door: Leo Aquina | 11 februari 2021

“Het is nog steeds geen gemeengoed onder oncologen dat het goed is voor patiënten om te sporten”, zegt Jeroen Ranzijn van stichting Tegenkracht. Toch blijkt uit wetenschappelijk onderzoek dat kankerpatiënten daar wel degelijk baat bij hebben. Stichting Tegenkracht ondersteunt al vijftien jaar kankerpatiënten die willen sporten. “Dit is serieus echt een heel mooie stichting”, zegt Myrthe Eggink (34), die zelf aan den lijve ondervond wat sport voor haar betekende toen zij getroffen werd door borstkanker. In januari presenteerde stichting Tegenkracht het boek ‘Mijn Tegenkracht’ met ervaringen van patiënten en behandelaars.

“Ik had in 2016 borstkanker gehad en toen het terugkwam in 2018, werd ik door iemand getipt op Tegenkracht”, vertelt Myrthe Eggink. “De eerste keer werd ik tijdens mijn behandeling op advies van het ziekenhuis begeleid door een fysiotherapeut, maar dat was mij niet actief genoeg. De benadering van Tegenkracht sprak mij enorm aan.” De fysieke beperking die de ziekte en de behandeling haar oplegde, viel Eggink zwaar: “Het was heel frustrerend. Ik fietste altijd veel in Amsterdam en dat was met het vorderen van de behandelingen steeds vermoeiender. Ik was gefocust op mijn fysieke conditie om het gevoel te krijgen dat ik weer wat kon.”

Balans
De steun van Tegenkracht betekende veel. Eggink: “Ik probeerde ook met de chemo en de bestraling altijd met de fiets naar het ziekenhuis te gaan, maar dat vergt enorm veel discipline, dan is het fijn als iemand je daarbij helpt.” Enerzijds stimuleerde Tegenkracht, maar anderzijds zorgde de expertise van de stichting ook voor een gezonde rem. “Ik was vrij rigoureus”, aldus Eggink. “Ik ging gelijk na mijn behandeling weer hockeyen en meteen ook hele wedstrijden, maar dat kost natuurlijk veel te veel energie. Je lichaam moet ook energie overhouden voor herstel. Je kunt ook wat rustiger aan beginnen.” 

Patiënten beginnen bij Tegenkracht met een intake. Eggink: “Ze gingen echt het gesprek met mij aan, wat vind je leuk, wat zijn je doelen?” Daarna volgt een verplicht sportmedisch onderzoek en dan wordt er een gezamenlijk plan opgesteld. Eggink kwam op die manier terecht bij een in oncologie gespecialiseerde fysiotherapeut bij Fysiomed in Amsterdam. “Ik wilde echt serieus sporten en dat werd enorm goed opgepakt, rekening houdend met de beperkingen die ik door de ziekte op dat moment had.”

Financiële tegemoetkoming
Los van de stimulans en de deskundige begeleiding, hielp Tegenkracht Eggink ook met een financiële tegemoetkoming. “Ik zou de stichting tekort doen als ik dat niet zou noemen, want dat is enorm belangrijk. Een specialistische en gerichte behandeling door een fysiotherapeut wordt maar deels vergoed door de zorgverzekeraar en er komen echt enorm veel kosten bij. Dankzij de financiële steun van Tegenkracht wordt zo’n traject voor veel meer mensen ook echt haalbaar. Ik ben Tegenkracht enorm dankbaar en ik gun de stichting een groter podium zodat meer patiënten hiervan kunnen profiteren.”

Met de publicatie van ‘Mijn Tegenkracht’ timmert de stichting op dat gebied aan de weg. In het boek worden wetenschappelijke publicaties aangehaald waaruit blijkt dat kankerpatiënten baat hebben bij sport en bewegen. Ranzijn: “Neem bijvoorbeeld het onderzoek van Laurien Buffart, waaruit bleek dat vrouwen met borstkanker niet alleen mentaal, maar ook fysiek voordeel hadden bij sport en bewegen. Dankzij sport hebben patiënten meer energie en kunnen de doses tijdens de behandeling worden aangepast. Uit onderzoek onder darmpatiënten is gebleken dat de hersteltijd afnam als er meer aandacht wordt besteed aan sport en bewegen.”

Onbekend maakt onbemind
Op dit moment ondersteunt Tegenkracht zo’n 350 patiënten per jaar, op het totaal aantal kankerpatiënten in Nederland is dat een druppel op een gloeiende plaat. Jeroen Ranzijn vertelt: “In Nederland krijgen zo’n 110.000 mensen per jaar de diagnose kanker. Wij willen zoveel mogelijk mensen laten profiteren van de ondersteuning die wij kunnen bieden, dus we werken hard aan onze naamsbekendheid, want onbekend maakt onbemind. Naar aanleiding van de publicatie van ons boek sprak ik een oncoloog die mij vroeg: hoe kan het dat ik jullie nog niet eerder kende?” 

De financiële tegemoetkoming waarmee Tegenkracht patiënten helpt, wordt veelal betaald uit donaties, maar dat is een wankel model. Ranzijn: “Op die manier konden we eigenlijk maar een beperkt aantal mensen helpen, dus zijn we om ons heen gaan kijken. De meeste mensen die kanker krijgen, werken en op die manier kwamen we bij de werkgevers uit. Een aantal grote werkgevers in Nederland, zoals de Rabobank, de politie en PON sturen hun werknemers tegenwoordig naar Tegenkracht als ze kanker krijgen en die bedrijven zorgen ook voor financiële steun. Op die manier vergroten wij onze slagkracht.” Daarnaast probeert Tegenkracht het gesprek aan te gaan met ziektekostenverzekeraars. Ranzijn: “De meeste verzekeraars hebben het niet in hun pakket, terwijl patiënten er echt baat bij hebben, maar daar is moeilijk beweging in te krijgen.”

Mijn tegenkracht
In het boek ‘Mijn Tegenkracht’ komen niet alleen ervaringen van patiënten en behandelaars aan bod, het boek beoogt een complete gids te zijn voor mensen met kanker die willen sporten en bewegen. Ranzijn: “je kunt het opdelen in drie stukken: de behandelprofessionals die vertellen over hun ervaringen, de patiënten en hun indringende verhalen, en tot slot allerlei achtergrondinformatie zoals over het maken van een sportplan. We geven mensen ook praktische handvatten. Mensen kunnen zich in de verhalen van het boek herkennen, maar daarnaast is het ook een roadmap voor mensen die willen weten wat ze kunnen doen als worden overvallen door kanker. We willen ook echt laten zien wat Tegenkracht te bieden heeft.”

Voor meer informatie: www.tegenkracht.nl