door: Nelleke van der Heiden | 7 februari 2019
Als kind durfde keepster Sari van Veenendaal niet te dromen van een profcarrière als voetbalster. “Ik wilde het vast wel, maar die mogelijkheid was er voor meisjes gewoon niet.” Inmiddels speelt ze bij Arsenal en kan ze ervan leven. Iets wat nog steeds niet voor alle voetballende vrouwen is weggelegd. “Het hangt af van het land en de club waarbij je speelt. In Engeland is het nu verplicht om speelsters een contract aan te bieden zodat ze fulltime met hun sport bezig kunnen zijn.”
Of het nou was omdat ze vroeger niet wist dat ze van voetbal zou kunnen leven, of omdat ze dat van huis uit zo had meegekregen, maar Sari van Veenendaal heeft altijd nagedacht over een carrière naast de sport.
“Mijn ouders hebben me altijd gestimuleerd om naar school te gaan en een diploma te halen.” Het werd sportmarketing aan de Johan Cruyff Academy (toen nog Johan Cruyff University geheten), onderdeel van de Hogeschool van Amsterdam. Toen ze in het eerste jaar bij HvA Voetbal (nu CTO) speelde en in het tweede en derde jaar bij FC Utrecht, was de opleiding nog goed met de sport te combineren. In het laatste jaar - na de transfer naar FC Twente - werd dat iets lastiger, maar “het heet niet voor niks Johan Cruyff University”, vanuit de opleiding is ze goed begeleid zodat ze toch na vier jaar kon afstuderen.
Klein contractje
Bij FC Twente had Van Veenendaal wat ze zelf al noemt 'een klein contractje'. Ze moest ernaast werken en deed dat bij kleine sportevenementbureaus, ze gaf voetbalclinics aan vrouwen en ze werkte mee aan de kidsclub van FC Twente. En al snel kon ze aan de slag bij Oldenzaal. Daar zette ze een project mee op om sportclubs in de gemeente breder in te zetten dan alleen als plek om kinderen te laten sporten.
“Het idee was om de sportverenigingen een bredere maatschappelijke functie te geven. Bijvoorbeeld door hun kantine overdag open te stellen voor schilderclubjes. Maar het ging verder. Er werd gekeken hoe de clubs voor verschillende doelgroepen iets konden betekenen. Eenzame ouderen waren een belangrijke doelgroep en er werden clinics van bepaalde sporten gegeven op scholen. Ik heb zelf alleen het begin van het project mogen meemaken. Ik ging toen naar Arsenal en daar was ik meteen honderd procent gericht op mijn sport.”
In Engeland geldt de verplichting om professioneel voetballende vrouwen een contract aan te bieden waar ze van kunnen leven
Hoger plan
En dat kón ook bij Arsenal. Inmiddels geldt in Engeland namelijk de verplichting om professioneel voetballende vrouwen een contract aan te bieden waar ze van kunnen leven. Van Veenendaal is er erg positief over. Het maakt niet alleen dat je zelf vol voor je sport kunt gaan, het geeft de club ook een handvat om van je te eisen dat je fulltime met de sport bezig bent. Zo kan het vrouwenvoetbal naar een hoger plan getrokken worden. Haar focus en die van de andere Oranjespeelsters betaalden zich uit op het Europees Kampioenschap in 2017 toen ze de titel behaalden.
“Sinds ik bij Arsenal speelde en tot en met het EK was ik fulltime geconcentreerd met voetbal bezig. Daarna kreeg ik behoefte om weer iets meer van de wereld om me heen mee te krijgen. En precies dat was het moment dat ING, de KNVB en De SportMaatschappij hun samenwerking bekendmaakten.”
Alle OranjeLeeuwinnen mogen een persoonlijk traject volgen bij De SportMaatschappij, een stichting die topsporters begeleidt naar een maatschappelijke carrière. “Het was het beste moment. Het EK was mooiste wat ik heb mogen meemaken, maar daarna hunkerde ik naar de maatschappelijke wereld.” Is ze het voetballen zat? “Nee, voetbal staat zeker nog op nummer één en dat zit altijd in m’n hoofd. Maar ik vind het belangrijk om er iets naast te hebben om me mee bezig te houden.”
Het voetballende leven is niet oneindig
Van Veenendaal vertelt over de angst voor een gat op haar cv. Toen ze hoorde over de mogelijkheid om gebruik te maken van De SportMaatschappij, dacht ze: waarom zou ik het niet proberen? “Het voetballende leven is heel goed, maar niet oneindig en je verdient ook niet oneindig, dus het leek me een goed moment om me er bewust in te verdiepen wat ik wil op maatschappelijk gebied.”
Inmiddels is ze anderhalf jaar verder en weet ze veel gerichter welke kant ze op wil. ‘Zie je zelf ook de rode lijn die elke keer in je opdrachten terugkomt?’ werd haar gevraagd. “Het duurde bij mij wel even”, bekent ze lachend. Het kwam erop neer dat de studie die ze had gekozen eigenlijk heel goed bij haar paste. “Dat heb ik dus niet voor niks gedaan.”
Deze winter heb ik bij ING een middagje meegelopen om te kijken hoe zij de sponsoring aanpakken
Kijkje in de keuken
Ze denkt aan verandermanagement. “Processen in bedrijven begeleiden, onderzoeken hoe productief die zijn en hoe je sneller en beter resultaat boekt. Maar ik vind het nog wel heel lastig om vooruit te kijken waar ik uiteindelijk ga belanden. Deze winter heb ik bij ING een middagje meegelopen om te kijken hoe zij de sponsoring aanpakken.” Ze zag een groot planningsbord waar alle projecten staan die in gang worden gezet. Ze was onder de indruk van hoeveel verschillende projecten er dagelijks door elkaar heenlopen. “Ook een soort topsport, hoe kun je het maximale eruit halen, met targets aan het einde van het project of zelfs aan het einde van de dag.”
Van Veenendaal vond het leuk om een kijkje in de keuken van het bedrijf te krijgen. “Omdat ze onze sponsor zijn, maar ook om te zien hoe het werkt. Dat staat ver van me af.” Dat binnen kijken bij bedrijven is een belangrijk onderdeel van de begeleiding vanuit De SportMaatschappij. Met vragen en opdrachten onderzoek je je interesses, met een coach ontwikkel je je op die vlakken en met die kennis en vaardigheden kijk je mee bij verschillende bedrijven. In die fase zit Van Veenendaal nu. Ze kijkt of ze bij Nederlandse bedrijven in Londen mee kan lopen. Ze waagt zich niet aan een voorspelling hoe lang ze nog voetbalprof zal zijn. “Je weet nooit hoe bepaalde dingen lopen, blessures kunnen altijd roet in het eten gooien. Het geeft rust dat ik ermee bezig ben.”
“Ik wil een bepaald doel voor ogen hebben, ben gedisciplineerd en kan goed samenwerken”
Het traject bij De SportMaatschappij helpt Sari van Veenendaal ook van haar angst voor het gat op haar cv af. “Voor het EK maakte ik me daar zorgen over.” Nu ziet ze dat topsport ook nuttige werkervaring is. “Ik wil een bepaald doel voor ogen hebben, ben gedisciplineerd en kan goed samenwerken.” Dat ze ook nog eens aanvoerder is van Oranje, helpt. “Daar leer je ook veel van. Je krijgt andere verantwoordelijkheden.” Een belangrijke les die Van Veenendaal inmiddels heeft geleerd: “Je moet je topsportervaring vertalen naar het bedrijfsleven, en je realiseren wat je daar allemaal mee kunt.”
Traject voor alle OranjeLeeuwinnen om maatschappelijk sterker te worden
ING is als hoofdsponsor van het Nederlandse voetbal samen met de KNVB een samenwerking aangegaan met stichting De SportMaatschappij. Daardoor kunnen de OranjeLeeuwinnen allemaal individueel bij De SportMaatschappij een traject volgen om zich maatschappelijk sterker te maken, zodat hun sportcarrière van waarde wordt voor het leven naast en na de sport. Naast persoonlijke ontwikkeling is praktijkervaring binnen het bedrijfsleven een belangrijk onderdeel van het traject. Die ervaring helpt ze tijdens en na hun sportleven bewuste keuzes te maken. Dat moet de overgang naar een carrière na de topsport een stuk eenvoudiger maken.
Steven Sedee, manager Sportsponsoring bij ING zegt dat het belangrijk is voor de bank om zijn maatschappelijke gezicht te laten zien. “Sinds 2017 werken we samen met De SportMaatschappij. Wij waren gelijk erg enthousiast om zo een bijdrage te kunnen leveren aan de belangrijke persoonlijke ontwikkeling van alle speelsters van Oranje. Immers de speelsters van Oranje moeten goed nadenken over hun maatschappelijke carrière na het voetbal, ze verdienen vandaag de dag met voetbal niet de bedragen die hun mannelijke collega’s wel verdienen. Daar moeten ze wel in gesteund worden en dat doet De SportMaatschappij.”
Toegevoegde waarde van een topsporter
Sedee ziet de toegevoegde waarde van een topsporter op de werkvloer. “Wij kunnen bijvoorbeeld veel leren van topsporters waar het gaat om het geven van feedback, kritisch zijn op je eigen functioneren en dat van het team, omgaan met tegenslagen, het vieren van successen, het stretchen van je ambities en zo kan ik nog wel even doorgaan.”
Het bezoek van Sari van Veenendaal aan ING maakte indruk op hem. “Ze komt over als een spontane en intelligente dame die weet wat ze wil en gemotiveerd is om het maximale uit haar carrière te halen. Zowel op als naast het veld. Dat bleek ook toen ze vlak voor de jaarwisseling bij ING was. Geïnteresseerd in alles wat we doen, veel en de juiste vragen stellen en mij en mijn collega’s enthousiast vertellen over het leven van een profvoetballer in het buitenland en haar ervaringen bij Oranje.”
“Het is bijzonder om te horen wat Sari en de andere internationals hebben moeten doen, en moeten laten, om op dit niveau te komen"
Bedrijven kunnen ook veel van de topsporters leren, denkt Sedee. Hij noemt het winnen van het EK door de speelsters van Oranje en het aankomende WK als voorbeeld. “Het is bijzonder om te horen wat Sari en de andere internationals hebben moeten doen, en moeten laten, om op dit niveau te komen. Maar tussen die grote eindrondes door is het ook vaak eenzaam, moeilijk en frustrerend. Hoe ze met die situatie omgaan, daar kan je alleen maar respect voor hebben. Daar heb ik misschien wel het meeste van geleerd.”
Voor meer informatie: Sari van Veenendaal op Instagram en De SportMaatschappij