door: Thomas van Zijl | 14 december 2017

Amsterdam heeft een nieuwe fietsburgemeester: Katelijne Boerma, in het dagelijks leven docent aan de Hogeschool van Amsterdam bij de opleidingen Sportkunde en Sport Studies. De komende twee jaar wil zij bereiken dat ook niet-sportminded mensen de auto vaker laten staan en dat kinderen vaker op de fiets naar school gaan. “Veel mensen hebben het nog niet door, maar het vervoermiddel van de toekomst staat al jaren voor hun huis of in de schuur.” 

De verkiezing en benoeming van een fietsburgemeester is een initiatief van CycleSpace. Die organisatie wil wereldwijd het gebruik van de fiets stimuleren, met name in steden die anders vastlopen. Zo zijn er ook bicycle mayors in onder andere Mexico City, Rio de Janeiro en Baroda in India. Amsterdam is met Boerma aan zijn tweede fietsburgemeester toe, sinds november is zij de opvolger van Anna van Luten. De campagne was hard werken. Boerma moest zien te winnen van veertien andere kandidaten. Uiteindelijk wist ze zowel het publiek als de jury te overtuigen van haar plannen. 

“Dit is wat ze een klinkende overwinning noemen”, zegt ze lachend. “Ik denk dat mijn pitch in orde was en dat die aansprak omdat ik aandacht vestig op iets waar veel mensen nu eenmaal harder voor gaan lopen: kinderen.” Vroeg geleerd is oud gedaan. Als kinderen op jonge leeftijd gaan fietsen is de kans veel groter dat ze dat als volwassene nog steeds doen. Op dit moment zijn er voor ouders nog te veel drempels om hun kinderen los te laten in het Amsterdamse verkeer. 

“Het is druk en daardoor soms onveilig. Zelfs in de buurt van scholen zijn er gevaarlijke kruispunten. Dat wil ik aanpakken.” Haar positie als fietsburgemeester geeft Boerma de ruimte om een lobby te voeren en extra aandacht te generen. Dat kan via de media maar net zo goed door scholen actief te betrekken, bijvoorbeeld door ze een fietsambassadeur te laten kiezen. Al die aandacht kan weer leiden tot een interventie op het gebied van ruimtelijke ordening. “Er zijn in het ‘meerjarenplan Fiets’ al voorstellen opgenomen voor bredere fietspaden en veiligere kruispunten. Als die eerder gerealiseerd kunnen worden is dat alleen maar winst.” 

Voetbaltraining niet genoeg
Boerma ziet dat kinderen op dit moment vaak met de auto naar school worden gebracht, of met de bakfiets van hun ouders. Mede daardoor voldoet slechts 16% van de zeventigduizend jonge Amsterdammers aan de beweegnorm van zestig minuten per dag.

“Veel ouders denken dat hun kind het wel redt met een voetbaltraining. Dat is bij lange na niet zo. Vandaar mijn pleidooi om het nuttige met het aangename te combineren. Dat geldt evenzeer voor volwassenen.” 

Boerma ziet dagelijks dat De Ring volledig vaststaat. Zeker op weg naar zakendistrict de Zuidas is er geen doorkomen meer aan. “Al die mensen stappen nog steeds in de auto en gaan ’s avonds een uurtje spinnen. Dat kan dan toch veel efficiënter?” 

Kopenhagen nieuwe fietshoofdstad in wereld
Wees gerust, ook in het leven van Boerma waait en regent het wel eens, maar ze blijft onverminderd positief over de fiets als vervoermiddel. Het is duurzaam, houdt mensen fit houdt en maakt ze sociaal. Bovendien hebben Amsterdammers niets te klagen over de faciliteiten. Kopenhagen mag dan wel de positie als fietshoofdstad van de wereld hebben overgenomen, over het algemeen is er hier voor fietsers nog altijd veel ruimte en respect. 

“Met de andere bicycle mayors zit ik een WhatsApp-groep. Nou, daar komen andere problemen voorbij. Die zien Amsterdam echt als een walhalla en dat lijkt me niet meer dan terecht.” Toch heeft Boerma als fietsburgemeester een drukke agenda. Hoewel ze geen formele macht heeft, hoopt ze die uit te kunnen voeren door in gesprek te gaan met de gemeente en experts op het vlak van ruimtelijke ordening. De fietsburgemeester is een nieuw fenomeen, maar als instituut is het nu al geslaagd vindt ze. 

“Ik merk dat er om mijn mening gevraagd wordt, dat ik makkelijk in contact kom met beleidsmakers en politici. Mijn eigen missie is nu om een breder publiek te bereiken en niet alleen maar te preken voor eigen parochie. Misschien heb ik voor al mijn plannen wel meer tijd nodig dan een termijn. Maar ach, misschien plakken we er dan nog eentje aan vast.” 

Voor meer informatie: www.cyclespace.org