door: Marc Hoeben | 29 november 2018

Een foto vanuit de lucht, ingezoomd op de middenstip van dat iconische stadion in Rotterdam, de Kuip. Altijd al afgevraagd van wie dat fraaie beeld afkomstig is? Goede kans dat het antwoord op die vraag ligt bij John Gundlach en zijn bedrijf Flying Holland.

Je hebt luchtfoto’s. En je hebt luchtfoto’s. Dat subtiele verschil valt uit het verhaal van de 52-jarige Gundlach, Rotterdammer van geboorte maar inmiddels wonend in Amsterdam, te halen. Dan begint hij een relaas over hoe de zon in de loop van de dag verschillend op de tribune kan vallen, hoe hij een invalshoek zoekt en welke degelijke voorbereiding ook aan het schieten van de perfecte plaat voorafgaat. “Wat is de essentie van fotograferen?”, zo stelt hij zichzelf de belangrijkste vraag. “Dat is dat je niet alleen het beeld vangt en, in het geval van luchtfotografie, het overzicht hebt. Nee, je wilt natuurlijk ook je handtekening zetten, zoals jij naar de werkelijkheid van dat moment kijkt.”

Voorliefde
Flying Holland, het bedrijf van Gundlach, bestaat sinds 2013. Al veel eerder, vanaf zijn 15de, raakte hij verslingerd aan fotograferen. Later volgde grafische kunst als tweede passie en studeerde hij aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. “Die voorliefde zie je, denk ik, nog steeds wel terug in mijn werk.”

Soms zijn de foto’s van Gundlach door het lijnenspel bijna abstracte kunst. Hij kijkt graag naar de inrichting van het landschap en de architectuur. Rond 2013 werd hij nieuwsgierig hoe hij dit alles vanuit de lucht in beeld kon brengen. “Mijn eerste vlucht was boven Amsterdam. Dat was natuurlijk enorm wennen. Je hebt van tevoren iets in je hoofd zitten, maar bij die testvlucht waaide het bijvoorbeeld heel hard. Dat heeft heel veel invloed, omdat je met het raam open fotografeert. Soms staat er zo veel wind op je oogleden dat je niet meer door de lens kunt kijken.”

Schaatswedstrijd
De meeste vluchten onderneemt hij vanaf de vliegvelden van Lelystad en Rotterdam, vaak ook vanaf Hilversum. Ondernemingszin kan hem niet worden gezegd. Voor het inhuren van de kleine propellervliegtuigen en helikopters is hij tussen de honderden en duizenden euro’s per vlucht kwijt, afhankelijk van de duur en het ingezette materieel.

“Ik probeer me zo goed mogelijk voor te bereiden. Misschien kun je het wel vergelijken met het rijden van een schaatswedstrijd. Dan moet je goed getraind zijn, een warming-up doen. In mijn geval moet ik me verdiepen in de lichtinval, in de regels voor het vliegverkeer, in de weersomstandigheden, in de aanvliegroute naar het te fotograferen object, noem het allemaal maar op. En dan nog kan het zo zijn dat de omstandigheden tegenvallen en je niet de perfecte foto maakt.”

Schoonheid
Op veel van zijn foto’s is er geen sport te zien, maar in sport heeft Gundlach wel een duidelijke interesse. “Ik heb altijd gezwommen en zwem nog steeds, daarom heb ik ook wel een verregaande belangstelling voor buitenbaden vanuit de lucht. Sport is belangrijk voor de samenleving, dat vind ik een mooie verbinding en dat zie je ook wel aan de architectuur van stadions af.”

Voor Gundlach kan de schoonheid ook liggen in een eenzame toerfietser door de duinen of een hardloper op het strand. “Zulke dingen krijg ik soms per toeval voor mijn lens en dat kan heel mooie beelden opleveren. Zo zaten we ook een keer boven het stadion van Feyenoord, terwijl die lange armen met de groeilampen voor het gras aanstonden. Dat had ik helemaal niet verwacht. Maar het was een geweldig gezicht.”

Wensenlijstje
Wat er nog op zijn wensenlijstje staat? Gundlach durft er nauwelijks van te dromen, maar hij zou maar wat graag eens een tijdje met een helikopter boven het peloton van de Tour de France willen hangen. “Dat kan in de bergen zijn, maar ook een open veld in Noord-Frankrijk kan iets opleveren. En wat me ook een topshot lijkt, is om van bovenaf een close beeld van het peloton te maken.”

Zijn werk zou op de directiekamer van iedere profvoetbalclub kunnen hangen, denkt hij. Of als een hele serie van luchtfoto’s van de Nederlandse stadions op de burelen van de KNVB Sportcampus in Zeist, of aan de overkant van de weg bij de Eredivisie CV. Daarnaast is het voor gemeenten en bonden interessant om beelden van sportparken te hebben. 

Archief
Gundlach fotografeerde de verbouwing van het ijsstadion van Thialf in Heerenveen, hij hing boven het hoofdkantoor van de Rabobank toen het werd gesierd door een levensgrote hockeyer en hij heeft beachvolleybalwedstrijden op de Dam in Amsterdam vastgelegd. “Hoe langer je dit doet, des te groter wordt ook je archief. Het is ook belangrijk dat sommige dingen goed gedocumenteerd worden. Dat besef is er eigenlijk veel te weinig.”

Angst kent hij niet, zegt hij, als hij op grote hoogte hangt. “Soms maak je wel gekke bochten en moet het vliegtuig meer naar rechts of meer naar links hangen om vanuit een goede hoek te kunnen fotograferen. Het is belangrijk dat de piloot en ik elkaar goed aanvoelen.”

Voor meer informatie: www.flyingholland.nl