door: Thomas van Zijl | 28 september 2017
Ze waren er al bij in Sotsji en Rio, nu staan ook de Olympische Spelen van volgend jaar in Pyeonchang op de agenda van De Vonken van 2028. Het netwerk van young professionals ziet het grootste sportevenement ter wereld nog altijd graag naar Nederland komen en wil van de eerstvolgende editie graag leren hoe het wel of juist níet moet. “Wij hebben onze roze bril inmiddels afgezet”, zegt voorzitter Xander Beks.”De Spelen blijven het doel, maar niet tegen elke prijs.”
Toen Los Angeles afgelopen zomer de Spelen van 2028 aangewezen kreeg was voor De Vonken een goed moment om de eigen toekomst en werkwijze tegen het licht te houden. Beks merkte dat de eerste lichting Vonken wat ouder werd, dat de nieuwe aanwas een beetje tegenviel en dat er verschillend werd gedacht over de vraag hoe nu verder te gaan. Hij maakte een rondje langs verschillende instanties binnen de sport, van Mulier Instituut tot Sportraad, om te peilen hoe zij de rol van De Vonken voor ogen hadden.
Vliegwiel
Beks kwam aan de hand van die gesprekken tot de conclusie dat zijn organisatie weer meer een vliegwiel moet worden, een aanjager van verandering. “Als we de Spelen op een andere manier willen organiseren hebben we iedereen nodig. We moeten meer naar buiten treden. We gaan dansen op andere feestjes.”
Die andere manier van organiseren houdt voor de Vonken in: Olympische Spelen die verantwoord, duurzaam en toekomstbestendig zijn. Een dergelijk toernooi zou in Nederland alleen mogelijk zijn met medewerking en instemming van zowel politiek, overheid als bedrijfsleven. Vanzelfsprekend willen de Vonken juist in die kringen hun gezicht laten zien. De Spelen van 2028 zijn na de toewijzing aan Los Angeles definitief uit het zicht, maar IOC-lid Camiel Eurlings wierp deze zomer al dan niet bewust een balletje op over de editie van 2032. Beks denkt dat het IOC er langzaam van doordrongen zal raken dat de Spelen in de huidige vorm voor veel landen en steden onhaalbaar zijn. “Parijs en Los Angeles hadden geen concurrentie. Dat is een teken aan de wand. Er zijn nog maar weinig comités die de organisatie aankunnen of -durven.”
“Het zou van overschatting getuigen als ik zeg dat wij met de Vonken de wereld plotseling kunnen veranderen"
Transitie
Nadeel is volgens Beks wel dat Parijs en Los Angeles niet op scherp gezet worden. Het IOC kan op papier strenge eisen stellen aan governance, laagdrempeligheid en duurzaamheid maar is nu sterk afhankelijk van deze steden. Het IOC laat wat hem betreft voldoende zien te willen hervormen, maar zit in een lastige overgangsfase. “Het is als met de transitie naar elektrisch rijden. We zien wat de toekomst is, maar ondertussen zitten we met de benzineauto die het ook nog even moet doen.”
Dat weerhoudt de Vonken er niet van na te denken over bijvoorbeeld andere governance. Met verschillende kennisinstituten is er onder de noemer Vonken University een aanbeveling opgesteld die nu zijn weg moet vinden naar sportbestuurders en NOC*NSF. “Het zou van overschatting getuigen als ik zeg dat wij met de Vonken de wereld plotseling kunnen veranderen. Als Nederland zich meldt voor de Spelen van 2032 moeten wij die ándere kandidaat zijn.”
Sport als bijnummer
Ter inspiratie gaat een kleine delegatie van de Vonken net als bij vorige Spelen volgend jaar naar Pyeonchang. Beks ziet de meerwaarde van zelf ervaren hoe overweldigend het evenement is. En met eigen ogen zien dat de sport soms nog maar een bijnummer lijkt. Hij merkte al eerder dat het toernooi gedomineerd wordt door grote bedrijven. Daar blijven de Vonken verre van. Hun reis wordt niet gesponsord, de trip is voor eigen rekening. “Soms is dat even slikken, maar wij zijn nog jong en creatief genoeg om met minder genoegen te nemen en de kosten te beperken.
"Het is belangrijk om te weten hoe zij de Spelen van nu ervaren, maar vooral om hen te inspireren het in de toekomst anders te doen.”
Bovendien zorgt de eigen financiering van de reis ervoor dat De Vonken onafhankelijk zijn en hun eigen weg kunnen gaan. Zo ontstaan soms mooie contacten. "We hebben bijvoorbeeld al een afspraak met het organizing comittee. Bijkomend voordeel van de reist naar Pyeonchang is dat de Vonken, zonder er veel moeite voor te hoeven doen, in de nabijheid verkeren van beslissers; de mensen die iets te zeggen hebben over Nederland als topsportland. Het wemelt er van de bestuurders, politici en ambtenaren. “Zij bepalen of en hoe Nederland zich mogelijk kandidaat stelt. Het is belangrijk om te weten hoe zij de Spelen van nu ervaren, maar vooral om hen te inspireren het in de toekomst anders te doen.”
De reis zal waarschijnlijk plaatsvinden van 15 tot 22 februari. De kosten zullen naar schatting tussen de 750 en 1.250 euro per deelnemer bedragen. Voor verdere informatie: www.vonken28.nl