door: Nelleke van der Heiden | 10 oktober 2019

Nog geen 300 meter van de ALO van de Hogeschool van Amsterdam ligt een asielzoekerscentrum (AZC), ook nog eens in en bij de oude locatie van de ALO. “Ik had daar nog les, toen ik ALO-student was”, vertelt docent Heleen Kerkhoff. Er wonen daar veel kinderen en ze wilde iets voor die groep betekenen. Het idee voor gratis gymlessen voor de kinderen ontstond zo en al snel vond Kerkhoff vier vierdejaarsstudenten die de lessen wel als een soort stage wilden verzorgen. 

Heleen Kerkhoff trok met de vier studenten van de Academie voor Lichamelijke Opvoeding naar het AZC om met behulp van twee tolken aan de ouders uit te leggen wat ze de kinderen graag wilden aanbieden: een keer in de week een uur sporten voor kinderen in de basisschoolleeftijd, dus van 4 tot 12 jaar. 

Vechtpartijtje
De kinderen, die vaak niet veel meer te doen hadden dan naar school gaan, waren meteen enthousiast. Zo enthousiast dat ze de ALO-studenten de eerste keer ook wel een beetje overdonderden. De studenten hadden in de gymzaal – die de ALO hiervoor beschikbaar stelde – allerlei klein materiaal klaargelegd voor de les. De kinderen stormden naar binnen en “zagen de materialen als kans om ze op elkaars hoofd te gooien, wat meteen resulteerde in een vechtpartijtje”, vertelt Kerkhoff. 

Het was niet de enige uitdaging voor de studenten. De kinderen spraken soms nauwelijks Nederlands, kwamen uit een oorlogsgebied, veel hadden heel nare dingen meegemaakt, sommige kinderen waren er zonder ouders. Behalve een goede sportles verzorgen, moesten de studenten dus ook een vorm vinden om enige orde te houden en met kinderen omgaan die kampen met oorlogstrauma’s.

Zoektocht naar nieuwe studenten
Het is ze gelukt. Sterker nog, ze begonnen in maart aan een reeks van tien lessen, maar na de eerste tien weken zijn ze doorgegaan tot de zomer, vertelt Kerkhoff. Nu zijn deze studenten afgestudeerd en liggen de lessen stil. Daarom is de ALO-docent hard op zoek naar nieuwe studenten en een begeleider, want als het aan haar ligt, worden de gymlessen voor de AZC-kinderen zo snel mogelijk weer opgepakt. De eerste aanmeldingen zijn gelukkig binnen. Het past mooi binnen de minor special needs, maar andere vierdejaars ALO-studenten zijn ook welkom, aldus Kerkhoff.

Hoe ziet zo’n les er nou uit? De studenten halen de kinderen op bij het AZC en gaan samen met de kinderen naar de gymzaal. Daar wordt kort uitgelegd wat er die dag op het programma staat. Een korte uitleg, benadrukt Kerkhoff, want de kinderen beheersen de Nederlandse taal vaak nog niet goed en bovendien zien ze al die materialen al klaarliggen en willen ze uitgelaten aan de gang. “Elke les proberen we ze vijf nieuwe woorden die met sport te maken hebben te leren, bijvoorbeeld bal, stick, springen.” Na de uitleg gaan ze snel aan de slag en gaat er muziek aan. Omdat ze de kinderen echt een uur willen laten sporten, zijn ze met halen, brengen en de uitleg erbij meestal na vijf kwartier weer terug in het AZC.

Veiligheid
Doel is de kinderen lekker te laten bewegen en leren omgaan met materialen en toestellen die hier normaal zijn en die zij vaak nog niet kennen. En als ze onderweg ook nog leren op hun beurt te wachten en niet door elkaar te praten is dat mooi meegenomen. De studenten bereidden de lessen om de beurt voor, maar waren wel elke keer allemaal aanwezig. De zaal werd verdeeld in vakken en in elk vak was een student om de kinderen te begeleiden. Bij de een werd er een balspel gedaan of een simpel aftikspelletje, bij een ander draaide het om balanceren en in weer een ander vak konden de kinderen trampolinespringen. Daar moest de student die dat begeleidde wel echt dichtbij blijven staan en strak op de veiligheid letten, vertelt Kerkhoff. Ook een parcours afleggen, was een geliefd onderdeel van de les.

Voor de kinderen die af en toe moeite hadden om het hoofd koel te houden, waren er zandlopers. Als een kind zich misdroeg, moest-ie even naast de student van zijn of haar vak gaan zitten, zolang de zandloper liep. De eerste zandloper was goed voor een minuut afkoelen, de volgende liep twee minuten door en de derde vijf. “Maar die laatste hebben we nooit hoeven gebruiken.”

Zandlopers
De student probeerde in die een of twee minuten even met het kind te praten en na de ‘straftijd’ mocht het meteen weer lekker meedoen. “Ik houd niet zo van straffen, maar die zandlopers werkten erg goed.”

Kerkhoff hoorde van andere initiatieven die ook met kinderen uit AZC’s sportten en die soms echt op traumaverwerking gericht waren. Dat zijn deze gymlessen niet, zegt Kerkhoff. Ze gelooft wel dat het sporten de kinderen goeddoet, maar traumaverwerking was niet het doel. 

Pizza's
Dat die kinderen wel met de nodige bagage naar de gymles kwamen, vroeg wel wat van de studenten. Door hun bezoek vooraf aan het AZC wisten ze wel enigszins waar ze aan begonnen, vertelt Kerkhoff en ze gingen met de docent een paar keer even samen zitten. “Dat deden we ook een keer een avond met pizza’s. Waar lopen we tegenaan? Hoe gaat het, wat hebben we nodig? Dan konden ze hun ei kwijt bij elkaar en bleef eigenlijk niemand ergens mee rondlopen.”

Heleen Kerkhoff kan niet wachten tot de gymzaal weer vol ligt met materialen en toestellen en er weer kinderen van het AZC rondrennen. Wanneer moet de nieuwe ronde beginnen? Het liefst was ik al begonnen, zo snel mogelijk!”

Voor meer informatie: ALO-studenten geven kinderen uit AZC gymles