door: Thomas Bosman
Het is maar goed dat journalisten bij ieder interview of citaat met een minister het voorvoegsel 'demissionair' blijven vermelden. We zouden toch haast vergeten dat het zittende kabinet inderdaad demissionair is. De corona-miljarden die door het demissionaire kabinet zijn uitgekeerd overtreffen de € 70 miljard, dus dat is ruim € 4000 per Nederlander. Uitzonderlijke uitgaven voor een, daar gaan we weer, 'demissionair' kabinet. Terwijl iedereen in Den Haag begin dit jaar druk was met deze steunpakketten en maatregelen zoals een avondklok, diende de Partij voor de Dieren een amendement in wat inmiddels is aangenomen door het parlement. De impact hiervan zou heel groot kunnen zijn.
In Nederland kennen we de 'Wet dieren'. Een uiterst belangrijk onderdeel in onze samenleving, omdat hiermee getracht wordt te borgen dat mensen op een fatsoenlijke manier met dieren omgaan. Zo schrijft de wet - onder andere - voor dat het verboden is om dieren pijn te doen, letsel te veroorzaken dan wel de gezondheid of het welzijn te benadelen, zónder ‘redelijke doel’ (naar artikel 2.1). Door mij geïnterpreteerd: een hond, paard, geit, koe of kat mag je corrigeren in het kader van de opvoeding, maar dit moet binnen fatsoenlijke kaders blijven. Natuurlijk een goede zaak dat we dit in de wet hebben opgenomen.
"Het presteren met een paard vergt op hoofdlijnen twee vereisten; namelijk een goede opvoeding ván het paard en een hoge welzijnsstandaard vóór het paard"
‘Opvoeding’ onmisbaar in de paardensport
Veel dieren in onze leefomgeving zijn gedomesticeerd (niet ‘wild’ meer), dus om die op een fatsoenlijke manier plaats te geven in de bewoonde samenleving is er een vorm van opvoeding nodig. Honden mogen niet bijten en katten mogen niet krabben. Zo is het principe van ‘opvoeding’ ook onmisbaar in de paardensport. Het presteren met een paard vergt op hoofdlijnen twee vereisten; namelijk een goede opvoeding ván het paard en een hoge welzijnsstandaard vóór het paard. Sven Kramer en Tom Dumoulin moeten voor hun topprestaties toch ook goed in hun vel zitten, over goede voeding beschikken én discipline hebben?
Zo geeft de KNHS als sportbond op alle mogelijke fronten invulling aan de principes die voortvloeien uit die Wet dieren. Wij benadrukken stellig dat sporten met paarden alleen mogelijk is indien er sprake is van een hoge mate van paardenwelzijn. Aan de kant van ‘opvoeding’ wordt er in onze instructeurs- en officialopleidingen uitgebreid stilgestaan bij het herkennen van (on)regelmatigheden rondom het bewegingsapparaat, de huisvesting en de gezondheid van paarden. Allemaal zaken gerelateerd aan het welzijn.
Ook verspreiden we in clinics, trainingsseminars en in onze (online) communicatie doorlopend informatie over het houden en verzorgen van paarden. Zo informeren we onze leden, de maatschappij en ook de regering en het parlement. Dit alles gebeurt in samenwerking met onze partners in de sector zoals bijvoorbeeld de FNRS (Federatie van Nederlandse Ruitersportcentra) en de SRP (Sectorraad Paarden).
Amendement
Het amendement ingediend door de PVDD voegt het volgende toe aan het eerder genoemde wetsartikel: 'Onder een redelijk doel wordt in elk geval niet begrepen het kunnen houden van dieren in een bepaald houderijsysteem of een bepaalde wijze van huisvesting'. Op het eerste gezicht lijkt het wellicht een niet-veel-zeggende toevoeging aan de wet, zo denkt u misschien aan de legbatterijen voor kippen waarvan we maatschappelijk hebben geaccepteerd dat die dieronvriendelijk zijn. Maar mag ik u het volgende voorleggen, die hond die u in huis heeft als huisdier, woont die niet ook in een bepaald ‘houderijsysteem’ wat het welzijn enigszins aantast? U bepaalt wanneer zij wordt uitgelaten én ook wanneer zij binnen blijft.
"Wat dit gaat betekenen voor de de paardenhouderij is nog compleet onduidelijk. Mag je paarden gedurende delen van de dag in een stal huisvesten?"
Gelukkig kan ik u enigszins geruststellen. U hoeft niet massaal uw honden en katten permanent vrij te laten in het bos. Voor eigenaren van huisdieren is de verwachting dat de impact van het amendement niet zo significant zal zijn. Maar wat dit gaat betekenen voor de de paardenhouderij is nog compleet onduidelijk. Mag je paarden gedurende delen van de dag in een stal huisvesten?
Vervolgtraject
Het ministerie van LNV heeft een interne projectgroep gevormd die zich bezighoudt met de invulling en het vervolgtraject van dit amendement. Wij hebben als sportbond goed contact met het ministerie om de kansen en de valkuilen van het amendement te identificeren. Er is echter wel haast bij. Het parlement heeft het amendement al aangenomen, de minister heeft voorafgaand aan de behandeling van het amendement geen mogelijkheden gehad om de uitvoerbaarheid en de impact te toetsen.
De KNHS, vertegenwoordigd door de SRP, schrijft richtlijnen voor om paardenhouders te informeren over het goed verzorgen en goed huisvesten van paarden. Enkele voorbeelden zijn zaken zoals stalafmeting en inrichting. Verder dienen paarden onder gewone omstandigheden minimaal 2,5 uur vrije beweging te krijgen buiten de stal (denkt u aan weidegang of zandpaddocks). Tegelijkertijd dient men paarden ook niet in de brandende zon achter te laten, zonder schuilmogelijkheden. De richtlijnen zijn dynamisch, de KNHS en SRP zijn in constant overleg met dierenartsen, de NVWA en veterinair adviseurs en passen de adviezen daar ook regelmatig op aan. Het amendement daarentegen geeft geen concrete handvatten aan paardenhouders.
"Als sportbond geloven wij dat een unieke verbinding tussen ruiter en paard, die zorgvuldig en harmonieus is opgebouwd, leidt tot wederzijds geluk, meer plezier en betere sportprestaties"
Maatwerk van belang
De kracht van paardensport zit hem in de samenwerking. Het kost jaren om goed op een paard ingespeeld te raken, zijn volledige vertrouwen te winnen en een unieke band te creëren. Wielrenners kunnen enkele weken voor een kampioenschap nog van fiets wisselen, een ruiter is kansloos in dat stadium. Als sportbond geloven wij dat een unieke verbinding tussen ruiter en paard, die zorgvuldig en harmonieus is opgebouwd, leidt tot wederzijds geluk, meer plezier en betere sportprestaties. Voor de ruiter, maar juist ook voor het paard. Verder is maatwerk van belang bij het verzorgen en houden van paarden. Het ene paard staat graag de hele dag buiten in een weiland, het andere paard wil graag na een uurtje weer naar zijn vertrouwde stal. Er is dus niet één manier van huisvesting. Onze richtlijnen ondersteunen paardenhouders om paarden op een goede manier te houden die past bij het betreffende paard.
Inzichten veranderen ook met de tijd. Twintig jaar geleden was het niet ongebruikelijk om een paard de hele dag in een stal te huisvesten en deze uitsluitend van stal te halen als er gereden ging worden. Inmiddels is het is de standaard geworden dat paarden gewoon enkele uren per dag vrij moeten kunnen bewegen. Overigens wordt weleens vergeten dat het niet verkeerd is als een paard een deel van dag op stal doorbrengt. Paarden kunnen er rusten, het regent niet en er wordt in de zomer schaduw geboden. Het gebeurt weleens dat het houden van paarden in stallen, ondanks de dagelijkse vrije beweging, als negatief ‘geframed’ wordt. Ik zou er bijvoorbeeld voor willen waken dat een dergelijke manier van huisvesting, onterecht, door middel van het amendement juridisch wordt aangevochten.
Pleidooi voor goede handvatten
Op dit moment zaait het amendement onduidelijkheid en kan het zomaar leiden tot bureaucratische regelgeving voor paardenhouders, wat maatwerk kan tegenwerken. De KNHS zet zich als sportbond in voor een hoge welzijnsstandaard voor paarden. Dit willen we realiseren op een eerlijke manier in constant overleg met veterinair experts. Daarom pleiten wij ervoor om gezamenlijk met onze partners én alle paardensporters goede handvatten te bieden aan de regering, zodat het amendement wordt ingevuld op een werkbare manier die eerlijk is voor mens en paard. Paarden zijn evenals honden en katten gedomesticeerde dieren, dus we moeten de kaders rondom verzorging en huisvesting niet uitsluitend plaatsen in het licht van het natuurlijke gedrag van ‘wilde’ diersoorten van honderden jaren geleden.
Thomas Bosman (1999) is jeugdbestuurslid bij de KNHS en is vierdejaarsstudent Econometrie en Operationale Research aan de Universiteit van Tilburg. Daarnaast werkt hij voor een grote Amerikaanse barbecuefabrikant en heeft hij een eigen bedrijfje dat websites bouwt voor voornamelijk starters en ZZP’ers. Ook geeft hij doordeweeks bijlessen wiskunde en economie aan middelbare scholieren. Verder is hij ook bestuurslid bij paardensportvereniging PV Midland te Utrecht. Thomas Bosman is ook actief in de springsport, met zijn eigen paard en met een paard in eigendom van een fokker. Hij doet regelmatig mee met springwedstrijden in het weekend. Als zijn agenda het toelaat, bezoekt hij hengstenkeuringen, internationale wedstrijden en kampioenschappen.