Voordat er ingegaan kan worden op de eventuele rechten van donateurs binnen de
algemene ledenvergadering, zal eerst de positie van donateurs binnen
verenigingen worden toegelicht.
Donateurs onderscheiden zich van leden
doordat hun enige bijdrage aan de vereniging van financiële aard is. Om
discussies over de rechten van donateurs te voorkomen, wordt er in de statuten
van een vereniging vaak opgenomen dat donateurs geen lid zijn van de vereniging.
Dat is technisch gezien overigens niet noodzakelijk, want donateurs zijn niet
automatisch lid van een vereniging. In de praktijk komt het echter ook vaak voor
dat donateurs worden aangemerkt als ‘begunstigende’ of ‘ondersteunende’ leden,
wat toegestaan is.
Er zijn dus twee situaties denkbaar: een donateur is
wel lid van een vereniging of een donateur is dat niet. Is een donateur géén lid
van de vereniging, dan behoort hij niet tot degenen die krachtens de wet of de
statuten bij de organisatie van de vereniging zijn betrokken (2:8 lid 1
Burgerlijk Wetboek) en kan hij geen lidmaatschapsrechten uitoefenen. Is een
donateur volgens de statuten wel lid, dan kan hij dit wel.
De lidmaatschapsrechten
Onder deze lidmaatschapsrechten
valt ondermeer de toegang tot de algemene ledenvergadering. Deze algemene
ledenvergadering kan het best omschreven worden als een bijeenkomst waarbij
leden met elkaar tot een consensus kunnen komen, om vervolgens een besluit te
nemen. Dit besluit wordt genomen door te stemmen en elk aanwezig of
vertegenwoordigd lid heeft één stem in deze vergadering (2:38 lid 1 Burgerlijk
Wetboek). Het spreekrecht is niet - in tegenstelling tot het stemrecht of het
recht om aanwezig te zijn op de algemene ledenvergadering - neergelegd in de
wet. Echter wordt ‘algemeen aangenomen dat het lidmaatschap niet los kan
worden gezien van de aan een lid individueel toe te kennen vergaderrechten. Tot
die vergaderrechten behoort in ieder geval het recht deel te nemen aan de
algemene vergadering, aldaar het woord te voeren en het stemrecht uit te
oefenen, kennis te nemen van de agenda, voorstellen te doen en te amenderen,
alsmede participatie in de wettelijk en statutair aan de algemene vergadering
als zodanig (het collectief van leden) toegekende rechten.’
In beginsel komen geen van deze lidmaatschapsrechten donateurs toe, indien
zij niet als lid worden aangemerkt in de statuten. Echter kan in de statuten -
bij bestuursbesluit of bij besluit van de algemene vergadering - worden bepaald
dat aan donateurs bepaalde faciliteiten of rechten wel worden verleend. Zo
kunnen zij op de ledenvergadering worden uitgenodigd en mogen zij daar misschien
zelfs hun mening geven. Dit zal hun niet tot lid van de vereniging maken. Dit
kan veranderen indien zij elke algemene vergadering mogen bijwonen en daar ook
hun stem mogen uitbrengen. Zo is het mogelijk dat donateurs op deze manier de
lidmaatschapsrechten verkrijgen en moeten worden aangemerkt als lid.
Voor de beantwoording van de vraag, is het dus van belang om te weten wat de
statuten vermelden over donateurs en in het bijzonder hoe zij worden aangemerkt
en welke faciliteiten en/of rechten aan hen worden verleend. In de algemeen
geldende regels hebben donateurs echter geen toegang tot de algemene
ledenvergadering en hebben zij daar ook geen stem- of spreekrecht. Zij zijn
immers geen lid van de vereniging en kunnen dus ook niet deze
lidmaatschapsrechten uitoefenen.
Heeft u zelf een vraag?
Mailt u uw vraag dan aan goedbezig@nl.ey.com. NB: uitsluitend
kennisvragen worden door Ernst & Young gratis behandeld. Voor complexe
adviesvraagstukken geldt dat doorgaans niet.
Voor meer informatie: Matthijs Heeres, Matthijs.heeres@nl.ey.com
of 06-3006 1946.
Postadres: Sportdesk Ernst & Young, Postbus 488, 3000 AL
Rotterdam