door: Frank Molema | 14 januari 2021
De wetenschappelijke kennis over talentontwikkeling wordt in de praktijk nog te weinig toegepast, vinden NMC Bright en de HAN University of Applied Sciences. Daarom lanceren zij vanaf februari drie nieuwe opleidingen die uiteindelijk de kwaliteit van talentherkenning in de sport moeten verbeteren.
Toen sportadviesbureau NMC Bright en de HAN University of Applied Sciences zo’n anderhalf jaar geleden met elkaar om tafel gingen, waren ze het snel eens. Op het gebied van talentherkenning is er veel wetenschappelijke kennis beschikbaar, constateerden ze, maar de vertaling naar de praktijk is onvoldoende. “Er zijn geen opleidingen, geen cursussen, specifiek voor dit onderwerp”, zegt Sebastiaan Platvoet, docent/onderzoeker op het gebied van talentherkenning- en ontwikkeling bij de HAN.
'Basic', 'advanced' en 'expert'
De kennisinstelling en het adviesbureau sprongen samen in dit gat en bieden vanaf februari opleidingen aan op drie niveaus: basic, advanced en expert. De ‘basic’ opleiding is voor iedereen die zijn basiskennis wil verrijken, zodat zij talent beter kunnen herkennen binnen hun eigen sport(vereniging). De cursist leert bijvoorbeeld wat talent herkennen complex maakt en hoe je processen van talentherkenning kunt verbeteren.
De ‘advanced’ opleiding gaat meer de diepte en is geschikt voor professionals die al basiskennis van de materie hebben. Het gaat hierbij onder meer om het implementeren van de processen zoals tools waarmee daadwerkelijk talentherkenning verbetert. Ook gaan cursisten met elkaar in discussie om van elkaar te leren.
De ‘expert’ opleiding verdiept nog meer en is gericht op professionals van hoger niveau, denk aan bondsmedewerkers die verantwoordelijk zijn voor talentherkenning en -ontwikkeling en talentcoaches. Nationale en internationale experts krijgen een rol in de opleiding, dat als doel heeft om een goed onderbouwd meerjarig beleidsplan neer te zetten waarmee talenten optimaal herkend worden.
“Ik vind het ongelooflijk boeiend hoe kinderen zich kunnen ontwikkelen als je ze de juiste mogelijkheden geeft"
Mochten de coronamaatregelen het toelaten, dan is het de bedoeling dat eind februari de eerste cursisten bij elkaar komen. Eerder wordt al begonnen met de ‘basic’ opleiding, die volledig digitaal gaat en hoe dan ook door kan gaan. Om iedere cursist voldoende aandacht te geven, is er per opleiding ruimte voor maximaal twintig deelnemers.
Binnen uur vol
De vraag ernaar is groot, merkt Platvoet. “Vorig jaar planden we een workshop voor 25 deelnemers die binnen een uur vol zat”, zegt hij. Nick Veenbrink, initiatiefnemer van de opleidingen namens NMC Bright, ziet eveneens dat er veel belangstelling is. “Sebastiaan en ik werken dagelijks met sportbonden en het amateur- en betaald voetbal. Gezien de vragen en reacties die we nu krijgen, is er een sterke behoefte”, zegt hij.
De talentexperts voelen sterk de drang om hun wetenschappelijke kennis over te brengen. Platvoet (HAN): “Ik vind het ongelooflijk boeiend hoe kinderen zich kunnen ontwikkelen als je ze de juiste mogelijkheden geeft. Daarnaast zijn de verschillen tussen kinderen groot, maar waardoor ontstaan nou die verschillen en kunnen die later ook weer verdwijnen?” Veenbrink (NMC Bright) vult aan: “Ik vind het verwonderlijk dat we hele grote groepen kinderen uitsluiten van ontwikkelkansen. Het thema grijpt me aan en is voor mij een drijfveer om er verandering in aan te brengen.”
Geboortemaandeffect
Platvoet noemt het alom bekende geboortemaandeffect als voorbeeld. Kinderen die vroeg in het jaar zijn geboren vallen op door hun kracht en snelheid en presteren mede daardoor beter dan hun teamgenoten of tegenstanders die later in het jaar geboren zijn. “Dit effect is nog steeds heel sterk aanwezig”, constateert Platvoet. “Als je te veel naar prestatie gaat kijken en op basis daarvan gaat selecteren, gaat het verkeerd. Dat willen we de cursisten duidelijk maken. Hoe houd je daar rekening mee? De bedoeling is het selecteren zo lang mogelijk uit te stellen.”
Op jonge leeftijd zijn werkhouding (hard willen werken) en sportief leervermogen (hoe snel pik je iets op) belangrijke aspecten, vervolgt hij. “Hoe stel je zoiets vast? Er is een methode ontwikkeld hoe je die aspecten kunt vaststellen. Die brengen we in de praktijk. Dit soort tools zijn makkelijk toe te passen en leren we aan de cursisten. Door middel van casussen en opdrachten gaan deelnemers wetenschappelijke inzichten toepassen in hun eigen context.”
"Pas vanaf een jaar of 12 à 13 is het mogelijk, in de meeste sporten, om beter te voorspellen wie meer mogelijkheden heeft in de toekomst succesvol te kunnen zijn”
HAN en NMC Bright benadrukken dat hun opleiding relevant is voor alle trainers en coaches. Op jonge leeftijd spreken zij liever niet over ‘talent’, aangezien het dan niet te voorspellen is wie later uiteindelijk succesvol wordt in de sport. “Het is de uitdaging bij kinderen op jonge leeftijd te herkennen wat ze dan kunnen en daar in je trainingen en wedstrijden op in te spelen. Talentherkenning is dan ook niet los te zien van talentontwikkeling”, aldus Platvoet. “En op jonge leeftijd gaat dat dan over alle kinderen. Pas vanaf een jaar of 12 à 13 is het mogelijk, in de meeste sporten, om beter te voorspellen wie meer mogelijkheden heeft in de toekomst succesvol te kunnen zijn.”
Voor meer informatie: opleiding 'Talentherkenning in sport'
