door: Thomas van Zijl | 22 maart 2018
Eind vorig jaar werd Katelijne Boerma, docent bij Sportkunde & Sport Studies aan de Hogeschool van Amsterdam, gekozen tot Fietsburgemeester van Amsterdam. Via een speciale verkiezing gaat ze nu op zoek naar Amsterdamse Fietshelden en een jongere collega die zich een jaar lang junior fietsburgemeester mag noemen. Het belangrijkste is dat deze kinderen goede ideeën hebben om hun leeftijdsgenoten vaker en veiliger naar school te laten fietsen. Want jong geleerd is oud gedaan, ook op de fiets.
Katelijne Boerma zette tijdens haar eigen campagne vol in op de jeugd. De beweegrichtlijnen van de Gezondheidsraad (2017) schrijven voor kinderen minimaal één uur per dag bewegen voor. De fiets heeft een enorme potentie om een grote groep kinderen op een vanzelfsprekende manier meer te laten bewegen. Dat betekent dan wel dat ze niet langer met de auto of in een bakfiets naar school moeten worden gebracht, maar zelf moeten gaan lopen of de fiets pakken.
“Dit is op het oog misschien een ludieke campagne, maar wel een met een serieuze ondertoon”
Een stad vol fietsers
Dat is makkelijk gezegd, maar als honderdvijfentwintig duizend jonge Amsterdammers onder de veertien jaar zelfstandig door de stad bewegen en deelnemen aan het verkeer vraagt dat aanpassingen aan gedrag van de Amsterdammers, de ruimtelijke ordening en de infrastructuur. Boerma: “Daarmee is dit op het oog misschien een ludieke campagne, maar wel een met een serieuze ondertoon.” Er zou, zo zegt ze, geen obstakel moeten zijn om voor de fiets te kiezen. “Er zijn nu ouders die deels uit gemak en soms deels uit een gevoel van onveiligheid, de bakfiets of de auto prefereren. Ik wil die mensen inspireren om toch de fiets te overwegen.”
Aan de kinderen zelf ligt het niet. Boerma heeft ervaren dat veel basisscholieren Fietsheld willen worden. “Als ik voor de klas ga staan en ik vraag het, gaan alle vingers omhoog.” En er vallen nogal wat vingers te tellen, want alle tweehonderdzesentwintig Amsterdamse basisscholen doen mee. Boerma haakt met de verkiezing aan bij de Verkeersweek van Verkeersplein Amsterdam, het loket voor verkeerseducatie. Dat betekent dat alle scholen in ieder geval een speciaal lespakket ontvangen.
Deel je idee
Dieper op de materie ingaan kan via speciale workshops en demonstraties ook. Bij de potentiële Fietshelden moet dan het eerste zaadje voor een goed idee wel geplant zijn. Alle scholieren uit de groepen vijf, zes en zeven mogen een plan indienen. Dat hoeft niet per se schriftelijk in de vorm van een verhaal. Boerma: “Ik wil alle talenten de ruimte bieden. Als de kinderen liever een presentatie maken, een film, of een kunstwerk, dan kan dat ook. We laten ons graag verrassen.”
“Een Fietsheld is een held, maar ook die kunnen het niet alleen. Het is belangrijk dat een school het project adopteert”
‘We’ is de jury, die voor een deel bestaat uit kinderen die de afgelopen jaren door weer en wind naar school fietsten, echte fietshelden dus. Zij kiezen de meest veelbelovende ideeën uit en benoemen daarmee voor iedere school een Fietsheld. Om ervoor te zorgen dat er met al die ideeën ook iets gebeurt, komen de fietshelden in juni bij elkaar om met experts te leren hoe ze hun ideeën verder kunnen uitwerken.
Junior Fietsburgemeester
Degene met het beste plan krijgt voor een jaar de titel junior fietsburgemeester, wordt ambassadeur van alle fietsende kinderen in de stad en wint een coole Amsterdamse fiets. Vervolgens is het aan de school zelf om met hulp van de Fietsburgemeester hun Fietsheld daarin te ondersteunen. “Een Fietsheld is een held, maar ook die kunnen het niet alleen”, zegt Boerma. “Het is belangrijk dat een school het project adopteert.”
De fiets wordt in ieder geval steeds meer omarmd. Dat merkte Boerma met name in de afgelopen campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen. Drukte in de stad is een belangrijk thema, net als duurzaamheid en sport en bewegen. Zo komen een paar beleidsterreinen samen die alle leiden naar de fiets. “De fiets is al oud, maar zeker het uitgelezen vervoersmiddel van de toekomst.”
“In een sociale, leuke en gezonde stad speelt de fiets een cruciale rol. Mijn hoop en verwachting is dat zoveel mogelijk kinderen daaraan zullen bijdragen”
Een stad voor fietsers
Juist vanwege dat toekomstperspectief wordt de junior fietsburgemeester van Amsterdam eind juni bekend gemaakt tijdens WeMakeTheCity, een vijfdaags festival dat een antwoord probeert te vinden op alle uitdagingen waar steden mee te maken krijgen. “In een sociale, leuke en gezonde stad speelt de fiets een cruciale rol. Mijn hoop en verwachting is dat zoveel mogelijk kinderen daaraan zullen bijdragen. Als de stad succesvol is ingericht voor kinderen, bouw je een succesvolle stad voor elke Amsterdammer.”
Voor meer informatie: www.fietshelden.org