Theo Reitsma (1942) versloeg voor de NOS voornamelijk voetbal, atletiek, honkbal en boksen. Hij gaf het commentaar bij onder meer 7 WK-voetbalfinales. Tijdens het WK voetbal van 1986 zag Reitsma als één van de weinigen direct dat Maradonna in de kwartfinale Engeland-Argentinië hands maakte voor hij scoorde, iets wat pas bleek na vele tv-herhalingen daarna. Zijn bijnaam was dan ook 'arendsoog'. Hij gaf zijn commentaar in zo weinig mogelijk woorden. 'Je hoeft niet te vertellen wat de kijker zelf ziet'. Theo Reitsma - die in 2004 de Ere Zilveren Nipkowschijf ontving - heeft zijn carrière samengevat in het boek ‘Dit is een goed stel hoor – 50 jaar sportgeschiedenis’. Voor Sport Knowhow XL becommentarieert hij zo nu en dan wat hem opviel in de berichtgeving over sport.

De roosters van Thialf

Oud-schaatser Erben Wennemars had op Instagram laten weten dat roosters in Thialf waren gedraaid waardoor tijdens de wereldbekerwedstrijden van rugwind was genoten. 'Als de luchtstroom gemanipuleerd is, kan ik nooit meer tijden met elkaar vergelijken', was zijn typerende nerveuze, dus opgewonden, reactie na een reeks verrassende tijden. De analyticus, de echte kenner neem je dan aan, had me te pakken. In kranten werd gegist. Ik zat mede daarom vier dagen klaar voor het wereldkampioenschap afstanden. Als er werkelijk manipulatie mogelijk was dan was dat niet alleen van belang als je serieus lijstjes van tijden wilde bestuderen, maar dan zat je zo maar dicht bij schandalen. Als je roosters kon draaien kon je dat op ieder willekeurig moment. Voor de een wel, voor de ander niet. Ja, slecht gedacht maar in deze tijden met Trump en ontkennende covid-types is list en bedrog voor het oprapen.

Het was me overkomen bij de Olympische Spelen in 1980 in Moskou, manipulatie tijdens een wedstrijd. Bij het speerwerpen werden stadiondeuren open gezet wanneer atleten van de Sovjet Unie aan bod kwamen. Het leek een komisch gerucht maar bleek waarheid. Goud en zilver waren voor de Sovjet Unie. Met ruim verschil werden vooral de favoriete Finnen verslagen. De Nederlander Ad Paulen, toen voorzitter van de Internationale Atletiek Federatie, had vol ongeloof gereageerd. Dat de immense deuren heen en weer geschoven konden worden achter de aanloop voor de speerwerpers wist hij natuurlijk. Dat dit gebeurde om het verloop van de wedstrijd te bepalen dat ging hem in zijn goedgelovigheid te ver. Deuren open en dicht voor het al dan niet doorlaten van ondersteunende wind voor de tocht van de speer leek Paulen te grotesk.

Maar goed in Heerenveen moet iedereen van hetzelfde voordeel hebben genoten. Het woord luchtdruk viel bij de NOS regelmatig, net als zware omstandigheden, kou. Even was er verbinding met Japan voor een gesprek met de Nederlandse bondscoach De Wit. Hij had verbaasd naar de uitslagen van de wereldbekerwedstrijden gekeken. Op de lange afstanden werden bijna wereldrecords gereden had hij al aan NRC laten weten. En hij had iets gehoord van gewijzigde roosters, speciale luchtstromen en lage luchtdruk.

Mijn uitleg: de meesters van het ijs die in Thialf de techniek bepalen hebben op het juiste moment een geweldige baan neergelegd. Door Van der Poel uit Zweden is de boodschap geaccentueerd: voor perfecte omstandigheden moet je in Friesland zijn. Misschien nog eens een mooie uitleg geven hoe je dat doet om onwetenden te kalmeren.

Theo Reitsma