door: Marc Hoeben | 4 oktober 2018
Besturen in de sport is meestal vrijwilligerswerk en vaak is het leiding geven aan een vereniging een proces van vallen en opstaan. Voor wie wel wat steun in de rug denkt te kunnen gebruiken, is deelname aan de opleiding ‘besturen met impact’ van voetbalbond KNVB het overwegen waard.
De nieuwe opleiding van de KNVB start vanaf 15 oktober op acht locaties door heel Nederland. Dat aantal wordt in het voorjaar uitgebreid tot een totaal van achttien. “We doen dit vanuit de KNVB Academie”, schetst projectleider Michel van Ginkel van KNVB Assist de achtergrond. “Bij de academie hadden we altijd al twee hoofdlijnen. Enerzijds gaat het om arbitrage en anderzijds om de trainers. In totaal reiken we voor deze doelgroepen bijna negenduizend diploma’s per jaar uit. Vanuit de visie van de KNVB is daar nu met bestuurdersopleidingen een derde tak bijgekomen.”
Persoonlijke ontwikkeling
De opleiding ‘besturen met impact’ is de eerste aanzet om op deze manier het kader van al die voetbalclubs in Nederland te versterken. “In onze sport heb je het over zo’n drieduizend verenigingen, met gemiddeld vijf bestuurders per vereniging. Dan kom je dus uit op zo’n 15.000 bestuurders, waarbij de gemiddelde doorlooptijd tegenwoordig zo’n 4,5 jaar is.”
Van Ginkel spreekt deels uit eigen ervaring. Hij was op jonge leeftijd, nog voor zijn dertigste, al voorzitter van vv Barneveld, een club met zo’n vijfhonderd leden. “Ik was heel actief, maar niet bewust van mijn eigen ontwikkeling op dat moment. Nu kan ik zeggen dat het een gave tijd was en dat het echt heeft bijgedragen aan mijn persoonlijke ontwikkeling. Maar niet iedereen is ervan bewust dat het zo kan werken en hopelijk gaan mensen dat mede door een opleiding als deze inzien. Een ander voordeel van de opleiding is dat je per locatie in een groep zit met ongeveer vijftien deelnemers. Dat is de aanzet tot een netwerk: als je elkaar na de opleiding blijft opzoeken, kan dat van waarde zijn.”
“Je moet het ook zo zien: bij het werven van bestuursleden, wat niet altijd meevalt, kan het meehelpen als je deelname aan een cursus als deze kunt aanbieden”
Specifieke doelgroep
De nieuwe generatie bestuurders die nu instapt bij verenigingen wil zich vooral persoonlijk ontplooien en is op zoek naar een eigen netwerk. Mede daarom richt de opleiding zich meer op de persoonlijke ontwikkeling.
”We ondersteunen verenigingen al met zaken die meer over het besturen in algemene zin gaan, zoals hoe je een vereniging verder kunt helpen en hoe je een club meer kunt verenigen als bestuur. Bij deze nieuwe opleiding gaat het om de ontwikkeling van de bestuurder op competentieniveau. Als je daarin slaagt, dan heb je daar niet alleen iets aan bij de sportvereniging maar waarschijnlijk ook in andere delen van je leven.”
De cursus kent geen specifieke doelgroep. “We richten ons op alle voetbalbestuurders die zich willen ontwikkelen.” Maar uit de eerste honderd aanmeldingen bleek dat het gros van de deelnemers tussen de 30 en 50 jaar is. “Dat is een afspiegeling van de besturen die momenteel starten bij verenigingen. We hebben ons in de communicatie richting voorzitters meer gericht op het aanmelden van jonge bestuursleden. Je moet het ook zo zien: bij het werven van bestuursleden, wat niet altijd meevalt, kan het meehelpen als je deelname aan een cursus als deze kunt aanbieden. Voor nieuwe mensen is het een heel goed handvat.”
“Hopelijk hebben we aan het einde van het seizoen 2018/2019 zo’n 250 mensen opgeleid, daarna moeten het er elk jaar nog meer worden”
Impact vergroten
Bij ‘besturen met impact’ draait het om competenties als ‘het creëren van optimale betrokkenheid’, ‘het herkennen van het functioneringsprincipe van de vereniging en daarop vroegtijdig kunnen anticiperen’ en ‘het reflecteren van het eigen handelen’. “Bovendien brengen de deelnemers zelf casussen in. Denk bijvoorbeeld aan het oplossen van een tekort aan vrijwilligers of een door de gemeente aangestuurde fusie.”
De cursus beslaat vier maandelijkse sessies, met onder meer verschillende oefen- en werkvormen. “Ondertussen gaan ze ook bij hun eigen vereniging hiermee aan de slag. Het doel is dat je als bestuurder in staat bent te kijken naar je eigen ontwikkeling en dat je op die manier je impact kunt vergroten bij je vereniging.” Naast de vier sessies moeten de cursisten rekenen op zo’n twintig uur ‘thuiswerk’. De kosten bedragen 250 euro per deelnemer. “Het mooiste is natuurlijk als de vereniging of de gemeente deze kosten op zich neemt. Op het gebied van het opleiden van bestuurders valt echt nog veel winst te halen, denken wij. Hopelijk hebben we aan het einde van het seizoen 2018/2019 op deze manier zo’n 250 mensen opgeleid, daarna moeten het er elk jaar nog meer worden. Bij het afronden van de opleiding krijg je een certificaat. Wij denken dat het voor mensen zo veel waarde heeft dat ze het uiteindelijk ook op hun curriculum vitae gaan vermelden.”
Voor meer informatie: Besturen met impact