door: Leo Aquina | 14 januari 2021
‘Sport, de sleutel om prestatievermogen te beïnvloeden’, zo luidt de titel van de masterthesis van Hendrik van der Bent voor zijn MBA aan het Sport Management Institute in Groningen. Aan de hand van drie theorieën ging Van der Bent op zoek naar de betekenis van sport, niet zozeer voor het prestatievermogen van topsporters, maar vooral voor het functioneren van ‘gewone’ mensen. “We leven in een veeleisende maatschappij en we willen van alles op allerlei vlakken. Ook corona vraagt veel van ons. Om alle ballen goed in de lucht te houden moet je prestaties neerzetten. Daarin zit de parallel met topsporters. Die zijn immers iedere dag bezig met presteren”, aldus Van der Bent.
Voor zijn masterthesis combineerde Hendrik Van der Bent de theorieën over Sporting Capital van Nicholas Rowe, Appreciative Inquiry zoals beschreven door Robbert Masselink en de Golden Circle van Simon Sinek. “De Sporting Capital theorie gaat over sportparticipatie en de verschillende niveaus waarop sportparticipatie kan worden ingedeeld: hoog, midden en laag. Uit een artikel van Rowe getiteld ‘Onderzoek naar sportparticipatie’ komt naar voren dat niet-sporten leidt tot inactiviteit en dit kan negatieve gevolgen hebben, bijvoorbeeld voor de gezondheid”, aldus Van der Bent. “Hoe komt het dat mensen dit weten en toch niet gaan sporten?
Rowe kijkt daarnaar vanuit drie onderliggende factoren: psychologisch, sociaal-maatschappelijk en fysiologisch. Mensen die niet of weinig sporten hebben vaak een laag zelfvertrouwen, ze hebben niet het netwerk en ze zijn fysiek ook vaak niet goed toegerust. Om te doorgronden waarom mensen niet sporten en sportparticipatie te stimuleren, moet je dus inzetten op die driehoek.”
Storytelling
Als het gaat om het stimuleren van sportparticipatie komt Appreciative Inquiry aan de orde. Van der Bent: “Bij de theorie van Appreciative Inquiry gaat het erom wat het verleden ons heeft geleerd en wat naar de toekomst verbeterd kan worden. In de woorden van Masselink: ‘Het is een zienswijze om de wereld te beschouwen en een methode die mensen kunnen toepassen om doelen te bereiken die belangrijk en waardevol zijn.’
"Plezier speelt een enorm grote rol als het gaat om sport en als het gaat om prestatievermogen"
Het gaat om een transformatieve verandering, een verandering van het karakter, een inzicht, een nieuwe invalshoek als startpunt om met bestaande denkbeelden, overtuigingen of werkwijzen te breken en iets nieuws te creëren. Een belangrijk instrument daarbij is storytelling. Door het vertellen van verhalen kun je zaken goed overbrengen.”
Tot slot noemt Van der Bent de Golden Circle. “Appreciative Inquiry gaat erover hoe je verandering teweegbrengt, maar daarbij moet je ook antwoord geven op het waarom. Dat is de essentie om duurzaam succes te boeken.
Oud-topsporters
Vanuit de theorie ging Van der Bent in gesprek met acht experts. Op die manier kon hij zijn ideeën toetsen aan de praktijk. “Ik heb met mensen gesproken die uiteenlopende rollen vervulden in de sportwereld. Een van de mooiste voorbeelden was een voormalig top-volleyballer. Wat hij vertelde over zijn sportcarrière vond ik heel inspirerend. Hoe hij vanuit plezier in de sport uiteindelijk vanzelf ging presteren. Plezier speelt een enorm grote rol als het gaat om sport en als het gaat om prestatievermogen.”
Een andere oud-topsporter hield zich nu vooral bezig met psychologie. Van der Bent: “Hij vertelde bijvoorbeeld over de rol die ouders spelen bij het sporten van hun kinderen. De invloed is enorm. Als sportpsycholoog was hij vaak drukker met het begeleiden van de ouders dan van de kinderen zelf.”
"Mensen gaan niet duurzaam bewegen op basis van een extern advies van een medisch expert. Zij moeten hun eigen intrinsieke doelen hebben"
Van der Bents voornaamste conclusie is dat sport een enorme bijdrage kan hebben op het prestatievermogen van mensen, zowel in psychologisch, sociaal als fysiologisch opzicht. Toch sluit hij zijn ogen niet voor het afbreukrisico. “Dit afbreukrisico kwam ook naar voren in de verhalen van ex-topsporters. In sport telt alleen de winst. Als dat niet lukt, brengt het twijfels met zich mee. Daarnaast bestaat er altijd het risico op blessures. Begeleiding is van groot belang voor psychologisch evenwicht en om overbelasting en blessures te voorkomen.”
Persoonlijke drijfveer
Op welke manier kan Van der Bent de conclusies uit zijn onderzoek praktisch invulling geven? “Sporten kan ons veel opleveren en met name als het gaat om het thema preventie. Op dat gebied zou ik nog meer onderzoek willen doen. Als je echt veranderingen teweeg wil brengen, moet je zorgen voor maatwerk en dat is niet altijd even gemakkelijk. Als je mensen aan het sporten wil krijgen moet je op zoek naar intrinsieke motivatie, een persoonlijke drijfveer. Mensen gaan niet duurzaam bewegen op basis van een extern advies van een medisch expert. Zij moeten hun eigen intrinsieke doelen hebben.” Een concrete invulling van zijn ideeën voor vervolgonderzoek of de praktische invulling heeft Van der Bent nog niet. “Ik ben op zoek naar mogelijkheden om hier in de sportwereld mee verder te gaan.”
Voor meer informatie: masterscriptie MBA Sportmanagement van Hendrik van der Bent. Voor vragen stuur een bericht naar hendrikvdbent@hotmail.com