door: Marc Hoeben | 18 april 2019

Het is beslist geen gekke gedachte. Nederland vergrijst, vele ouderen stappen op een e-bike en komen geregeld ten val. Of ze hebben bij meer alledaagse activiteiten een ongelukje, met soms desastreuze gevolgen als een heupbreuk. Wellicht, zo borrelde het idee op bij de Judo Bond Nederland (JBN), zou er veel voorkomen kunnen worden met balans- en valtrainingen. Het leidde tot het programma ZekerBewegen dat nu een van de nominaties is voor de Nederlandse Loterij in Beweging Prijs.

Benny van den Broek, coördinator sportparticipatie bij de JBN, kan met een grote glimlach over ZekerBewegen vertellen. “Dit programma is voor mensen vanaf zo’n zestig jaar tot een jaar of negentig. Je hebt het dus vaak over de ouders van de ouders van de kinderen die her en der in Nederland aan judo, aikido of jiu-jitsu doen. Zo kan het ook een familiedingetje zijn en dat is heel mooi om te zien. Ik doe dit werk al twintig jaar, het is voor het eerst dat we zo’n programma voor deze doelgroep hebben, vanuit het oogpunt van onze maatschappelijke verantwoordelijkheid. Echt heel gaaf om zo een bijdrage aan de samenleving te leveren.”

Veilig vallen, opstaan en weer doorgaan
ZekerBewegen bestaat sinds 2015. Het wordt gegeven door erkende instructeurs in judo, aikido en jiu-jitsu en het draait allemaal om het op peil houden of verbeteren van de coördinatie van ouderen, die voor een relatief klein bedrag ergens bij hun in de buurt moeten kunnen aansluiten. “Het gaat om veilig vallen, opstaan en weer doorgaan." Een paar jaar terug schreef oud-judoka Brenda Groen vanuit haar werk bij de St. Maartenskliniek in Nijmegen een doctoraalscriptie rond de vraag of je met het leren breken van een val de kans op een heupfractuur kan verkleinen. Een heupfractuur is op oudere leeftijd heel ingrijpend en kan ertoe leiden dat mensen komen te overlijden. 

"Uit die scriptie bleek dat valbreken die kans verkleinde. Wij vonden dat we daar iets mee moesten doen, ook al omdat onze leraren experts zijn op dat gebied en bovendien NOC*NSF deze doelgroep in het vizier had met ‘Een leven lang bewegen’. Kijk, we hebben behoorlijk wat mensen die op hogere leeftijd judoën. Maar die zijn jong begonnen en hebben geleerd te vallen. Dit gaat om de groep die het niet heeft geleerd en zich veiliger en zekerder wil voelen. Zodat ze ook weer eerder andere dingen gaan doen als fietsen, tafeltennissen of badmintonnen.”

Sociaal isolement
ZekerBewegen stimuleert dat via groepslessen. ”Dat is heel belangrijk, dat je mensen uit hun sociaal isolement haalt. Daarnaast vormen zij voor judoscholen een mooie, nieuwe doelgroep, die ze normaal niet over de vloer hebben. Ze kunnen de lege uurtjes overdag invullen.” De inhoudelijke invulling kwam voor rekening van oud-judotopper en fysiotherapeut Danny Meeuwsen en valexpert Yos Lotens. Het draait vooral om stevig staan, balanceren en het sterker maken van de romp. “En natuurlijk gaat iedereen, zelfs mensen van in de tachtig, op een veilige manier rollen en vallen.”

De JBN leidde de laatste jaren met de applicatie 170 instructeurs op. In Gelderland volgden alleen al vorig jaar zo’n 600 deelnemers het programma. Maar daarmee hoeft het wat de JBN betreft allemaal niet op te houden. Voor de uitbreiding van ZekerBewegen komt het belang van het winnen van de prijs van de Nederlandse Loterij naar voren. Hierbij draait het om een bedrag van 50.000 euro. 

“Voor ons is het heel belangrijk dat ziektekostenverzekeraars dit gaan vergoeden vanuit het oogpunt van preventie”, zegt Benny van den Broek. “VGZ is de eerste die nu de kosten vergoedt voor mensen met een oudere polis. In die gesprekken met de verzekeraars gaat veel tijd en energie zitten en daarvoor is deels het geld nodig. Bovendien vinden we het belangrijk om te laten zien wat de uitkomst van de kosten-batenanalyse is. Daarvoor is onderzoek nodig, bijvoorbeeld door Kenniscentrum Sport of door het Mulier Instituut. We voeren gesprekken met gemeenten als Almere en Den Haag en dan wil je het programma zo goed mogelijk motiveren. Maar om dat te kunnen is dus wel geld nodig.”

Voor meer informatie: ZekerBewegen

Bijdragen aan een gelukkiger, gezonder en sportiever Nederland

De Nederlandse Loterij investeert jaarlijks de hele opbrengst in de Nederlandse samenleving, 18 goede doelen en in de Nederlandse sport. De missie van Nederlandse Loterij is om bij te dragen aan een gelukkiger, gezonder en sportiever Nederland. Om de missie extra kracht bij te zetten reikt Nederlandse Loterij jaarlijks een prijs uit aan een persoon of organisatie met een sportief initiatief dat Nederland(ers) in beweging brengt: de Nederlandse Loterij in Beweging Prijs. Deze prijs bestaat uit een cheque van € 50.000 als aanmoediging en de missie te ondersteunen. Daarnaast ontvangt de winnaar een bronzen sculptuur.

Jury velt finale oordeel
Op 9 mei wordt de winnaar van de jongste editie bekendgemaakt, waarbij de strijd gaat tussen SmartPool van de biljartbond, JUMP van Frank Jol, ZekerBewegen van de Judo Bond Nederland en SurfProject van Suzanne van den Broek-Dietz. Het finale oordeel wordt geveld door de jury, bestaande uit paralympiër Bibian Mentel, oud-minister Hedy d’Ancona, hoogleraar Marjan Olfers, journalist Hugo Borst en voormalig olympisch zwemkampioen Pieter van den Hoogenband.

Voor meer informatie: De Nederlandse Loterij in Beweging Prijs