Jongeren in sportbesturen

De besturen van sportverenigingen en andere sportorganisaties bestaan nog steeds voornamelijk uit 'oudere' mannen. Vrouwen maar zeker ook jongeren zijn er sterk in de minderheid. Terwijl een divers samengesteld bestuur - op basis van bijvoorbeeld leeftijd, geslacht, ervaring en opleiding - wellicht beter kan inspelen op veranderende sportbehoeftes van (potentiële) leden en daarmee de toekomst beter tegemoet kan treden. 

In de rubriek 'De jonge sportbestuurder' komt steeds een jongere aan het woord die de nodige ervaring heeft met bestuurswerk in de sport en andere jongeren wil stimuleren daar op zijn minst ook eens over na te denken. Door te laten zien hoeveel plezier ze eraan beleven maar ook hoeveel meerwaarde hun inbreng heeft voor de vereniging én henzelf. Vandaag in 'De jonge sportbestuurder': Joachim Schol , voorzitter van voorzitter en trainer van FC Rooigem Rangers (uit Gent, België).

1. Kan je jezelf kort introduceren? 
"Mijn naam is Joachim Schol, ik ben 27 jaar oud en woon in Gent. Daar ben ik voorzitter en trainer bij FC Rooigem Rangers, een voetbalclub gericht op jongeren uit de buurten Brugsepoort, Malem en Rooigem, vlakbij Gent."

"Ik groeide op in de buurt van Leuven en begon zelf te voetballen toen ik 10 was. Ik zette mijn eerste voetbalstappen bij lokale club Sportief Rotselaar en had daar een heel positieve ervaring op het vlak van persoonlijke ontwikkeling en zingeving. Vanwege een ernstige knieblessure stopte ik met voetballen toen ik 17 was."

"Voor mijn studie Taal- en Letterkunde verhuisde ik niet veel later naar Gent, waar ik nadien ook een Specifieke LerarenOpleiding zou volgen. Ik miste steeds meer een gestructureerde hobby met een groepsgevoel, zoals voetbal me zo’n tien jaar eerder had gegeven. Toevallig had een vriend van me, samen met enkele anderen, net een voetbalclub opgericht. Hij vroeg me of ik trainer wilde worden, een engagement dat ik met veel plezier opnam. We begonnen toen aan het allereerste seizoen van onze club, die ondertussen aan haar vierde levensjaar bezig is. Ik gaf training aan de u9 en hield van het gevoel om zo’n twaalf jongeren uit de buurt een fijne ervaring te geven. Uit genegenheid voor het project en de visie van de club nam ik doorheen de daarop volgende seizoenen met veel plezier steeds meer verantwoordelijkheid op binnen de club. Ondertussen ben ik bijna een jaar voorzitter, wat ik nog combineer met het afwerken van mijn thesis."

2. Welke taken heb je binnen het bestuur van je vereniging? Welke taak vind je het leukste? Met welke heb je het meeste moeite?
"Ons kernbestuur, belast met de dagelijkse werking, bestaat vooral uit jonge, geëngageerde mensen. We hebben geen overschot aan vrijwilligers en verdelen de verantwoordelijkheden die gepaard gaan met een voetbalclub volgens onze persoonlijke sterktes en mogelijkheden. Zelf ben ik onder andere verantwoordelijk voor de vergaderingen van de Raad van Bestuur, het uitdenken en concreet maken van onze visie en externe communicatie. We zijn als bestuursleden vaak aanwezig op de club en hopen zo erg dicht bij onze leden (spelers, ouders en trainers) te staan."

"Daarnaast ben ik op bestuurlijk vlak ook de contactpersoon voor Elk Talent Telt, een sociaal-maatschappelijk project dat loopt vanuit de KAA Gent Foundation en alle Gentse clubs nauw met elkaar verbindt. We zetten ons samen met hen hard in om problemen waarmee clubs of buurten kampen in overleg op te lossen. Die verantwoordelijkheden combineer ik met trainer zijn, en het coördineren van de middenbouw (u10-u13)."

"Ik begon bij de club als trainer, en dat blijft mijn favoriete onderdeel van deze uit de hand gelopen hobby. Met de jongeren bezig zijn, hen motiveren en zaken bijleren, problemen oplossen en uitdagingen aanbieden, samen dat groepsproces doormaken; dat zijn momenten waar ik enorm van geniet. Daarnaast vind ik het heel fijn om contact leggen met andere organisaties uit de buurt, om zo onze jongeren niet alleen voetbal aan te bieden, maar ook zingeving. Ook het ETT-project ligt me erg na aan het hart."

"Wel had (en heb) ik heel wat hulp nodig bij het technische en wettelijke aspect van de vzw (vereniging zonder winstoogmerk, red.). Ik probeer me bekend te maken met bijvoorbeeld de nieuwe vzw-wetgeving en de vrijwilligerswetgeving maar heb nog bijlange na niet het gevoel op de hoogte te zijn van alle verplichtingen en hoe daaraan te voldoen. Gelukkig beschikken we over andere medewerkers met veel meer ervaring dan ik die ons bijstaan. Het vervelendste aspect van mijn functie is echter medewerkers, die dus ook vrijwilligers zijn, moeten ontslaan, of jongeren uit de buurt inschrijving ontzeggen omdat we geen plaats meer hebben."

3. Hoe ziet de rest van dat bestuur er uit?
"We proberen de verschillende delen van onze werking te vertegenwoordigen in ons bestuur omdat we het belangrijk vinden dat iedereen de kans krijgt invloed uit te oefenen op de clubvisie en onze toekomstplannen. We hebben daartoe een kernbestuur (ik als voorzitter en ETT-contactpersoon (ETT = Elk Talent Telt, red.), David als GC (Gerechtelijk Correspondent, de verantwoordelijke voor alle contact met de Belgische voetbalbond, red.) en verantwoordelijke voor infrastructuur, Hendrik als jeugdcoördinator & verantwoordelijke meisjesvoetbal en Jeroen als penningmeester) waarvan iedereen jonger is dan 30. Verder zetelen ook Filip als verantwoordelijke CP-ploeg (CP = Cerebrale Parese, een hersenaandoening die bewegen moeilijker maakt, red.), Ilhan als voetbalouder en Bert als mede-oprichter en betrokkene. Vaak wordt dat bestuur nog aangevuld door Tom, onze vorige voorzitter, die ons nog steeds bijstaat en advies geeft."

"Sinds dit seizoen schreven we bovendien een eerste ploeg in. Ook daarvoor willen we graag een verantwoordelijke aanduiden die in het bestuur zal zetelen, om zo alle onderdelen van onze club inspraak te geven in onze werking. Voorlopig zetelen Nana en Kimberly in dat verband slechts als gasten tijdens de vergadermomenten."

4. Wat was voor jou de reden om tot het bestuur toe te treden? Hoe lang ben je bestuurslid?
"Waar mijn bestuursfunctie vooral een gevolg van de omstandigheden was, zijn de jongeren en hun spelplezier mijn grootste motivatie. Ik geniet van het contact en (hopelijk) de meerwaarde die we als club aanbieden aan de jongeren uit onze buurt. In mijn eerste seizoen, tevens het eerste seizoen van de club, zocht onze TVJO Hendrik mensen om zich te engageren voor het ETT-project, zodat hij zich meer kon toeleggen op onze sportieve uitbouw. In mijn tweede seizoen bij de club nam ik die functie op en sloot ik als gast aan bij de vergaderingen van de Raad van Bestuur. Daar merkte ik dat de club handen tekort kwam, en besloot ik om me op te geven als lid van de Raad van Bestuur. In de loop van het derde seizoen zou onze vorige voorzitter stoppen, dus zochten we iemand die zijn functie wilde overnemen. Op basis van de sterktes, mogelijkheden en de ervaringen van de bestuursleden, geloofden we dat ik het best geschikt zou zijn om als voorzitter op te treden. Zo ben ik nu bezig aan mijn tweede seizoen als voorzitter, het eerste volledige seizoen."

5. En hoe lang denk je het nog te blijven? Waarvan hangt dat eventueel af?
"Op deze vraag heb ik geen eenduidig antwoord, omdat ik er nog niet bij stilstond. Hierbij tellen natuurlijk zowel mijn persoonlijke leven als de omstandigheden van de club. Zoals eerder aangegeven, vind ik trainer zijn nog steeds het leukst om te doen. Ik vind het echter belangrijk dat trainers met hun spelersgroepen kunnen functioneren in een duidelijk en gestructureerd kader, dat in overleg uitgedacht wordt op bestuurlijk niveau. Als er een moment komt waarop ik mijn bestuurlijke verantwoordelijkheden kan doorgeven aan iemand die ik volledig kan vertrouwen om onze visie te bewaren, zal ik zeker overwegen om ze door te geven. Of ik ze ook echt zou kunnen loslaten, zien we dan wel. Anderzijds weet je natuurlijk nooit wat je persoonlijke leven brengt. Op dit moment droom ik er stiekem van om levenslang aan de club verbonden te blijven, maar tijd zal uitwijzen of dat ook mogelijk is."

6. Ben je wel eens tegen een 'moeilijke' kwestie aan gelopen wat je echt aan anderen, eventueel buiten het bestuur, ter verdere bespreking wilde/moest voorleggen?
"We zetten als club erg in op transparantie en overleg. Dat geldt voor onze leden en andere clubs, maar ook voor onze bestuurlijke situatie die uitsluitend uit onbetaalde vrijwilligers bestaat. Uiteraard zijn er soms moeilijke kwesties, maar we zitten als bestuur erg op dezelfde golflengte, luisteren steeds naar elkaars mening en we vertrouwen elkaar om altijd te doen wat we het beste vinden voor de club. Iedereen heeft, binnen het kader van de clubvisie, de vrijheid om de eindbeslissing te nemen over zijn of haar verantwoordelijkheden. Daarover open communiceren is dan wel een vereiste. Overleggen buiten het bestuur gebeurt zeker (bijvoorbeeld met trainers, ouders of andere clubs), maar dan meestal om advies in te winnen en daarna als bestuur een geïnformeerd besluit te nemen. In ons jonge bestaan is er nog geen sprake geweest van kwesties die te complex waren om samen tot een besluit te komen."

7. Voor welke bestuurlijke uitdaging sta je als voorzitter van FC Rooigem Rangers vooral op korte termijn? En op langere termijn? 
"Een van onze grootste uitdagingen, op korte en middellange termijn, is de uitbreiding van onze club. Dat gaat zowel over infrastructuur als over medewerkers, bijvoorbeeld trainers en vrijwilligers die aan onze dagelijkse werking deelnemen. We hebben immers een wachtlijst met daarop zo’n 150 jongeren, die we graag zo snel mogelijk hun favoriete sport aanbieden. Helaas draaien we nu op volle capaciteit en komen er slechts plekken vrij wanneer andere spelers stoppen. We werken samen met onder andere Stad Gent en de KAA Gent Foundation om onze mogelijkheden zo goed mogelijk te benutten. Bovendien merken we als club dat het moeilijk is om vrijwilligers te vinden en ouders te engageren (zeker na een bepaalde leeftijd). Dat beschouwen we dus als een permanent deel van ons pakket aan uitdagingen. Ook op lange termijn zullen we daar rekening mee moeten houden. Uitbreiding kan immers niet ten koste gaan van de motivatie van onze vrijwilligers - die nu al stevig belast worden - of de kwaliteit van de opleiding die we willen aanbieden. Ook hier proberen we creatieve oplossingen voor te bedenken, bijvoorbeeld door oudere spelers te stimuleren om verantwoordelijkheden op te nemen binnen de club."

8. Beveel je andere jongeren aan om ook bestuurder te worden? Wat moet er volgens jou gebeuren om méér jongeren richting bestuur te krijgen? 
"Zelf ben ik heel tevreden met mijn functie als bestuurslid en de professionele en persoonlijke uitdagingen die daarmee gepaard gaan. Toch denk ik dat bestuurder zijn niet voor iedereen hetzelfde zal betekenen. Hoewel ik het heel fijn zou vinden als later een van onze jeugdspelers mee in het bestuur zou zetelen, stimuleer ik onze jongeren vooral om engagement op te nemen, meer dan bestuurlijke functies op te zoeken. Of dat engagement nu bij onze club als trainer of bestuurslid is, op school om extracurriculaire projecten aan te gaan, of bij andere vrijetijdsbestedingen, vind ik minder belangrijk. Uitdagingen aangaan, succeservaringen opdoen en leren omgaan met falen kunnen belangrijke, vormende momenten zijn in het leven van een jongere." 

"Daarbij is het volgens mij belangrijk dat jongeren op zoek gaan naar iets dat hen interesseert en interne motivatie biedt. Een goed gevoel overhouden aan het engagement dat je opneemt, ook wanneer zaken niet lukken, lijkt me een fundamentele factor, en dat is gemakkelijker wanneer je bezig bent met iets dat je graag doet. Scholen en ouders kunnen daarin een grote rol spelen; enerzijds om de jongeren een waaier aan uitdagingen aan te bieden om te testen waarin jongeren het best functioneren, anderzijds door hen te ondersteunen, te motiveren en hen steeds een kader aan te bieden waarin ze leren uit hun ervaringen." 

9. Wat hebben we je niet gevraagd maar wil je wel graag vertellen?
"Hoewel het interview gericht is op mij als jonge voorzitter, benadruk ik graag het harde werk van al onze vrijwilligers. David, Hendrik, Jeroen, Bert en Tom begonnen deze club met de hoop om voetbal laagdrempelig en inclusief aan te bieden aan alle jongeren uit de buurt, een visie waar ik me slechts bij aangesloten heb. Zij hebben initiatief en risico genomen, puur gericht op het plezier van anderen. Ondanks hun jonge leeftijd, verdienen zij alle lof voor onze visie en onze werking. We houden bijvoorbeeld ons inschrijvingsgeld zo laag als mogelijk, werken hard om moeilijke thuissituaties of persoonlijke problemen een plaats te bieden in onze werking en denken steeds na over groepen die we niet bereiken. Zo hopen we niet alleen een voetbalclub te zijn, maar ook een plek waar jong (en oud) samenkomt om te ontspannen, bij te leren en zorg te dragen voor elkaar. Een veilige omgeving voor onze jongeren is een van onze grootste prioriteiten." 

"Ondertussen engageerden ook vele anderen zich; ouders van spelers, jongvolwassenen uit de buurt, vrienden, studenten, kennissen. Als bestuur staan we er nooit alleen voor en steunen we op onze kantinehelden, onze materiaalman, de spelers die een fuif organiseren, op de ouders die elk weekend onze spelers naar hun wedstrijden brengen. Een van de leukste aspecten aan een lokale voetbalclub is dat iedereen belangrijk is om tot hetzelfde doel te komen; sport voor jongeren."