door: Marc Hoeben | 2 november 2017

Het begint al een beetje te wennen voor de mensen van de Wagner Group, een internationaal aanbieder van consultancy en executive education. Half oktober werd voor de derde keer in het kader van een zogeheten Holland Week afgereisd naar China, voor het delen van kennis met de Beijing Sport University. Als thema stond nu sport & economie op de agenda.

Delegatieleider hoogleraar Philip Wagner geldt als de vaste spil in het gezelschap. Deze keer wist hij zich omringd door Leen de Waal, Daco Woudenberg en Nicolaas Bellens. Ze verzorgden een aantal colleges voor studenten en afgevaardigden uit de Chinese sportwereld, de overheid en het bedrijfsleven. De Waal is ‘principal consultant’ van de Wagner Group en had het over strategie, businessplanning en ondernemerschap. Woudenberg staat te boek als begeleider van masteronderzoek en Bellens’ aandachtsterrein is de financiering van de sport. Wagner: 

“Ik ben voor de eerste Holland Week met hoogleraar sportrecht Marjan Olfers, Nico Delleman en Sander Claassen van Wagner Group geweest en toen ging het over de governance in de sport. Begin dit jaar was de tweede keer met Arie Koops (technisch directeur schaatsbond KNSB), Sid Kenyon (docent event- en facilitymanagement) en Henri Verploeg (principal consultant Arcadis) en ging het over event- en facilitymanagement. Deze keer lag de focus op sport en economie.” De Holland Week vloeit voort uit de samenwerking die de Wagner Group met de Beijing Sport University heeft. Naast de colleges bestaat die samenwerking ook uit studentenuitwisselingen. 

“We doen dit sinds 2014, het geeft weer meer mogelijkheden voor de deelnemers en docenten van onze executive MBA Sportmanagement. Wat het ook wel extra leuk maakt: in 2022 zijn de Winterspelen in Beijing. We mochten een keer een kijkje nemen op de plek waar de skiwedstrijden straks worden gehouden. Nou, daar zag ik iets wat ik nog nooit had gezien." 

"Wij hebben als Europeanen echt het klassieke beeld van wintersport in ons hoofd in Oostenrijk en Zwitserland, waar het toch voornamelijk om het skiën draait. Maar daar wordt een soort Disneyland in de sneeuw, echt een avonturenpark, gemaakt. Het gaat meer om het recreëren in een vier- of vijfsterrenhotel. En tussendoor kun je dan een beetje skiën op een baantje dat daar is aangelegd. Dat betekent dus een enorme mindshift en dat is hartstikke interessant. Misschien hebben wij wat dat betreft wel last van de remmende voorsprong.”

Sport werkt als een magneet
Op andere terreinen hopen de Chinezen wat op te steken van bezoekers zoals die van de Wagner Group. “Ik heb het zelf gehad over de waarde van de sport en hoe je die via beleid en organisatie kunt vergroten. Daco Woudenberg gaf een college over onderzoek naar competitive balance. Het karakter van sport is nu eenmaal dat verschillende partijen aan elkaar gewaagd zijn en dat het onzeker is wie er wint. Dat zorgt voor een ander type organisatie dan in het bedrijfsleven en dat je via specifieke sportsystemen het machtsevenwicht probeert te bewaken. Nicolaas Bellens heeft het over de financiering van de sport gehad, over het specifieke speelveld met fans die op gespannen voet kunnen staan met van aandeelhouders en over allerlei vormen van ondernemerschap. Sport werkt vaak als magneet en naast de sport zie je van alles ontstaan.”

Of de boodschap van het viertal aankwam? Wagner denkt van wel. “Ik heb geen klapperende oren gezien. Maar wel veel ambitie en leergierigheid. Ik zie het altijd maar zo dat China op dit moment enorm uit balans is. Het land maakt enorme stappen en trekt bijvoorbeeld in het profvoetbal voor enorm veel geld spelers aan. Maar het ontbreekt vaak ook aan beheersinstrumenten om dat alles in goede banen te leiden. Bij ons hebben die instrumenten, bijvoorbeeld in het bankwezen, zich in de loop der jaren ontwikkeld.”

Ontevreden over legacy
Peking tekent in 2022 voor de organisatie van de Winterspelen, nadat het in 2008 al de Zomerspelen organiseerde. “De Zomerspelen waren destijds goed georganiseerd, daar was weinig op aan te merken. Maar ze zijn wel ontevreden over de legacy, de erfenis, van dat evenement. Dat moet in 2022 echt beter. Het moet meer impact hebben op de lange termijn voor de samenleving. Ze willen dat het meer kennis oplevert, ze zijn ook bezig met de ecologische kant van het verhaal. Ze doen grote investeringen voor het verbeteren van de infrastructuur. Maar ze zijn minder goed in strategisch plannen. Daar bestaat onze hulp ook uit, voor de component van het plannen en overleggen.”

Bij de BSU worden twaalfduizend studenten voor de sportwereld opgeleid. “En dan gaat het ook over de opleiding tot topsporter. Als kind worden ze al geselecteerd voor een topsportcentrum. De structuur is daar totaal anders dan in Nederland, waar we de sportverenigingen en bonden kennen.”

Mensenrechten
Net als voor de Spelen van 2008 kunnen de mensenrechten in China ook voor 2022 weer een issue worden. “Je kunt de deur dichtgooien en elke vorm van omgang mijden. Of zoals de Nederlandse regering een aantal jaren terug inzage in de dossiers over mensenrechten willen krijgen. Volgens mij is dat ook nooit van de grond gekomen. Ik denk dat je het beste kan erkennen dat het hier om een grote speler op het wereldtoneel gaat, één van de snelst groeiende economieën. We moeten duidelijk maken wat onze waarden en normen zijn. Maar je moet wel de betrekkingen onderhouden. Wij waren tijdens de partijconventie in Beijing. Nou, dan hoor je wat de pijlers voor de toekomst zijn. Daar staat dan toch echt bij dat een sterke partij wordt nagestreefd. Dat zegt genoeg.”

Wagner is terug in Nederland en blijft de contacten met China onderhouden. “Volgende zomer hebben we een zomerkamp, waarbij Chinese studenten onze kant opkomen. Wat ook steeds interessanter wordt: meer en meer Chinese wetenschappers willen promoveren aan Europese universiteiten. Willen we onze universiteiten op dezelfde schaal houden, dan is die instroom ook nodig.”

Voor meer informatie: www.wagnergroup.nl