door: Margot van Beusekom

Oogkleppen af! Ja, het is weer tijd voor een broodnodige inspiratie voor innovatie! De afgelopen periode heb ik me voor een strategieproject verdiept in allerlei trends en ontwikkelingen van buiten de wereld van sport. Altijd goed de sport oogkleppen weer even bewust af te doen en als een kind zo nieuwsgierig en leergierig naar de buitenwereld te kijken. Wat kunnen we leren van deze trends? Wat gaat de impact zijn op de sport? En waar kan sport wellicht een bijdrage leveren? Dat zijn de drie vragen die ik mezelf hierbij altijd stel. In de afgelopen tijd heb ik al een reeks artikelen gewijd aan verschillende trends en ontwikkelingen. Dit keer in de spotlight: de Betekeniseconomie. Superinteressant. En relevant. Wellicht dat het jou ook inspireert.

Er is een nieuwe economie op komst en hij is hard nodig

Kees Klomp is in Nederland dé Betekeniseconomie-goeroe en in onderstaande video legt hij mooi uit wat de Betekeniseconomie precies inhoudt. In het kort… De betekeniseconomie is (of eigenlijk nog ‘wordt’) de vierde grote economische revolutie in de geschiedenis. Terwijl we decennia geleden voor het eerst handel bedreven door goederen met elkaar te ruilen (de agrarische economie), we sinds de 18de eeuw op grotere schaal gingen produceren en verhandelen (de industriële economie), leven en werken we momenteel in de kenniseconomie, gedreven door dienstverlenende bedrijfsactiviteiten.

Wat met deze verschillende economieën is toegenomen, is het streven naar welvaart. Of simpeler gezegd: winstmaximalisatie. Ten koste van eigenlijk alles. En zeker ten koste van ons welzijn en welbevinden. Dat van ons als individu – zie de enorme toename aan welvaartsziekten (zowel fysiek als mentaal) en dat van onze planeet als geheel. Op 28 juli van dit jaar was al Earth Overshoot Day; de dag dat we als mensheid reeds door onze grondstoffen voor dit gehele jaar heen zijn. Kenners zijn het erover eens; dit is geen houdbare situatie. De oplossing ligt in de Betekeniseconomie.

Een nieuwe balans tussen welvaart, welzijn en welbevinden
De Betekeniseconomie streeft ernaar dat welvaart, welzijn en welbevinden weer in balans komen. In de Betekeniseconomie gaat het niet om zoveel mogelijk geld verdienen maar staan vragen centraal als: ‘wat heeft de (lokale) gemeenschap nodig? en ‘wat kan de aarde dragen?’ Let op: dit gaat dus verder dan bedrijven die, naast hun reguliere business, een corporate social responsibility-programma hebben of hun CO2-uitstoot compenseren.

Bedrijven in de Betekeniseconomie hebben een duidelijke ‘purpose’ in de kern van hun bestaan. Zij streven ernaar de wereld – en alles wat op deze wereld leeft – beter achter te laten dan hoe ze hem hebben aangetroffen. En ja, om als bedrijf duurzaam te kunnen ondernemen is het nodig om geld te verdienen. Welvaart is dus niet ‘uit den boze’ maar het heeft een nieuwe balans gevonden met welzijn en welbevinden. Wil je meer weten en een aantal voorbeelden bekijken: kijk eens hier.

De sport is toch al betekenisvol in zichzelf?

Nu zou je kunnen denken: als sport werken we toch altijd al vanuit een purpose? Als sport dragen we toch al bij aan het welzijn en welbevinden van mensen? Ja, zeker. Tuurlijk. Maar ook ‘nee’ wat mij betreft. Er zijn een heleboel hoeken in het sportlandschap waar het (nog) gaat om kwantiteit in plaats van kwaliteit. Waar het gaat om resultaat in plaats van impact. Of waar het simpelweg om geld gaat. Een aantal voorbeelden. Met een aantal eerste ideeën hoe het anders kan.

Van ledenaantallen naar sportplezier en impact
Van oudsher rekenen sportbonden zichzelf af op ledenaantallen. Veel bonden hebben het niet meer alleen over leden maar over (ongebonden) sporters, fans of betrokkenen. Maar, het gaat nog steeds om aantallen. Of om de inkomsten die zij binnen brengen. Dat is een typische welvaartgedachte: zo groot mogelijk zijn en zoveel mogelijk inkomsten genereren. Dan ben je als bond succesvol en belangrijk (dit zijn mijn woorden maar dat gevoel krijg ik wel eens).

Maar misschien maakt een sportbond met veel minder leden (of sporters) wel veel meer impact op het welzijn en welbevinden van haar sporters. Of op de maatschappij als geheel. Misschien is de binding tussen sporter en sport veel groter, beoefent hij de sport vaker, heeft het meer impact op zijn fysieke gezondheid en/of mentaal en sociaal welzijn. De term die daar goed bij past en die we steeds vaker terug zien komen: Sportplezier. Dat past perfect bij de Betekeniseconomie en het meten van Sportplezier juich ik dan ook van harte toe. Maar denk bijvoorbeeld ook aan persoonlijke impact als KPI (kritieke prestatie-indicator); de groei die iemand doormaakt (als sporter of als mens) dankzij het sporten. Ook dat zou passen bij de Betekeniseconomie. Daar gaat het toch eigenlijk om?! Wellicht biedt dit inspiratie voor de voortdurende discussie over hoe de sponsor- en loterij inkomsten onder de sportbonden te verdelen…

Vernieuwde (inspiratie)waarde van topsport
Een ander voorbeeld. Er gaat zo gierend veel geld om in topsport. Echt bizar. Maar wat levert het echt op? Voor de maatschappij, beredenerend vanuit de Betekeniseconomie. En begrijp me niet verkeerd, ik geniet ook van mooie en bijzondere topsportpresentaties. Maar eerlijk gezegd geniet ik misschien nog wel meer van de ‘andere’ bijzondere momenten tijdens topsportevenementen. Een atleet die een andere atleet op de been houdt omdat hij de finish niet haalt, hoogspringers die besluiten een gouden medaille te delen, de beste skateboarders ter wereld die elkaar staan toe te juichen bij een gave nieuwe trick, wielrenners die hun sprintkanon trouw de Alpen over slepen en huilend bij de finish staan als het gelukt is. Dat is voor mij een grotere bron van inspiratie dan een nieuw wereldrecord op de 100 meter of het zoveelste Nederlandse goud in het schaatsen, hockey of korfbal.

Wat zou er gebeuren als je het business-model van een groot sportteam (zoals Ajax of Jumbo-Visma) opnieuw zou vormgeven en dan vanuit het perspectief van de Betekeniseconomie? Hoe kun je hun purpose herdefiniëren? En hoe staan sponsoren – de grote financiers van topsport – hierin? Daar ga ik me de komende periode eens over buigen. Vind je het leuk mee te denken of heb je dé oplossing al, het lijkt me leuk in contact te komen.

Margot van Beusekom is oprichter en eigenaar van Firma Leef. Bij Firma Leef! staat niet de sport maar de sporter centraal. Vanuit die filosofie ondersteunt en adviseert Firma Leef! sportorganisaties met sportergerichte strategieën en –concepten. Voor Sport Knowhow XL schrijft Margot van Beusekom vooral artikelen waarin zij de lezer uitdaagt eens vanuit andere perspectieven naar de wereld van sport te kijken. Voor meer informatie: margot@firmaleef.nl of 06-5379 8153.