetse ganzeborden, maar in dit geval met een beweegopdracht bij elk vakje. Het is een spel dat meerdere doelgroepen zoals ouderen en kinderen (met ouders) online thuis kunnen spelen. Daarnaast hebben we ook beweegmemory bedacht in twee versies, één voor kinderen en één voor ouderen. Het principe is het zelfde als bij gewoon memory, maar op de achterkant van de kaartjes staat in dit geval een beweegoefening. Mieke Regelink heeft bovendien ook beweegbingo bedacht en dat hebben we samen verder ontwikkeld. Het is een echt fysiek bordspel met zestien beweegkaarten. We hebben een paar bijeenkomsten georganiseerd bij verzorgingshuizen en daar werd heel erg enthousiast gereageerd op de beweegbingo. We hebben het nu kleinschalig gepromoot en daar zijn al een paar bestellingen voor het spel uit voortgekomen. Dat heeft ertoe geleid dat we de beweegbingo nu ook in productie gaan nemen.”
Positieve effecten
Hoewel de coronacrisis een grote negatieve impact heeft op het beweegpatroon van met name kwetsbare groepen, gelooft Van Soerland dat er op langere termijn wellicht ook positieve gevolgen zullen zijn: “Als corona straks echt voorbij is en iedereen is gevaccineerd, denk ik dat iedereen weer lekker in teams kan sporten en in groepen kan wandelen. Bij de ouderen ontstaan nu het weer mag kleinere vaste wandelgroepjes van één tot vier mensen en je ziet dat mensen sneller even appen of bellen als er iemand niet komt opdagen. Eenzaamheid is ook door corona onder ouderen nog een nijpender probleem geworden en wellicht dat die iets grotere sociale controle daartegen helpt.”